Popularnonaukowy brylant

Gdybym miał zrecenzować jednym słowem tę książkę, napisałbym: brylant. Jedna z najciekawszych książek popularnonaukowych, jakie miałem w ręku w ostatnich latach. Napisał ją chemik pasjonat, poruszający się w tej tematyce z dużą wprawą. Widać, że zna młodzież i wie, jak ją zainteresować poważnymi tematami. Wiadomo bowiem, że ludzie młodzi fascynują się wszystkim, co się pali, wybucha czy cuchnie. I to jest swoista przynęta, którą zastosował James. Praktycznie każdy rozdział rozpoczyna od jakichś ciekawostek, żeby zaraz potem przemycać porcję solidnej wiedzy chemicznej i fizycznej, ale też pokazać wiele spraw w kontekście historycznym. Nie jest to jakiś napuszony wykład akademicki – tekst skrzy się humorem i jest pełen świetnych anegdot związanych a to z pechem naukowców (biedny Scheele!), a to z rozmaitymi przypadkowymi odkryciami. I mimochodem czytelnik poznaje też historię nauki – badania nad atomami i cząstkami elementarnymi, odkrywaniem pierwiastków i ich porządkowaniem, ale też tym, jak wygląda przeszłość (i jaka będzie przyszłość) wszechświata.

Lubicie pikantne jedzenie? James pisze i o tym, opowiadając m.in. o skali Scolville’a i papryce Oddech Smoka. Dowiemy się też o sprawach bardziej egzotycznych, jakimi dla wielu są zagadnienia mechaniki kwantowej. Są tu one wyłożone bardzo zgrabnie. To samo można powiedzieć o wyjaśnieniu, jak tworzą się wiązania chemiczne i jak powstają cząsteczki. Dowiemy się też, dlaczego w naturze nie spotkamy metalicznego sodu, ale bez kłopotu znajdziemy złoto. Na końcu każdego rozdziału są odnośniki do książek i stron internetowych, co pozwala na dalsze własne poszukiwania. Całość uzupełniają proste, ale sugestywne rysunki autora. Sięgnijcie po tę sympatyczną książkę – zapewni każdemu spory ładunek wiedzy oraz rozrywki. Bo nauka bywa też zabawna.

Tim James, Spal tę wodę. Jak zmienić wodę w ogień, zrobić diament z masła i inne cuda z krainy pierwiastków, przeł. Adam Tuz, Prószyński i S-ka, Warszawa 2019