Przełom w badaniach nad wymarłymi gatunkami

|||Z ostatniej chwili

W przyrodzie kolor wściekle żółty bywa stosowany ku przestrodze (patrz: liściołaz żółty) czy jako kamuflaż (patrz: modliszka storczykowa). W Pulsarze natomiast – to sygnał końca embarga, które prestiżowe czasopisma naukowe nakładają na publikowane przez badaczy artykuły. Tekst z żółtym oznaczeniem dotyczy więc doniesienia, które zostało upublicznione dosłownie przed chwilą.

W jakuckiej tajdze, na północy Syberii, w 2010 r. odnaleziono szczątki młodej samicy mamuta włochatego (Mammuthus primigenius), która stąpała po Ziemi około 40 tys. lat temu. Nadano jej imię Yuka, co w języku Jakutów, rdzennych mieszkańców tych terenów, oznacza „mięso przeznaczone do przechowywania”. Nazwa trafna, ponieważ zwierzę zachowało się niemal doskonale – z sierścią, skórą, mięśniami, a nawet mózgiem. Miała zaledwie 6–8 lat, gdy zginęła, prawdopodobnie zaatakowana przez lwy jaskiniowe.

Z jej tkanek naukowcom ze Sztokholmu udało się po raz pierwszy w historii wyizolować i odczytać cząsteczki RNA – niezwykle kruche molekuły, które zwykle rozpadają się w ciągu kilku godzin lub dni. Tym razem jednak przetrwały tysiące lat, uwięzione w wiecznej zmarzlinie – i stały się najstarszą próbką materiału tego typu, jaką kiedykolwiek odkryto.

RNA pokazuje, co naprawdę działo się w komórkach w ostatnich chwilach życia. DNA jest jak biblioteka instrukcji, RNA stanowi kopię jednego z „przepisów”, z którego komórka właśnie korzysta. Dzięki temu wiadomo, które geny były aktywne i jakie procesy zachodziły w organizmie tuż przed śmiercią. Analiza materiału z mięśni mamucicy ujawniła fragmenty odpowiedzialne za skurcze i reakcje na stres – jakby zapis jej biologicznej walki o życie.

Jeszcze większym zaskoczeniem było odkrycie mikroskopijnych cząsteczek mikroRNA – maleńkich regulatorów genów, które decydują, które fragmenty genomu są „włączone”, a które wyciszone. Ich przetrwanie przez dziesiątki tysięcy lat wydawało się niemożliwe. Co więcej, wśród nich znaleziono unikalne mutacje typowe wyłącznie dla wymarłych trąbowców, co stanowi niepodważalny dowód autentyczności znaleziska. To pierwszy przypadek w historii, gdy potwierdzono obecność aktywnych mikroRNA u gatunku, który zniknął z powierzchni Ziemi tysiące lat temu.

Odkrycie ma znaczenie znacznie wykraczające poza samą historię Yuki. Pokazuje, że cząsteczki RNA mogą przetrwać o wiele dłużej, niż dotąd przypuszczano, a tym samym mogą przechowywać także ślady pradawnych wirusów – takich jak grypa czy dawne koronawirusy. Otwiera zupełnie nowy rozdział w paleogenetyce.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.