Szympans i człowiek rozstali się na początku wielkiej globalnej suszy

W tym czasie po raz pierwszy od bardzo dawna pustynie zagarnęły olbrzymi pas lądu obejmujący Afrykę Północną, Bliski Wschód, Azję Środkową oraz wnętrze Azji Wschodniej. Była to konsekwencja rozpoczętego kilka milionów lat wcześniej stopniowego spadku temperatur na Ziemi. Klimat stawał się równocześnie chłodniejszy i coraz bardziej suchy. Właśnie wtedy, w samym środku globalnego kryzysu – jednak w regionie, który został oszczędzony – doszło do oddzielania się linii rozwojowych ludzi i szympansów.

Tak wynika z analizy genomów współczesnych przedstawicieli małp człekokształtnych, którą przeprowadził Evan Eichler z University of Washington ze współpracownikami. Za naszą sprawą Hominoidea zasiedliły i podbiły wszystkie kontynenty – mieszkają, choć nie na stałe, nawet na Antarktydzie, którą odkryły dwa wieki temu. Jeśli jednak chodzi o różnorodność gatunkową, to jesteśmy dziś bardzo ubogą grupą, której przedstawicieli w randze rodzaju można policzyć na palcach obu rąk. Tymczasem jeszcze kilkanaście milionów lat temu człekokształtne dzieliły się na setki gatunków zgrupowanych w wiele rodzajów i rodzin. Wysuszenie klimatu i kurczenie się zasięgu puszcz tropikalnych położyło temu bogactwu kres. Niedobitki skryły się w lasach deszczowych Afryki Subsaharyjskiej i Azji Południowo-Wschodniej, gdzie ich linie rozwojowe ulegały dalszym podziałom.

Z badań zespołu Eichlera wynika, że wspólny przodek szympansów i ludzi mógł żyć na Ziemi pod koniec epoki miocenu przed 6,3–5,5 mln lat, czyli bardzo niedawno. Dokładnie tego samego okresu dotyczą inne badania, które ukazały się w „Science Advances”. Ich autorzy – liderem był Jimin Sun z Chińskiej Akademii Nauk – zrekonstruowali przemiany środowiska naturalnego zachodzące w Eurazji i Afryce w schyłkowej fazie miocenu. Według nich ok. 6 mln lat temu doszło do dość nagłego (w geologicznej skali czasu) spadku ilości opadów deszczu i ekspansji pustyń w całej strefie podzwrotnikowej półkuli północnej. Było tak bardzo sucho, że Morze Śródziemne wyschło na blisko pół miliona lat.

Jednakże – jak ustalili Sun ze współpracownikami – niektóre regiony świata klimat oszczędził. Jednym z takich wilgotnych azylów, gdzie deszczy wręcz przybyło w tym czasie, okazała się Afryka Wschodnia, czyli – jak się powszechnie uważa – to miejsce, gdzie przodkowie szympansów i ludzi rozstali się ze sobą, wybierając odrębne siedliska życia i stopniowo izolując się od siebie coraz bardziej. Czy może to być przypadek, że zdarzyło się to właśnie tam i właśnie wtedy?

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.