Zasada 10-30-60: stuprocentowy mit
Ludzka komunikacja to 60 proc. mowa ciała? Skoro w pracy zdalnej jej nie ma, to nie ma też komunikacji? W żadnym razie.
Grzegorz Pacewicz
Odwojnienie. Józef Rotblat nie pokochał bomby atomowej
Poezja pozwala przezwyciężać trudność w znajdowaniu słów w sytuacjach ocierających się o brak wyrażalności, dostarcza gotowych i trafiających celnie wiązań myśli.
Joanna Roszak
Jak Hartmanowi kot się objawił
Jeśli myślisz, że rozumiesz mechanikę kwantową, to nie rozumiesz mechaniki kwantowej – mawiał Richard Feynman. Ale nie każdy to rozumie.
Jerzy Kowalski-Glikman
Co boli starego lewaka
Kwarki, twarożki, pierś mlekiem brzemienna oraz seks z jesiennymi liśćmi… Mieszczańskim reakcjonistkom wszystko się skleja ze wszystkim.
Jerzy Kowalski-Glikman
Bądź odważny. Myśl
Czy człowiek potrzebuje wykreowanego wroga, z którym będzie walczyć, bo nie umie żyć w pokoju, nie umie być człowiekiem?
Jarosław Marek Spychała
Czy dobry złodziej to zły dobrodziej?
Jest w złodzieju pewien potencjał szlachetności. Bo mamy i kodeks złodziejski, i złodziejski honor.
Jerzy Bralczyk
Klimat najbardziej pognębi biednych młodych
Najmniej bezpieczna przyszłość, jeśli chodzi o ekstrema pogodowe, rysuje się przed młodymi mieszkańcami Bliskiego Wschodu i Afryki Subsaharyjskiej oraz krajów najbiedniejszych.
Andrea Thompson
Łatwiej znaleźć terapie idąc wieloma ścieżkami
Nie trzeba budować stadionu piłkarskiego, żeby rozegrać mecz. Jednoczesne badanie leków różnych firm w różnych kombinacjach ma sens.
Claudia Wallis
Ozięble o końcu świata
Energia cieplna zmagazynowana pod powierzchnią ziemi wyczerpie się szybciej, niż prognozowano. Czy będzie to koniec świata?
Krzysztof Szymborski
Alla bolognese
Dlaczego zaczynam ten odcinek od pochwały uzdolnień bolończyków. Zgadnijcie, gdzie książę Bonnie Charlie spędził najlepsze lata wygnania? Gdzież byście się udali na jego miejscu, szukając intelektualnej pogawędki, towarzystwa eleganckich kobiet i sposobności do pofolgowania sobie w jedzeniu i piciu?
James Burke
Sztuczna inteligencja mądrzejsza niż jej twórca
Czy maszyny mogą być i inteligentne, i moralne? Testy tego typu urządzeń właśnie trwają – donosi Krzysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Nie taki tunel ciemny, jak go malują
Gdy widzimy światło czy choćby światełko w tunelu, to się cieszymy. Nie zawsze tak było. Pisze Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Możesz chronić planetę nie przechodząc na weganizm
Indywidualne przeradzają się w efektywne działania grupowe. Jednym z potężnych narzędzi jest ograniczenie spożycia czerwonego mięsa.
Naomi Oreskes
Algorytmy medyczne wymknęły się spod kontroli
Amerykańskie oprogramowanie do diagnozowania chorób, przedstawiania rokowań czy monitorowania stanu zdrowia wymaga większego nadzoru.
Soleil Shah, Abdul El-Sayed
Skrzyżowanie pierwiosnka z naparstkiem
Zagadkowy pierwiastek zadomowił się w polszczyźnie w przeróżnych odniesieniach. Pisze Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Steven Weinberg: Ufał nauce, nie religii
Syn ubogich żydowskich emigrantów pięknie fizykę uprawiał i pięknie o niej opowiadał. Pisze Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Uleczanie przez ściskanie
Pandemia oddaliła ludzi od siebie, ale przyspieszyła badania nad zbawienną rolą dotyku. Pisze Krzysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Jerzy Bralczyk: jakie znaczenia ma słowo wyspa
Słowo „wyspa” kojarzy się ambiwalentnie. Wywołuje wrażenie zarówno przyjemnej, jak i przykrej izolacji. Pisze Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Andrzej Kajetan Wróblewski: paradoksalne dzieje Davida Brewstera
Miał być pastorem, został fizykiem, a umarł jako przypadkowy twórca zabawki, która sławą przyćmiła całą jego karierę. O Davidzie Brewsterze pisze Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Małpy walczą ze sobą tak samo ludzie
Ludzka tradycja wojenna ma być może znacznie dłuższą historię niż kulturowa ewolucja człowieczeństwa. Obserwacje zachowania szympansów w ich naturalnym środowisku jeszcze raz wykazały, że zwierzęta te pod pewnymi względami są niepokojąco podobne do ludzi.
Krzysztof Szymborski
Prawo w USA działa przeciw agencjom zdrowia
Nowe prawa stanowe rozporządzenia utrudniają agencjom zdrowia wykonywanie ich zadań.
Redakcja „Scientific American”
Mamuta tu mam
Prof. George Church z Harvard Medical School otrzymał właśnie grant w wysokości 15 mln dol., który ma przyspieszyć jego pracę nad przywróceniem do życia mamuta. Pisze Krzysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Do broni? Broń Boże!
Broń to krótkie, poręczne słowo. Jak broń zwana krótką. Toteż i w języku broni pełno, prawdziwej, hiperbolicznej, metaforycznej. Pisze prof. Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Edmond Henri Fischer: Najważniejsze jest nazwisko
Dwudziestego siódmego sierpnia 2021 roku zmarł w Seattle Edmond Henri Fischer. Kilka miesięcy wcześniej ukończył 101 lat! O najstarszym laureacie Nagrody Nobla pisze prof. Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Parki narodowe USA: przywrócić je rdzennym mieszkańcom
Rdzenni mieszkańcy dbają o swoje ziemie od tysięcy lat. Nie wolno ich z tych ziem wyrzucać.
Redakcja „Scientific American”
Prawdziwy szósty zmysł?
Najważniejszym z nowych zmysłów, zasługującym w moim przekonaniu na miano prawdziwego szóstego zmysłu, jest interocepcja, która w ostatnim dziesięcioleciu stała się przedmiotem niezwykle szybko rosnącej liczby naukowych publikacji. Pisze Krzysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Brudne sprawki czy nieskalanie
To brzydkie słowo. Tak brzydkie, że nawet trudno dociec jego etymologii. Może było w prasłowiańskim, może nie, pochodzenie ma w każdym razie niejasne. O brudzie pisze prof. Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Richard Ernst: Magnetyzm i malarstwo tybetańskie
Laboratorium chemiczne urządził sobie w piwnicy. Uległ fascynacji doświadczeniami, zaczął czytać znalezione książki chemiczne i przeprowadzać rozmaite eksperymenty, kończące się niekiedy silnymi wybuchami. Wybrał potem studia chemiczne. O szwajcarskim laureacie Nagrody Nobla z 1991 r. pisze prof. Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Katastrofy: nie wszyscy moga po nich odbudować życie
Każdy, nie tylko ludzie dobrze sytuowani, powinien mieć możliwość odbudowania swojego życia po klęsce żywiołowej dzięki pomocy federalnej. tymczasem rok 2020 ujawnił problemy dotyczące wydolności systemu zarządzania kryzysowego w USA
Redakcja „Scientific American”
Medycyna i płeć: Zakaz korekty płci nienaukowy i okrutny
Ustawy ograniczające dostęp do medycznej korekty płci opierają się na błędnych przesłankach.
Redakcja „Scientific American”
Sztuczna inteligencja zagląda do mózgu
Funkcjonowanie mózgu powoli przestaje być dla nas zagadką. Jego badania stwarzają jednak poważny dylemat moralny. Pisze Krysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Materiał taki, materiał siaki
Materia i materiał mają za matkę łacińskie mater, do nas materya (jako „tworzywo pierwotne”) przyszła w piętnastym wieku, potem stając się materyją i materją, słowo materiał mamy zaś dopiero od wieku osiemnastego, bezpośrednio od Niemców (oni – od Włochów). Pisze prof. Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Mary Somerville: Pani uczona
Tę niezwykłą kobietę upamiętniają planetoida nr 5771, krater na Księżycu, wyspa Somerville w kanadyjskiej Cieśninie Barrowa na Oceanie Arktycznym, jak również kilka instytucji oświatowych i naukowych w Wielkiej Brytanii i Australii. O Mary Somerville pisze prof. Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Korale do reperacji
W ciągu ostatnich 30 lat niemal połowa Wielkiej Rafy Koralowej u wschodnich wybrzeży Australii obumarła. Naukowcy są na ogół zgodni, że główną przyczyną tej ekologicznej katastrofy jest ocieplenie ziemskiego klimatu, spowodowane w głównej mierze przez ludzką działalność. Pisze Krzysztof Szymborski.
Krzysztof Szymborski
Pożądana równowaga
Jeśli coś jest zrównoważone, to zwykle jest zrównoważone czymś innym – bo jak czegoś za dużo, to często byłoby dobrze, gdyby i czegoś innego też było więcej. Pisze prof. Jerzy Bralczyk.
Jerzy Bralczyk
Michał Kamieński: Wszystko przez tę kometę
Po wojnie ten astronom nieco zdziwaczał. Ogłosił, że Atlantyda została zniszczona dokładnie w roku 9541 p.n.e., kiedy to według jego obliczeń ta kometa przeleciała bardzo blisko Ziemi, a jej fragment spadł, wywołując kataklizm. Pisze prof. Andrzej Kajetan Wróblewski.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Społeczeństwo: Amerykański system opieki długoterminowej jest w zapaści
Potrzeba więcej środków na opiekę w domu i placówki opiekuńcze.
Redakcja „Scientific American”
Pascual Jordan: Swastyka zamiast Nobla
Prof. Andrzej Kajetan Wróblewski o tym, jak niemiecki naukowiec przekreślił swoją szansę na pozytywne zapisanie się w historii.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Higiena: Niektóre praktyki z czasów COVID-19 warto zachować na dłużej
Wirus uświadomił nam, że potrzebujemy zasadniczej zmiany kulturowej w zakresie podstawowej higieny. Nie będzie wymówki, by nie nosić maseczek, gdy czujemy się „niewyraźnie”.
Redakcja „Scientific American”
Trująca rzeka
Krzysztof Szymborski
Na końcu języka: Wzajemne przyciąganie
Prof. Jerzy Bralczyk o grawitacji.
Jerzy Bralczyk
Problem z ustalaniem przyczyn śmierci
Decydujący głos powinni mieć specjaliści, a nie wybieralni, niemający wiedzy medycznej koronerzy
Redakcja „Scientific American”
Różne ptaki i ptaszki
Jerzy Bralczyk
Chimeryczne obawy
Krzysztof Szymborski
Werner Siemens: Nawet chemicy...
Andrzej Kajetan Wróblewski
Położyć tamę krajowemu terroryzmowi
Amerykańscy przywódcy muszą stawić czoła przemocy o podłożu rasistowskim
Redakcja „Scientific American”
Stosunek do stosu
Jerzy Bralczyk
Georg Christof Lichtenberg: Głowa bliżej serca
Andrzej Kajetan Wróblewski
Nauka w roku zarazy
Krzysztof Szymborski
Atomowe zadanie
Trzeba natychmiast podjąć działania, które zmniejszą ryzyko wojny jądrowej
Redakcja „Scientific American”
Pod jedną wątrobą
Jerzy Bralczyk
Szkocka służąca
Andrzej Kajetan Wróblewski
Zdrowe prawa dżungli
Krzysztof Szymborski
Gdy proroctwo zawodzi
Krzysztof Szymborski
Złowieszczy urok wampira
Jerzy Bralczyk
Uchwycić ciepło motyla
Andrzej Kajetan Wróblewski
Pierwsza pomoc psychologiczna
Proste działania mogą złagodzić kryzys zdrowia psychicznego związany z COVID-19
Redakcja „Scientific American”
Brzęczący posiłek
Krzysztof Szymborski
Co ślina na język przyniesie
Jerzy Bralczyk
Ważna wiedza – nie siła
Politycy i miliarderzy nie uzdrowią mediów społecznościowych – potrzebni są eksperci
Redakcja „Scientific American”
Pominięty, lecz nie zapomniany
Andrzej Kajetan Wróblewski
Czy starość jest chorobą?
Krzysztof Szymborski
Część części
Jerzy Bralczyk
Całość i części
Andrzej Kajetan Wróblewski
Rasizm w testach medycznych
W wielu badaniach diagnostycznych widać jak na dłoni uprzedzenia rasowe
Redakcja „Scientific American”
Ziemia po pandemii
Ochrona biosfery i wyeliminowanie niesprawiedliwości są częściami tej samej bitwy
Redakcja „Scientific American”
Zagadka dzieworództwa
Krzysztof Szymborski
Brudu w bród
Jerzy Bralczyk
Mieszkać bliżej nieba
Andrzej Kajetan Wróblewski
Od obawy do nadziei
Następnym prezydentem USA powinien być Joe Biden
Redakcja „Scientific American”
Odwrót oświecenia
Krzysztof Szymborski
Skąd wyrosło nasiono
Jerzy Bralczyk
Poznałem cię całego!
Andrzej Kajetan Wróblewski
Świętość relikwii
Jerzy Bralczyk
Otto von Guericke, mistrz niczego
Rozmyślając nad pustą przestrzenią we wszechświecie, skonstruował dwie idealne półkule i wypompował z nich powietrze. Do ich rozdzielenia trzeba było zaprząc kilkanaście koni. Von Guericke pokazał potęgę tego co niewidoczne: ciśnienia atmosferycznego.
Andrzej Kajetan Wróblewski
Życie z wirusem
Krzysztof Szymborski
Black Health Matters
W Stanach Zjednoczonych koronawirus zabija nieproporcjonalnie dużo osób ras innych niż biała. Można im pomóc
red.
Lodowy korek
Krzysztof Szymborski
Sprawiedliwość dla ofiar gwałtu
Dziesiątki tysięcy próbek z DNA wciąż czeka na wykonanie testów, choć dzięki nim można by schwytać wielu przestępców
Redakcja „Scientific American”
Ptasi móżdżek
Krzysztof Szymborski
Głęboka cisza
Jerzy Bralczyk
Pierwszy astronom królewski
Andrzej Kajetan Wróblewski
Pospolite ruszenie
Krzysztof Szymborski
Zostawcie w spokoju nasze twarze
Technika rozpoznawania twarzy jest inwazyjna, niedokładna i coraz powszechniejsza
Redakcja „Scientific American”
Powrót natury?
Krzysztof Szymborski
Nasze jest na wierzchu
Jerzy Bralczyk
Dziwak wśród akademików
Andrzej Kajetan Wróblewski
Jaki świat po zarazie?
Krzysztof Szymborski
Wpływ atmosfery
Jerzy Bralczyk
Z apteki do Nobla
Andrzej Kajetan Wróblewski
Gdzie człowiek nie może, tam pośle psa (lub albatrosa)
Krzysztof Szymborski
5G a synoptyka
Nowe normy mogą obniżyć wiarygodność prognoz pogody
Redakcja „Scientific American”
Klei się czy nie klei?
Jerzy Bralczyk
Przyrodnik przez przypadek
Andrzej Kajetan Wróblewski
Nie tylko kilogramy
Opieka medyczna skoncentrowana na wadze szkodzi pacjentom oraz nasila stygmatyzację i stronniczość
Redakcja „Scientific American”
Długi lot nad kukułczym gniazdem
Krzysztof Szymborski
Wszystko na niebiesko
Andrzej Kajetan Wróblewski
Larwisko
Jerzy Bralczyk
Gdzie błoto, tam złoto
Jerzy Bralczyk
Noblowskie dziwy i skandale
Nagrody Nobla uzyskały w świecie wysoką rangę, a ich laureaci stają się celebrytami. Tymczasem dość często werdykty Komitetu Noblowskiego budzą protesty. Dzieje się to nawet w naukach ścisłych, w których ocena znaczenia osiągnięć powinna być łatwiejsza niż np. w dziedzinie literatury.
Andrzej Kajetan Wróblewski
« poprzednia
1
2
3
4
następna »
Reklama
Reklama