Kosmos
Kosmiczne portrety
Na wykonanych przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zdjęciach znanych obiektów widać wiele nowych szczegółów
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Kosmiczne portrety
Kosmos
Za kulisami
Jak powstają obrazy JWST
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Za kulisami
Kosmos
Bogactwo „pustej” kosmicznej przestrzeni
Minęło prawie 200 lat od wynalezienia fotografii, kiedy to ludzkości po raz pierwszy udało się bezpośrednio uchwycić i zarejestrować fotony po to, aby stworzyć obraz. Dziś wysoce złożone kamery na pokładzie teleskopu kosmicznego oddalonego o półtora miliona kilometrów wstrząsają naszą wiedzą o Wszechświecie, otwierając nowe okna na przestrzeń i czas.
Fabio Pacucci
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Bogactwo „pustej” przestrzeni
Kosmos
Zdjęcia z teleskopu Webba podważają modele powstawania galaktyk
Gra toczy się o zrozumienie tego, w jaki sposób znany nam, uporządkowany Wszechświat wyłonił się z pierwotnego chaosu. Wczesne rewelacje, jakich dostarczył JWST, mogą przysłużyć się do napisania na nowo początkowych rozdziałów kosmicznej historii, która obejmuje nie tylko odległe epoki i dalekie galaktyki, ale także nasze istnienie tutaj, w dobrze znanej Drodze Mlecznej.
Jonathan O’Callaghan
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Przełom w kosmologii
Kosmos
Nowa era astronomii
Jak Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zmienia nasze spojrzenie na Wszechświat
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Nowa era astronomii
Kosmos
Styczeń. Wieczór pełen planet
Na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok. Nie oznacza to oczywiście jakiegoś ogromnego wydłużenia, ale jednak – już 1 stycznia dzień jest dłuższy od najkrótszego w roku o 6 min, a ta różnica stale się zwiększa.
Weronika Śliwa
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Styczeń. Wieczór pełen planet
Kosmos
Jakie kosmiczne obserwacje rozpoczną się w 2023 r.
Wraz z początkiem stycznia warto zaplanować kibicowanie misjom kosmicznym, które rozpoczną prace już w tym roku. A będzie ich całkiem sporo – kalendarz startowy jest bardzo wypełniony. Na co więc czekamy?
Weronika Śliwa
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Noworoczne prognozy
Kosmos
Gdy w galaktykach wieje
Galaktyki są strukturami bardzo skomplikowanymi. I choć trwają wiele miliardów lat, to podlegają procesom ewolucyjnym i po prostu się starzeją. Nasza Droga Mleczna również.
Przemek Berg
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Gdy w galaktykach wieje
Reklama
Kosmos
Biedne stare serce Drogi Mlecznej odnalezione
Sonda Gaia zidentyfikowała starożytne olbrzymy, czyli gwiazdy, które powstały w bardzo wczesnym okresie formowania się naszej Galaktyki.
Przemek Berg
30 grudnia 2022
Kosmos
Szanse życia rosną. Meteoryt odsłania dzieje magnetyzmu Marsa
Czerwona Planeta podobnie jak Ziemia generowała pole magnetyczne. Dzięki kamieniowi o nazwie ALH84001 poznajemy szczegóły tego procesu. Coraz bardziej uprawniona jest myśl, że Mars sprzyjał życiu.
Andrzej Hołdys
28 grudnia 2022
Kosmos
„Diabeł pyłowy” z Marsa pierwszy raz dał się usłyszeć
Dzięki nagranym dźwiękom ustalono jego rozmiary, na nawet liczbę ziarnek pyłu uderzających w łazika Perseverance.
Marcin Rotkiewicz
13 grudnia 2022
Kosmos
Od Apollo do Artemis – pytania o sens misji załogowych
Pół wieku temu ludzie po raz ostatni wylądowali na Srebrnym Globie. Za trzy lata Amerykanie chcą tam lecieć ponownie. Co to właściwie da ludzkości?
Marcin Rotkiewicz
6 grudnia 2022
Kosmos
Grudzień. Niebo przełomu roku
Nadchodzi zima. W tym roku rozpocznie się 21 grudnia o 22:48. Od tej pory dzień powoli zacznie się robić coraz dłuższy.
Weronika Śliwa
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Grudzień. Niebo przełomu roku
Kosmos
Mars w opozycji
Ósmego grudnia Czerwona Planeta znajdzie się nie tylko w opozycji do Słońca, ale też za księżycową tarczą.
Weronika Śliwa
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Mars w opozycji
Kosmos
Docieramy już do kosmicznych obiektów ekstremalnie dalekich, ciemnych lub samotnych
Soczewkowanie i mikrosoczewkowanie grawitacyjne rozwijają się coraz bardziej i odkrywamy dzięki nim coraz więcej obiektów kosmicznych. W stosowaniu tych metod od lat mistrzami są polscy badacze.
Przemek Berg
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Zobaczyć niewidzialne
Kosmos
Tajemnice Marsa
Coraz więcej poszlak wskazuje, że na Czerwonej Planecie istniał kiedyś prawdziwy ocean.
(WŚ)
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Tajemnice Marsa
Reklama
Kosmos
Dwutlenek węgla z elektrowni Bełchatów widać z kosmosu
Ilość emisji gazów cieplarnianych z polskiego giganta namierzały satelita i OCO-3 umieszczony na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Wkrótce będzie to norma.
Andrzej Hołdys
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
OCO patrzy na Bełchatów
Kosmos
Sławosz Uznański dołącza do elitarnego grona astronautów
Do korpusu rezerwowych astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) został wybrany polski naukowiec, dr Sławosz Uznański. Jeśli zostanie skierowany do uczestnictwa w którejś z misji ESA, stanie się drugim – po Mirosławie Hermaszewskim – Polakiem w kosmosie.
sw/pulsar
23 listopada 2022
Kosmos
Josef Aschbacher: Europa jest przygotowana na wyprawy w kosmos
Czy w dłuższej perspektywie Europa powinna wysyłać ludzi na Księżyc? Pod względem technicznym bylibyśmy w stanie to zrobić – mówi dr Josef Aschbacher, dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej, której Polska jest członkiem od 10 lat.
Paweł Ziemnicki
18 listopada 2022
Podkast
Podkast 34. Anna Łosiak: Nie idźcie w stronę światła
Czy można uniknąć zderzenia z asteroidą? A jeśli nie, jakie będą skutki tego wydarzenia? Czy ziemianie mają już jakiś planetarny plan obrony przed intruzami z Układu Słonecznego? Odpowiada geolożka planetarna dr Anna Łosiak z Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu, która bada rozsiane po całej planecie małe kratery uderzeniowe. Analizuje też powierzchnię Czerwonej planety (na razie zdalnie), przygotowuje protokoły badawcze i współorganizuje Międzynarodowe zawody łazików marsjańskich.
pulsar
17 listopada 2022
Kosmos
Charlie Blackwell-Thompson wysłała w kosmos Artemis I
Dziś wystartowała najpotężniejsza rakieta, jaką kiedykolwiek zbudowano. Zielone światło do jej odpalenia dała kobieta. Jako pierwsza w historii NASA.
Marcin Rotkiewicz
16 listopada 2022
Kosmos
Wieloświat: kiedyś spekulacja, dziś hipoteza oparta na podbudowie matematycznej
„Osobiście wolałbym wyprowadzić wartości stałych fizycznych w oparciu o jakąś głębszą strukturę matematyczną, ale póki jej nie znamy, warto uściślić ograniczenia nakładane przez zasadę antropiczną. Jeśli takiej struktury znaleźć się nie uda, a antropiczne ograniczenia stałych okażą się bardzo silne, będzie to powód, by poważnie potraktować koncepcję zespołu światów, nawet gdyby miało się to komuś nie spodobać” – mówił Brandon Carter w 1973 r. Czy koncepcja wieloświata wciąż jest spekulacją?
Michał Różyczka
16 listopada 2022
Kosmos
Chiny zakończyły montaż swojej stacji orbitalnej
Państwo Środka stało się właśnie jednym z najpoważniejszych graczy w kosmicznym wyścigu. Teraz na celowniku ma Księżyc i Marsa.
Marcin Rotkiewicz
14 listopada 2022
Kosmos
Głębszy wgląd w kosmos
Pierwsze zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (James Webb Space Telescope; JWST), który po żmudnym procesie konstruowania został wystrzelony w grudniu ubiegłego roku, ujawniają nowe oblicze kosmosu, odsłaniając przepiękne, nigdy wcześniej niewidziane szczegóły. Dzięki misji JWST znacznie rozszerzymy wiedzę na różne tematy, począwszy od tego, jak ewoluują galaktyki, po skład atmosfer egzoplanet.
Fionna M. D. Samuels
1 listopada 2022
Scientific American z dnia 1 listopada 2022
Głębszy wgląd w kosmos
Reklama
Kosmos
Listopad. Gwiazdy z Lwa
Zima coraz bliżej. Wskazuje na to nie tylko pogoda, ale bardzo już długie noce. Na początku miesiąca noc trwa od 16:07 do 6:31, a pod koniec – od 15:28 do 7:21. Maleje również maksymalna wysokość Słońca nad horyzontem od 23,3° do 16,1°. Długie noce dostarczają nam wielu okazji do obserwacji rozgwieżdżonego nieba.
Weronika Śliwa
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Listopad. Gwiazdy z Lwa
Kosmos
W mgławicy Tarantula znaleziono niewidzialną czarną dziurę
W układzie podwójnym w sąsiedniej galaktyce młoda masywna gwiazda o masie 25 Słońc ma niewidocznego towarzysza o masie co najmniej 9 Słońc. Czym on jest?
Weronika Śliwa
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Uśpiona czarna dziura
Kosmos
Neutronowa czarna wdowa, czyli kogo i dlaczego pożera rekordowy pulsar
Układ podwójny, złożony z PSR J0952–0607 i jego towarzyszki, zwykłej gwiazdy, został odkryty już w 2017 r., ale dopiero teraz udało się dokładnie wyznaczyć masę pulsara, która okazała się rekordowa dla tego typu obiektów: to 2,35 masy Słońca.
Przemek Berg
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Neutronowa czarna wdowa
Kosmos
Kosmiczna archeologia
Badania ruchu gwiazd w Drodze Mlecznej pozwoliły na odtworzenie fragmentu jej burzliwej przeszłości.
(WŚ)
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Kosmiczna archeologia
Kosmos
Księżyc był bombardowany w tym samym czasie, co Ziemia
Na trop tej intrygującej zbieżności zdarzeń wpadli naukowcy z Curtin University w Perth (Australia), gdy przeanalizowali próbki skał księżycowych przywiezionych w grudniu 2020 r. przez chińską sondę Chang’e 5.
Andrzej Hołdys
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Srebrny Glob też dostawał łomot
Kosmos
Rosną szanse na odnalezienie śladów życia na Marsie
Organizmy podobne do bakterii mogły przetrwać pod powierzchnią Czerwonej planety miliony lat.
Marcin Rotkiewicz
29 października 2022
Kosmos
Łupnięcie meteorytu pozwoliło na zerknięcie w skorupę Marsa
Dzięki analizie powierzchniowych fal sejsmicznych geofizycy dowiedzieli się więcej na temat budowy Czerwonej Planety. Kiedy będzie następna na to szansa – nie wiadomo.
Andrzej Hołdys
27 października 2022
Kosmos
Wtorek, samo południe: odkrywanie przez zaćmiewanie
Już jutro, 25 października 2022 r., czeka nas częściowe zaćmienie Słońca. Tego rodzaju zjawiska to nie tylko okazja do podziwiania wspaniałego kosmicznego mechanizmu, ale też szansa na naukowe badania.
Weronika Śliwa
24 października 2022
Reklama
Kosmos
Rozwikłanie zagadki
Rywalizujące zespoły badaczy osiągnęły przełom w wyjaśnieniu jednej z największych tajemnic fizyki
George Musser
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Rozwikłanie zagadki
Kosmos
Nasza czarna dziura. Wiemy już, czym nie jest
Pierwsze zdjęcie giganta rezydującego w centrum Drogi Mlecznej otwiera nowe możliwości zrozumienia natury tych obiektów.
Seth Fletcher
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Portret czarnej dziury
Kosmos
Kosmologia kwantowa. To nie jest kraj dla słabych ludzi
Niedawne przełomy w fizyce czarnych dziur wymagały zrozumienia reżimu, w którym mechanika kwantowa i grawitacja są równie ważne. Mogą nam pomóc w uzyskaniu odpowiedzi na najważniejsze pytania kosmologii kwantowej.
Edgar Shaghoulian
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Opowieść o dwóch horyzontach
Kosmos
O czym zapomniał Stephen Hawking? Mechanikę kwantową i fizykę czarnych dziur łączyć trzeba śmielej
Aby wyjaśnić zasadnicze paradoksy gnębiące współczesną fizykę nie wystarczy stosować mechanikę kwantową wyłącznie do materii obecnej w czarnych dziurach. Trzeba jeszcze potraktować kwantowo otaczającą je czasoprzestrzeń.
Ahmed Almheiri
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Czarne dziury, tunele czasoprzestrzenne i splątanie
Kosmos
Rozwiązanie paradoksu czarnych dziur
Wielu ludziom czarne dziury kojarzą się z mrokiem, który może nas pochłonąć. dla niektórych naukowców są one zagadką mogącą „pochłonąć” fizykę. Stanowią dziwny pomost między mechaniką kwantową a ogólną teorią względności, obnażając głębokie niedociągnięcia naszego pojmowania natury. Jednakże postęp w teorii i obserwacjach, z jakim mieliśmy niedawno do czynienia, pomaga rzucić światło na te tajemnicze obiekty. Ma to głębokie implikacje – nie tylko dla zrozumienia fenomenu czarnych dziur.
Clara Moskowitz
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Rozwiązanie paradoksu czarnych dziur
Kosmos
Październik. Zmiana czasu na sen
Pomimo trwających od lat działań, mających zatrzymać regularne zmiany czasu na letni lub zimowy, wiosną i jesienią nadal przestawiamy pory pobudki.
Weronika Śliwa
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Październik. Zmiana czasu na sen
Kosmos
Na Księżyc!
Srebrny Glob przeżywa drugą astronautyczną młodość.
Weronika Śliwa
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Na Księżyc!
Kosmos
Zdobywanie Marsa
Czy z marsjańskiego dwutlenku węgla można wyprodukować tlen? Jaki charakter mają tamtejsze zorze polarne? Trzeba to wiedzieć, żeby dobrze się przygotować do eksploracji Czerwonej Planety.
(WŚ)
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Zdobywanie Marsa
Reklama
Kosmos
Strzałą w skałę, czyli testujemy metody obrony planetarnej
W powierzchnię Dimorphosa, niewielkiego księżyca planetoidy Didymos, w sposób kontrolowany uderzył ziemski impaktor. Jakie cele stawia przed sobą poświęcona temu misja DART? Czego dowiemy się już dziś, a czego dopiero za parę lat?
Weronika Śliwa
26 września 2022
Kosmos
Księżycowy ping-pong, czyli radioamatorzy odbijają sygnały od ciał niebieskich
Nieco na uboczu, w starym kontenerze, korzystając częściowo ze sprzętu z demobilu, grupa entuzjastów nadaje nowe znaczenie pojęciu łączności satelitarnej.
Przemysław Ziemacki
22 września 2022
Kosmos
Zakołysaliśmy czarną dziurą, a ona to przetrwała
Fizycy rozwikłali jedną z najważniejszych nierozwiązanych zagadek matematycznej teorii względności. Niektóry widzą w tym kamień milowy w jej rozwoju.
Jerzy Kowalski-Glikman
17 września 2022
Kosmos
W kosmosie szukamy zjawisk egzotycznych, ale i tych nam bliskich
O istnieniu planet pozasłonecznych wiemy od lat. Mamy na to obserwacyjne dowody. Dlaczego więc zdjęcie, które Teleskop Webba wykonał ciału niebieskiemu o nazwie HIP 65426 b ma przełomową wartość?
Weronika Śliwa
9 września 2022
Kosmos
Zmarł Frank Drake, najsłynniejszy poszukiwacz kosmitów
Amerykańskiemu radioastronomowi zawdzięczamy m.in. słynny wzór na liczbę cywilizacji pozaziemskich oraz program SETI. Nie doczekał spełnienia się swojego największego marzenia.
Marcin Rotkiewicz
6 września 2022
Kosmos
„Marsjanie” wrócą na Ziemię, bo wyprodukują sobie tlen
Zestaw niewielkich urządzeń umieszczony na pokładzie łazika Preseverance wytwarza 6 g tlenu na godzinę. Większe mogą produkować takie ilości tego składnika paliwa rakietowego, że podróż powrotna załogi marsjańskich misji będzie możliwa.
Marcin Rotkiewicz
1 września 2022
Opinie
Loty na Księżyc: kto chce zaspokoić naukową ciekawość, a kto ma nadzieję na wielkie zyski
Trwa rywalizacja komercyjnych firm o możliwość lądowania na powierzchni Księżyca. Czy wiąże się ona na rozwój nowej gospodarki kosmicznej? I co na to naukowcy?
Rebecca Boyle
1 września 2022
Scientific American z dnia 1 września 2022
Nowy wyścig na Księżyc
Kosmos
Wrzesień. Zasłonięty Uran
Weronika Śliwa
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Wrzesień. Zasłonięty Uran
Reklama
Kosmos
Galaktyka Andromedy
Do jednego z najdalszych obiektów widocznych gołym okiem doprowadzi nas na niebie Kasjopeja.
Weronika Śliwa
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Galaktyka Andromedy
Kosmos
Promieniowanie kosmiczne tworzy, ale i zabija
Jest efektem burzliwych zjawisk we wszechświecie. Na Ziemi jesteśmy przed nim chronieni. Dalej jest gorzej. Intensywność promieniowania stawia pod znakiem zapytania bezpieczeństwo załóg długotrwałych i dalekich misji kosmicznych.
Przemek Berg
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Promieniowanie z głębi kosmosu
Kosmos
Artemis I, czyli Amerykanie wracają na Księżyc
Start misji Artemis I będzie pierwszym krokiem do ponownego lądowania ludzi na Srebrnym Globie. A następnie do wyprawy na Marsa. Co wiemy o tym przedsięwzięciu?
Marcin Rotkiewicz
29 sierpnia 2022
Kosmos
Rośliny mogą rosnąć na marsjańskim gruncie
Załogowa wyprawa na Czerwoną Planetę będzie musiała zapewnić sobie świeżą żywność. Naukowcy znaleźli sposób, jak może to zrobić.
Marcin Rotkiewicz
18 sierpnia 2022
Kosmos
Inflacja jest zabójcza dla gospodarki, ale była życiodajna dla wszechświata
Teoria Wielkiego Wybuchu jest poprawiana, udoskonalana i nieustannie zestawiana z nowymi danymi. Astronomowie fastrygują do niej różne koncepcje mające poszerzyć zakres stosowalności. Jedną z nich jest kosmiczna inflacja, do której być może doszło w zaraniu dziejów.
Michał Różyczka
16 sierpnia 2022
Kosmos
Niezłe widoki (na badania)
Nowy satelita rejestruje najdrobniejsze szczegóły na powierzchni Ziemi, począwszy od stanu gleby, poprzez rozwój roślin, a skończywszy na rozrastaniu się miast
Megan I. Gannon
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Niezłe widoki (na badania)
Kosmos
Pylące supernowe
Jak się okazuje, za produkcję międzygwiezdnego pyłu odpowiadają kosmiczne eksplozje.
(WŚ)
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Pylące supernowe
Kosmos
Ciekły teleskop szykuje się do pracy
Czterometrowe lustro teleskopu to gruba na 3,5 mm warstewka rtęci. W trakcie obserwacji zobaczy pas nieba prawie tak szeroki jak Księżyc w pełni.
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Płynny teleskop
Reklama
Kosmos
Niezwykłe początki Układu Słonecznego
Opowiadają o tym pierwsze wyniki badań materiału z planetoidy Ryugu.
(WŚ)
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Niezwykłe początki Układu Słonecznego
Kosmos
Białe karły jaśnieją jako zombie
Badacze uważają, że niekompletnie eksplodujący obiekt staje się taki dzięki rozdęciu.
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Ocalona gwiazda
Kosmos
Voyagery: misja aż do zniknięcia Słońca
Najbardziej oddalone od Ziemi statki kosmiczne wkraczają w nowe środowisko – przestrzeń międzygwiazdową. Za kolejne 16 700 lat pierwsy minie naszą najbliższą sąsiednią gwiazdę, Proximę Centauri. 3600 lat później uczyni to drugi. Będą krążyć po Galaktyce przez miliony lat.
Tim Folger
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Voyagery w drodze do gwiazd
Kosmos
Nowe teleskopy znajdą wadę Modelu Standardowego
Debata dotycząca pomiarów kluczowych parametrów kosmologicznych będzie miała wpływ na następną dekadę astrofizyki.
Anil Ananthaswamy
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Kosmiczny konflikt
Kosmos
Sierpień. Miesiąc spadających gwiazd
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Sierpień. Miesiąc spadających gwiazd
Kosmos
Życiodajna kula we wnętrzu Ziemi to nowy nabytek
Przez 4 mld lat we wnętrzu Ziemi nie było stałego jądra wewnętrznego. Narodziło się ono dopiero w przededniu paleozoicznej eksplozji życia – twierdzą autorzy nowych badań.
Andrzej Hołdys
28 lipca 2022
Kosmos
Bennu. Asteroida bardziej płynna niż stała
Niewiele brakowało, by sonda kosmiczna OSIRIS-REx wysłana po próbki na asteroidę Bennu została przez nią pochłonięta.
Przemek Berg
19 lipca 2022
Kosmos
Tańczące galaktyki, umierające gwiazdy, planety przyjazne życiu – Webb przesyła pierwsze obrazy
NASA odsłania właśnie pierwsze, spektakularne obrazy prastarego Wszechświata zebrane przez aparaturę teleskopu kosmicznego Webba. Jak na nie patrzeć? Co przedstawiają? Jakie mają znaczenie dla nauki? Opowiada o tym dla pulsara Łukasz Tychoniec, astrofizyk z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) w Garching w Niemczech.
Łukasz Tychoniec
12 lipca 2022
Reklama
Kosmos
Rakiety latają, ale też spadają, głównie na południu
Mamy 10 proc. szans, że w ciągu dekady fragmenty pojazdów kosmicznych zabiją kogoś na Ziemi. Można tego uniknąć, ale to kosztuje.
Marcin Rotkiewicz
12 lipca 2022
Kosmos
James Webb: jest pierwsze zdjęcie wczesnego wszechświata
Jest pierwszy obraz wczesnego Wszechświata wykonany w podczerwieni w ciągu jednego dnia pracy James Webb Space Telescope.
pulsar
12 lipca 2022
Kosmos
Szybkie błyski radiowe: eksplozje ekscytujących możliwości
Przykuły uwagę naukowców dopiero dwadzieścia lat po ich odkryciu. Wciąż niewiele o nich wiadomo. Jest już jednak cel, do którego można je wykorzystać: opracowanie mapy materii w całym Wszechświecie.
Adam Mann
1 lipca 2022
Scientific American z dnia 1 lipca 2022
Intrygujące kosmiczne wybuchy
Kosmos
Kosmiczna rozmowa
Jak wysyłać wiadomości do innych cywilizacji
Daniel Oberhaus
1 lipca 2022
Scientific American z dnia 1 lipca 2022
Kosmiczna rozmowa
Kosmos
Lipiec. Planety o poranku
Weronika Śliwa
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Lipiec. Planety o poranku
Kosmos
Teleskop horyzontu zdarzeń
Aby wykonać zdjęcie czarnej dziury z centrum naszej galaktyki, wykorzystano połączone siły kilkunastu teleskopów.
Weronika Śliwa
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Teleskop horyzontu zdarzeń
Kosmos
Niewidzialni władcy galaktyk
Nowe obserwacje odległych gwiezdnych wysp pokazują, że ewolucją takich obiektów rządzą supermasywne czarne dziury rezydujące w ich centrum.
(WŚ)
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Niewidzialni władcy galaktyk
Kosmos
Rzodkiewnikowi nie najgorzej w księżycowej glebie
W próbkach zwietrzeliny, którą przywieźli na Ziemię astronauci z misji Apollo 11, Apollo 12 i Apollo 17, umieszczono nasiona bliskiego krewnego kalafiora i kapusty.
Andrzej Hołdys
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Żyzny księżyc
Reklama
Kosmos
Uran i Neptun: nieidealni bliźniacy
Pojawiła się teoria wyjaśniająca odmienny kolor dwóch lodowych olbrzymów.
Weronika Śliwa
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Nieidealni bliźniacy
Kosmos
Galaktyki z samolotu
Teleskop obserwował kosmos w podczerwieni z wysokości 14 km nad Ziemią.
(WŚ)
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Galaktyki z samolotu
Podkast
Podkast 21. Agnieszka Pollo: Wszechświat to wanna pełna galaktyk
Nasza galaktyka to tylko kropka w bardzo nieciekawym miejscu Wszechświata. Ale można z niej dojrzeć całą jego strukturę oraz ewolucję. O historii własnej oraz reszty kosmosu opowiada prof. Agnieszka Pollo, astrofizyczka z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego i Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
pulsar
22 czerwca 2022
Kosmos
Znakomita badaczka pokieruje laboratorium sond kosmicznych
Pierwszy raz nowym szefem słynnej placówki należącej do agencji kosmicznej nie został mężczyzna. Jet Propulsion Laboratory zaczęła kierować prof. Laurie Leshin.
Marcin Rotkiewicz
6 czerwca 2022
Kosmos
Salmonella w kosmosie jest agresywniejsza
Przyjemność z eksploracji kosmosu mogą nam popsuć bakterie. W warunkach pozbawionych grawitacji atakują komórki z dużo większym impetem niż na Ziemi.
Paweł Walewski
3 czerwca 2022
Kosmos
Czerwiec. Najdłuższe dni
Weronika Śliwa
1 czerwca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2022
Czerwiec. Najdłuższe dni
Kosmos
Archeologia ujawnia nawyki astronautów
Codziennie fotografowano stanowisko pracy, kuchnię i ścianę naprzeciw toalety w amerykańskiej części Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. To może pomóc w lepszym projektowaniu przyszłych statków kosmicznych. Ale nie tylko.
Megan I. Gannon
1 czerwca 2022
Scientific American z dnia 1 czerwca 2022
Wykopaliska na orbicie
Kosmos
Orbita Plutona: spłaszczona, ale stabilna
Chociaż niektórzy badacze wciąż tęsknią za czasami, gdy Pluton uznawano za pełnoprawną planetę, wyraźnie widać, że ten odległy glob znacznie różni się od pozostałych kuzynów Ziemi.
(WŚ)
1 czerwca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2022
Tajemnice orbity Plutona
Reklama
Kosmos
Na Czerwonej Planecie płynie suchy lód
Ze wzniesień na Marsie spływają lodowce zamarzniętego dwutlenku węgla. Sto razy szybciej niż warstwy lodu wodnego.
Weronika Śliwa
1 czerwca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2022
Ruch lodu na Marsie
Kosmos
Dotknąć Słońca
26 marca br. sonda Solar Orbiter zbliżyła się na rekordową odległość od Słońca – 48 mln km. Rozpoczęła serię niezwykłych badań i obserwacji, które wyjaśnią nam, jaka jest gwiazda Układu Słonecznego i matka naszego życia.
Przemek Berg
1 czerwca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2022
Dotknąć Słońca
Kosmos
Przekorna siostra Ziemi
Dlaczego Wenus obraca się tak wolno i w dodatku w nietypową stronę?
(WŚ)
1 czerwca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2022
Dziwna siostra Ziemi
Kosmos
Historia wczesnego Wszechświata jest wciąż otwarta
Nowe dane astrofizyczne oraz pewne problemy teoretyczne podają w wątpliwość długo hołubiony inflacyjny model wczesnego wszechświata i sugerują, że potrzebne są nowe idee.
Anna Ijjas, Paul J. Steinhardt i Abraham Loeb
31 maja 2022
Kosmos
Pierwszy portret naszej czarnej dziury
O tym, że w centrum naszej Galaktyki ukrywa się egzotyczny, supermasywny obiekt, wiemy od pół wieku. Dziś pierwszy raz widzimy jego zdjęcie.
kj/pulsar
13 maja 2022
Kosmos
Wszystko zdarza się sto razy
Być może nie żyjemy w pojedynczym Wszechświecie, ale w ogromnym zbiorze wszechświatów, zwanym wieloświatem. Koncepcja ta może być zgodna z liczącą 60 lat interpretacją fizyki w najdrobniejszych skalach.
Yasunori Nomura
6 maja 2022
Kosmos
Maj. Bez astronomicznej nocy
Weronika Śliwa
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Maj. Bez astronomicznej nocy
Kosmos
Jak antymateria ucieka z pulsara?
Odpowiedzi na to pytanie udzieliła Chandra, czyli satelita rentgenowski, który obserwował pulsar PSR J2030+4415.
(WŚ)
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Zagadkowe strugi
Reklama
Kosmos
Burze na Merkurym
Szczęśliwy zbieg okoliczności umożliwił nam bliższe poznanie kosmicznej pogody na najmniejszej planecie Układu Słonecznego.
(WŚ)
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Burze na Merkurym
Kosmos
Prawdę znajdziemy w świetle Księżyca
W jaki sposób skalibrować i wzajemnie porównywać wyniki przekazywane przez poszczególne instrumenty?
(WŚ)
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Prawda w świetle Księżyca
Kosmos
Spektakularny kosmos
Wiele widzianych na niebie obiektów przypomina coś, co już znamy – pizzę, reflektor, obrączkę, statek kosmiczny, pegaza, meduzy, ryby czy gitarę. Inne wyglądają jak pojazd obcych albo ich gigantyczne reflektory. Czym naprawdę są?
Przemek Berg
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Spektakularny kosmos
Kosmos
Pierwsza z gwiazd
Powiększa się układ planetarny najbliższej Słońca gwiazdy.
Weronika Śliwa
1 maja 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2022
Pierwsza z gwiazd
Kosmos
Aksjony, WIMPy i inni. Casting na ciemną materię
Sygnały z kosmosu mogą wskazywać drogę do poznania ukrytej materii Wszechświata.
Chanda Prescod-Weinstein
1 maja 2022
Scientific American z dnia 1 maja 2022
Poszukiwanie ciemnej materii w kosmosie
Kosmos
Gdy Słońce zgaśnie, kosmiczna winda nie pomoże
Dla przyszłej cywilizacji czarne dziury mogą być źródłem energii. Jednakże, aby ją wydobyć, nasi potomkowie będą musieli skonstruować kosmiczna windę łamiąca prawa fizyki.
Adam Brown
28 kwietnia 2022
Kosmos
Tak, byłam pionierką
Jeśli naprawdę lubisz fizykę, jest wielce prawdopodobne, że jesteś w tym dobra – mówi odkrywczyni pulsarów Jocelyn Bell Burnell.
Beata Kenig
25 kwietnia 2022
Kosmos
Nieziemscy posłańcy wyjaśniają Wszechświat
Jakże ślepi i głusi byliśmy niespełna pół wieku temu. Dziś astronomia wielu posłańców otwiera przed nami okna na wnętrza gwiazd i obraz narodzin kosmosu. Pomaga też testować teorie mikroświata.
Jerzy Kowalski-Glikman
21 kwietnia 2022
Reklama
Kosmos
Piszemy, żeby powiedzieć, że tęsknimy
Pół wieku po słynnej wiadomości z Arecibo poszukiwacze inteligentnego życia poza Ziemią piszą kolejny list. Ma być dłuższy i bardziej zrozumiały niż poprzedni.
Daniel Oberhaus
2 kwietnia 2022
Kosmos
Gwiazda, którą zdradził brak elegancji
Połączono siły najpotężniejszych ziemskich i kosmicznych teleskopów, by oglądać rozbłysk gwiazdy neutronowej stopniowo pożerającej towarzyszkę. Co z tego wynikło?
(WŚ)
1 kwietnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2022
Niechlujna gwiazda
Kosmos
Śmieci lecą na Księżyc
Kawałki rakiet wystrzeliwanych z Ziemi mogą coraz częściej spadać na Srebrny Glob i w ten sposób go zanieczyszczać. Tak, jak 4 marca, kiedy kawałek kosmicznego runął do krateru Hertzsprung.
(HOLD)
1 kwietnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2022
Śmieci na Księżycu
Technologia
Słoneczna proca rozpędzi sondy
Trwają testy systemu, który sprawi, że międzygwiezdne sondy do będą kilkakrotnie szybsze niż Voyager.
(WŚ)
1 kwietnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2022
Przez Słońce do gwiazd
« poprzednia
1
2
3
4
...
9
następna »
Reklama
Reklama