Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pixabay
Kosmos

Kosmiczna miarka

Badająca planety pozasłoneczne misja Cheops rozpoczęła pomiary.

Wyniesiony na wokółziemską orbitę 18 grudnia 2019 r. Cheops (CHaracterising ExOPlanet Satellite) to wspólna misja European Space Agency i Szwajcarii. Jej podstawowym celem jest pomiar średnic planet okrążających jasne gwiazdy. Dzięki połączeniu tych danych z informacjami – zebranymi przez inne teleskopy – o masie tajemniczych globów będziemy mogli oszacować gęstość dalekich planet, a tym samym wnioskować o ich składzie i budowie. Wyniki badań Cheopsa pomogą więc wybrać cele obserwacyjne przyszłych superteleskopów, takich jak James Webb Telescope oraz największe teleskopy naziemne.

Teleskop Cheops ze zwierciadłem o średnicy 30 cm mieści się w sześcianie o rozmiarach 1,5×1,5×1,5 m. Instrumenty satelity są czułe na fale elektromagnetyczne o długości od 330 do 1100 nm. Oznacza to, że satelita będzie patrzył na świat w świetle od bliskiego ultrafioletu poprzez światło widzialne aż do bliskiej podczerwieni. Podczas trwającej 3,5 roku misji pomierzy jasność obserwowanych gwiazd. Okresowe zmniejszenie jasności może świadczyć o obecności planety, która w trakcie swego rocznego obiegu regularnie przechodzi przed tarczą gwiazdy. Kluczową cechą pomiarów Cheopsa będzie ich bardzo duża precyzja, z dokładnością do 0,002% jasności. Badacze mają nadzieję, że dzięki temu uda się im nawet wyznaczyć niektóre wtórne minima jasności – mamy z nimi do czynienia, gdy to gwiazda zakrywa przed nami swą planetę. Z pewnością możliwe stanie się… odkrycie nowej Ziemi, a dokładniej – znalezienie planet o ziemskiej średnicy przechodzących na tle gwiazd podobnych do Słońca. Duża precyzja Cheopsa daje też nadzieję na wykrycie kolejnych planet w znanych nam układach, a także odnajdywanie planetarnych księżyców i pierścieni. Pozwoli też oszacować, czy wokół obserwowanych globów rozciąga się jakaś obfitsza atmosfera.

Obserwacje Cheopsa wesprą również inne obszary astrofizyki. Około 20% jego godzin pracy zostanie wykorzystane na badania obiektów wybranych przez astronomów z całego świata. Na liście tej są więc białe karły, w których pobliżu poszukamy szczątków dawniejszych planet, a także superszybko wirujące gwiazdy.

Wiedza i Życie 6/2020 (1026) z dnia 01.06.2020; W obserwatoriach; s. 78

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną