Prawo do przyjemności

Napisana przez amerykańskiego dziennikarza i pisarza Jonathana Eiga książka „Narodziny pigułki” wciąga jak powieść. To pasjonująca historia stworzenia pigułki antykoncepcyjnej – wynalazku, który wyzwolił kobiety od strachu przed niechcianą ciążą i pozwolił im na inne życie niż wyłącznie w domu. W Stanach Zjednoczonych w XIX w. 90% kobiet było zamężnych, a tylko 5% pracowało poza domem; w 1800 r. przeciętna biała kobieta rodziła 7,04 dziecka, 100 lat później już tylko 3,56 dziecka; w latach 20. XX w. jedna na trzy ciąże kończyła się aborcją, a lekarze potrafili poradzić wielodzietnej matce, której kolejna ciąża mogła zakończyć się śmiercią, by… spała na dachu z dala od męża.

Na szczęście w latach 50. XX w. spotkali się ponad 70-letnia miłośniczka seksu, która chciała zapewnić kobietom wolny dostęp do przyjemności, Margaret Sanger, i wyrzucony z Harvardu za próby sztucznego rozmnażania królików naukowiec Gregory Pincus. Założycielka ruchu na rzecz kontroli urodzeń zaproponowała mu, by zajął się wynalezieniem pigułki antykoncepcyjnej. „Myśli pan, że da się to zrobić?” – spytała. „Tak mi się wydaje” – odrzekł Pincus. „Cóż – powiedziała – wobec tego proszę natychmiast brać się do pracy”. Wkrótce dołączyli do nich feministka i milionerka Katharine McCormic, która już w latach 20. przemycała z Europy kapturki dopochwowe zaszyte w odzieży, by bezpłatnie rozdawać je potrzebującym, oraz katolicki ginekolog John Rock, który po zetknięciu z wieloma problemami kobiet z nieprzejednanego przeciwnika stał się zwolennikiem antykoncepcji. Dzięki tej czwórce zapalonych oryginałów w ciągu 10 lat doszło do przełomowego wynalazku – zaczęto produkować pigułki antykoncepcyjne, co zupełnie zmieniło stosunki społeczne i pozycję kobiet na świecie.

Jonathan Eig, Narodziny pigułki, przeł. Jan Dzierzgowski, Czarne, Wołowiec 2019