Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pixabay
Środowisko

Strażnicy domowego powietrza

Rośliny ostrzegą nas przed toksynami?

Jakość powietrza w domu lub mieszkaniu ma spory wpływ na samopoczucie, a nawet stan zdrowia jego lokatorów. W czasopiśmie „Science” naukowcy przedstawiają niecodzienny sposób na monitorowanie tej jakości. Zamiast technicznych gadżetów w roli strażników czystego powietrza proponują obsadzić rośliny pokojowe. Badania wskazują bowiem, że wiele z nich potrafi wyczuć obecność szkodliwych związków chemicznych, np. promieniotwórczego radonu, oraz podejrzanych substancji biologicznych, w tym pleśni. Radon może się gromadzić w źle wentylowanych domach, podobnie jak grzyby, których rozwojowi sprzyja dodatkowo duża wilgotność powietrza.

Rośliny nie tylko rozpoznają podejrzane związki, ale również reagują na nie. Ta reakcja jest bardzo subtelna i oczywiście niedostrzegalna dla ludzi, ale eksperymenty – prowadzone m.in. na tytoniu – wykazały, że można ją wzmocnić, ingerując w genom organizmów. Co więcej, dzięki metodom inżynierii genetycznej można też sprawić, że taka roślina, którą sztucznie uwrażliwiono na obecność lotnych zagrożeń, poinformuje o nich domowników. W jaki sposób? Zacznie wytwarzać w większych ilościach fluorescencyjne białko.

We wspomnianym eksperymencie okazy tytoniu po zidentyfikowaniu znacznego stężenia lotnych związków organicznych (np. acetonu) wytworzyły pomarańczową poświatę widoczną jednak tylko w zielonym świetle. Kolejny etap prac to stworzenie rośliny, która będzie zmieniała barwę w sposób dostrzegalny gołym okiem. W tym celu trzeba będzie przyjrzeć się bliżej genom kilku roślin pokojowych, których DNA naukowcy znają dość słabo w przeciwieństwie do roślin uprawnych, choćby tytoniu, często wykorzystywanego przez biologów do eksperymentowania.

Wiedza i Życie 9/2018 (1005) z dnia 01.09.2018; Sygnały; s. 16

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną