Struktura
Lód nie z tej ziemi
Wprowadzanie defektów pozwala otrzymać egzotyczne rodzaje lodu
Elise Cutts
Struktura
Mikrotransplantacja odmłodzi mózg?
Nowatorska technika naprawia komórki poprzez wymianę struktur produkujących energię.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
Struktura
Nowa matematyka
Jak sztuczna inteligencja udowodniła dziesiątki twierdzeń geometrycznych z Międzynarodowej Olimpiady Matematycznej
Manon Bischoff
Struktura
Czego uczy nas sztuczna inteligencja?
Po zaledwie niecałych dwóch latach od pojawienia się systemu ChatGPT ludzie wykorzystują uczenie maszynowe do odszyfrowywania starożytnych zwojów, udowadniania twierdzeń matematycznych, studiowania teologicznych zagadek i badania inteligencji jako takiej
red.
Struktura
Życiodajne fale grawitacyjne
Jaki miały wpływ na powstawanie pierwiastków?
(WŚ)
Struktura
Deszyfranci starożytnego zwoju
Jak naukowcy, studenci, gracze i Dolina Krzemowa dokonali przełomu w papirologii
Tomas Weber
Struktura
Na skróty do Boga
Internet zalewają duże modele językowe wytrenowane na tekstach religijnych, oferując natychmiastowy wgląd w sferę duchową. Co może pójść nie tak?
Webb Wright
Struktura
Ruch odziedziczony, czyli jak działa pamięć drobnoustrojów
Nawet organizmy pozbawione mózgu mogą pamiętać swoją przeszłość: naukowcy odkryli, że bakterie Escherichia coli zapamiętują na swój własny sposób ekspozycję na składniki odżywcze. Zespół badaczy opisał w „Proceedings of the National Academy of Sciences USA”, że bakterie te przekazują następnie swoje wspomnienia kolejnym pokoleniom, co może pomagać im w unikaniu antybiotyków.
Allison Parshall
Reklama
Struktura
Plastik można z siebie zmyć. Jest się z czego cieszyć?
Żeby tworzywo sztuczne nie zapalało się od iskry, w jego składzie znalazły się tzw. uniepalacze. Miały być bezpieczne, powodują jednak negatywne skutki. Badacze sprawdzili, w jakim stopniu przenikają przez skórę.
Piotr Panek
Struktura
Zreformował nasze rozumienie roli losowości w obliczeniach. Avi Wigderson otrzymał Nagrodę Turinga
Izraelski naukowiec z Institute for Advanced Study w Princeton, gigant teorii nauk komputerowych, otrzymuje nagrodę nazywaną czasem matematycznym Noblem.
Jerzy Tyszkiewicz
Struktura
Pulsar patronuje: 10. Seminarium Użytkowników Uczelnianych Baz Wiedzy, czyli jak zarządzać nauką
Widoczność i rozpoznawalność uczelni, zarządzanie nauką, finansowanie nauki, internacjonalizacja badań naukowych, metody ewaluacji nauki, a także jaki jest wpływ badań naukowych na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki oraz jak można wykorzystać systemy CRIS do oceny naukowców – to główne zakresy tematyczne zbliżającego się online’owego 10. Seminarium Użytkowników Uczelnianych Baz Wiedzy. Pulsar patronuje temu wydarzeniu.
sw, pulsar
Struktura
Biologie fantastyczne: Magiczne ekosystemy Marii Prymaczenko
Ukraińska artystka stworzyła dzieła, w których dominuje oddolne rozumienie praw natury, swego rodzaju przyroda w praktyce. Człowiek staje się dziś jednak innym bogiem, niż to sobie wymarzyła.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Chińskie aglomeracje: co miało stać, tonie
Tempo i skala urbanizacji w Państwie Środka należą do najszybszych w dziejach świata. Za pół wieku setki milionów mieszkańców nadmorskich metropolii będzie jednak mieszkało poniżej poziomu morza – prognozują autorzy publikacji w najnowszym „Science”.
Andrzej Hołdys
Podkast
Podkast 93. Marek Janiak: Czy promieniowanie to samo zło?
Serial „Fallout” budzi – ledwie tylko uśpiony po awarii w Fukushimie – lęk przed tym, co niewidzialne, a potencjalnie zabójcze. Czy radiofobia ma racjonalne podstawy? Jakie są jej historyczne źródła? Czy każda dawka promieniowania jonizującego skutkuje mutacjami DNA i chorobą? Rozmowa z prof. Markiem Janiakiem, radiobiologiem, immunologiem, epidemiologiem, pułkownikiem w stanie spoczynku, niegdyś komendantem i dyrektorem Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii, wieloletnim kierownikiem Zakładu Radiobiologii i Ochrony Radiacyjnej WIHiE.
Karol Jałochowski
Struktura
O tym, dlaczego nie da się szybko naprawić naszego świata
Na początku była energia. Bez niej nie byłoby niczego: cementu, stali, żywności, po prostu życia. O czym zbyt często zapominają ekonomiści.
Edwin Bendyk
Struktura
Uljana Wolf: Sprzeciw jest jej instrumentem
Każdy jej wiersz próbuje negocjować znaczenia, wychwytywać jakieś wspólne punkty zaczepienia w sensie, który godzi zwaśnione języki w wieży Babel świata. Dodajmy: języki uwikłane w lokalne i narodowościowe partykularyzmy, z których rodzą się faktycznie potworne ideologie i przemocowe narracje.
Krzysztof Siwczyk
Reklama
Struktura
Ten, którego nazwisko nosi bozon. Zmarł noblista Peter Higgs
Na początku naukowej kariery nikt go nie rozumiał. W dzisiejszym świecie – jak sam mówił po latach – żaden uniwersytet by go nie zatrudnił, bo zostałby uznany za „nie dość produktywnego”. Tymczasem mógł w pewnym momencie powiedzieć: „Miło jest mieć czasami rację”.
Tomasz Tarnawski
Struktura
Wartości: globalne oddalenie, lokalne zbliżenie
Informacje od ponad 400 tys. osób z 76 krajów przeanalizowali badacze z University of Chicago, by odpowiedzieć na pytanie czy rzeczywiście mamy do czynienia z ujednolicaniem się wartości i przekonań społecznych.
Marcin Rotkiewicz
Struktura
Zagadka życia. Narodziło się na Ziemi, czy raczej przybyło z kosmosu?
Badacze są podzieleni. Jedni uważają, że kolebką życia były głębiny oceaniczne. Drudzy – że kałuże, płytkie zbiorniki powierzchniowe. Za to wszyscy zgodnie deklarują, że zbliżają się do rozwiązania.
Andrzej Hołdys
Struktura
AI w pracy Urzędu Patentowego RP
Na świecie jest dokonywanych średnio 58 tys. zgłoszeń różnych przedmiotów własności intelektualnej dziennie, a wyszukiwarka patentów Espacenet zawiera ponad 150 mln wyników dotyczących światowej dokumentacji patentowej, pochodzącej z ponad 90 krajów i organizacji udzielających praw wyłącznych.
red.
Struktura
Samice skorpionów: wybredne kochanki, czułe matki
Zachowania godowe tych zwierząt odsłaniają fascynujące strategie selekcji partnerów.
Justyna Jońca
Struktura
Piłeczki pingpongowe zapewniają ciszę
Badania, których wyniki opublikowano ostatnio w „Journal of Applied Physics” wykazują, że przy umiejętnym wykorzystaniu właściwości fizycznych używanych na co dzień materiałów da się osiągnąć pożądany efekt, na przykład tworząc coś w rodzaju bariery dźwiękowej.
Rachel Berkowitz
Struktura
Gigantyczne fale z kosmosu odsłaniają prehistorię ludzkości
Być może niedługo poznamy dokładne daty wielu wydarzeń, o których wiemy ze źródeł historycznych, ale nie potrafimy ich precyzyjnie ulokować w czasie.
Andrzej Hołdys
Struktura
Wszechobecne umysły
Maleńkie skupiska komórek mogą się uczyć, tworzyć wspomnienia i podejmować ważne decyzje – kluczowe elementy myślenia. A jednak nie mają mózgu
Rowan Jacobsen
Reklama
Struktura
Śnieżna fizyka
Zaskakująca cecha płatków śniegu decyduje o tym, w jaki sposób zlatują w dół
Ellyn Lapointe
Struktura
Milion to za mało
Rozwiązania jednego z problemów matematycznych chyba nie doceniono
Jack Murtagh
Struktura
Obcy w genach
Wbrew kanonom dotychczasowej wiedzy geny krążą między bakteriami, grzybami, roślinami i zwierzętami. Różnice gatunkowe nie stanowią bariery.
Ewa Nieckuła
Struktura
Wszechświat. Miało go nie być, a jest. Wyjaśniamy, jak to się stało
Niedługo po Wielkim Wybuchu materia zdominował antymaterię. Uformowała galaktyki, gwiazdy, planety, życie. Ta nierównowaga jest jedną z największych tajemnic współczesnej fizyki.
Luke Caldwell
Struktura
Nowe perspektywy, czyli kolejny magnetyzm
Dotychczas znaliśmy dwa główne rodzaje magnetyzmu: ferromagnetyzm i antyferromagnetyzm. Jest i trzeci.
Justyna Jońca
Struktura
Znak dziesiętny jest starszy o 150 lat
W jednych krajach jest to kropka, w innych – przecinek. Kto wymyślił znak, bez którego nie byłoby ułamka dziesiętnego?
(HOLD)
Struktura
Podrasowane pęcherzyki lepiej transferują ciepło
Gdy ciecz jest podgrzewana w metalowym naczyniu, pęcherzyki tworzą się nierównomiernie na gładkiej powierzchni jego dna i odrywają się, gdy mają kilka milimetrów średnicy, a następnie unoszą się i uwalniają ciepło w formie pary wodnej.
Rachel Berkowitz
Struktura
Układ odpornościowy da się odmłodzić
To ile konkretnych białych krwinek produkują szpikowe komórki macierzyste, ma bezpośredni wpływ na zdolność organizmu do walki z infekcjami. Naukowcy sprawdzili, czy można tą fabryką zarządzać z zewnątrz.
Marta Alicja Trzeciak
Reklama
Struktura
Wymiary przestrzeni. Ładne miasta potrzebne od zaraz
Chodzenie po mieście jest wciągające jak scrollowanie mediów społecznościowych. Dopamina rządzi. A w każdym razie powinna.
Marcin Skrzypek
Struktura
Psy i koty: leczenie zależne od serca i portfela
Opiekunowie zwierząt zwykle chcą dla nich dobrze. Czy to znaczy, że oczekują dla nich takich samych procedur medycznych, jak dla ludzi? Odpowiadają badacze w PLOS ONE.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Jerzy Kowalski-Glikman: Jak rock’n’roll - fizyka cząstek elementarnych od pół wieku stoi w miejscu
Narażę się pewnie wielu, ale moim zdaniem przez ostatnie pół wieku w rock’n’rollu i rocku niewiele nowego się wydarzyło. Podobnie jest z fizyką cząstek elementarnych.
Jerzy Kowalski-Glikman
Struktura
„Miasta są już często nie do uratowania”. Rodzimi ekolodzy nocy walczą z inwazją światła
Entuzjaści ciemnego nieba ruszają do Sopotni Wielkiej. Beskidzka wieś dołączyła do ekskluzywnego klubu Dark Sky Community.
Marcin Piątek
Struktura
Ile przypadku w historii? Odpowie matematyka
Przeszłość ludzkości warto przeanalizować także w kategoriach procesów stochastycznych – piszą badacze w „Journal of Computer Applications in Archaeology”. I tworzą odpowiednie do takiego podejścia narzędzia.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
Wyobraźnia i sensualność – bez nich nie ma ani sztuki, ani nauki
Bezcielesne algorytmy nie udzielą odpowiedzi na dręczące nas pytania. Konieczna jest uruchomienie machiny zmysłów. O tym – wprost i nie wprost – opowiadają filmy sekcji Docs+Science tegorocznego Krakowskiego Festiwalu Filmowego, której pulsar tradycyjnie już patronuje.
Karol Jałochowski
Struktura
Biologie fantastyczne: Czerwie z Diuny
Ekosystemy wyobrażone są nie mniej interesujące niż te realne – każą przemyśleć nie tylko dotychczasową wiedzę naukową, ale i granice ludzkiej wyobraźni. Przyjrzymy się im uważniej. A pierwszym spojrzeniem obdarzymy pustynną krainę Arrakis, którą w „Kronikach Diuny” opisał Frank Herbert.
Marta Alicja Trzeciak
Podkast
Podkast 88. Michał Bejger: Burza trwa, a będzie jeszcze śmieszniej
Jakie odkrycia przynosi astronomia fal grawitacyjnych? Na czym polega cicha rewolucja w obserwacjach Wszechświata? Rozmowa z dr. hab. Michałem Bejgerem, astrofizykiem, badaczem gwiazd neutronowych i czarnych dziur, profesorem w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika (CAMK) w Warszawie.
Karol Jałochowski
Reklama
Struktura
Serce rośnie eklektycznie. Szczegóły ujawnia nowy atlas
Praca badaczy z University of California San Diego być może pozwoli na opracowanie skuteczniejszych terapii wrodzonych wad tego narządu.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Izaak Babel: Tylko „humanizm walczący” może ocalić światową kulturę
W głębokim sensie los Babla nie jest elementem memento z okresu „błędów i wypaczeń” dla intelektualistów dzisiejszej Rosji. Jest faktycznie aktualizującym się schematem egzystencjalnym.
Krzysztof Siwczyk
Podkast
Podkast 87. Anna Barcz: Mamy obcego w sobie
Dlaczego ekologia musi być mroczna? Na czym polega sens dziwności istnienia? Gdzie w tragedii Antropocenu odnaleźć regiony komedii? Rozmowa z dr. hab. Anną Barcz, ekokrytyczką i filozofką z Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, tłumaczką „Mrocznej ekologii” Timothy’ego Mortona, jednego z najbardziej frapujących filozofów środowiska.
Karol Jałochowski
Struktura
Antropocen jednak się nie rozpoczął. Tak orzekło dwunastu uczonych ludzi
Tylko sześcioro geologów zasiadających w Międzynarodowej Komisji Stratygrafii uznało, że trzeba ustalić datę graniczną dla holocenu.
Agnieszka Krzemińska
Książki
Pulsar patronuje. Książka: Gillian Tett, „Siła empatii. Biznes i życie w wielokulturowym świecie”
Intel, Nestlé, General Motors, Procter & Gamble czy Mars – strategie takich gigantów przybliża autorka. I wzywa do zmiany sposobu myślenia w świecie zdominowanym przez technologie. Wydawnictwo Copernicus Center Press rozpoczęło właśnie przedsprzedaż.
pulsar
Podkast
Podkast 86. Hołyst, Biecek, Sienkiewicz: Czas rozproszyć toksyczną mgłę
Trudności w podejmowaniu decyzji, łatwość popełniania błędów, niechęć do uczestnictwa w życiu społecznym, skłonność do jego radykalizacji – oto skutki smogu informacyjnego. Jak zacząć go badać? Jak zwalczać? Wyjaśniają prof. Janusz Hołyst i dr. inż. Julian Sienkiewicz, fizycy z Politechniki Warszawskiej oraz prof. Przemysław Biecek, badacz sztucznej inteligencji z Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu Warszawskiego.
Karol Jałochowski
Struktura
Pod grafenem zabytki będą bezpieczne
Obrazy, rzeźby i inne dzieła sztuki stopniowo niszczeją. Dobiera się do nich wilgoć oraz rozmaite związki chemiczne znajdujące się w powietrzu. Upływ czasu też robi swoje.
Justyna Jońca
Struktura
Zagadkowe protony
Cała materia składa się z atomów mających w jądrach protony. Nie wiemy do końca, z czego te twory są zbudowane, niejasny jest nawet ich rozmiar.
Mirosław Dworniczak
Reklama
Struktura
Miłość zamknięta na kłódkę
Kłódki miłości zawieszane na mostach całego świata (i w innych miejscach) dla jednych są romantycznym i nieszkodliwym zwyczajem, dla innych problemem, który trzeba rozwiązać. Choć pomysł na okazywanie uczucia w taki sposób pojawił się stosunkowo niedawno, błyskawicznie zdobył ogromną popularność.
Maria Wieczorek
Struktura
Złodzieje piasku niszczą ekosystem i społeczności
Tylko garstka ludzi przygląda się systemowi nielegalnego wydobycia i handlu piaskiem, nawołując do zmian. Piasek to nie złoto. Nie wzbudza takiego zainteresowania. Tymczasem to właśnie tego surowca wydobywa się najwięcej na świecie.
David Taylor
Struktura
Upiorne dobranocki
Większość baśni, które opowiadamy dziś dzieciom na dobranoc, to złagodzone wersje historii, od których włosy jeżyły się na głowie. Kiedyś element makabreski miał cel dydaktyczny.
Kamil Nadolski
Struktura
Nie dać się zrobić w dinozaura, czyli jak ważna jest wizualizacja danych
Statystyka zajmuje się obiektywną, ilościową analizą danych w celu zrozumienia zjawisk, nic jednak nie zastąpi ich przedstawienia w postaci graficznej i przyjrzenia się ich strukturze.
Jack Murtagh
Struktura
Chińskie innowacje: czy są potrzebne ludzkości?
Naukowcy Państwa Środka badają nowe koronawirusy, tworzą narzędzia do edytowania genów i pracują nad robotycznymi nianiami dla... embrionów.
(JJ)
Struktura
Mieszkańcy jezior i odwiedzający ujawnią się przez naukowcami obywatelskimi
Uczeni ze Swiss Federal Institute of Technology mają zamiar pozyskać eDNA z akwenów na całym świecie. Akcję zaplanowano na jeden majowy dzień. I nie jest to jedyny powód, dla którego ta akcja różni się od podobnych – dotyczących planktonu, pszczół czy drzew.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Poprawiony CRISPR daje zastrzyk energii zmęczonym komórkom odpornościowym
Dzięki nowej wersji metody edycji genomów opracowanej przez badaczy ze Stanford University, można będzie polepszyć działanie terapii antynowotworowych oraz ich bezpieczeństwo.
Marcin Rotkiewicz
Struktura
Barwienie jeansu światłem? Rozwiązanie dobre dla ludzi i środowiska
Duńscy naukowcy opracowali metody pozwalające na redukcję emisji chemikaliów i gazów cieplarnianych podczas barwienia tkaniny, z których powstają popularne na świecie spodnie.
Marcin Rotkiewicz
Reklama
Struktura
Wyzwanie dla Chin: w trzy dekady stać się krajem przyjaznym dla klimatu
Ograniczenie wzrostu średniej rocznej temperatury na Ziemi do 1,5 st. C, licząc od początku epoki przemysłowej, będzie wymagało gigantycznych inwestycji w energetykę wiatrową i słoneczną. W „PNAS” naukowcy pokazują, jak taka transformacja mogłaby wyglądać w przypadku Państwa Środka.
Andrzej Hołdys
Struktura
DNA śmieciowe? Raczej samolubne, ale z korzyścią dla zarodków
Badacze wciąż odkrywają kolejne retrowirusy zintegrowane z genomem i kolejne przykłady, gdy kodowane przez nie białka biorą udział w metabolizmie komórki. To działanie przeanalizowali naukowcy Centro Nacional de Investigaciones Oncológicas.
Piotr Panek
Podkast
Podkast 85. Barbara Piętka: Elektrony to nie wszystko!
Ile właściwie stanów skupienia materii zna przyroda? Dlaczego na odkrycie tego najbardziej fascynującego trzeba było czekać cztery pokolenia? I dlaczego było warto? Opowiada prof. Barbara Piętka, fizyczka współkierująca Exciton-polariton research group na Uniwersytecie Warszawskim.
Karol Jałochowski
Struktura
Wielkie prawo Jareda Diamonda. Naukowcy sprawdzili czy działa
Najpierw zebrali dane na temat globalnych różnic kulturowych, językowych i ekologicznych. Później wykorzystali matematykę. Wyniki są niejednoznaczne.
Tomasz Targański
Struktura
Wołowina i kurczak to wrogowie bioróżnorodności. Są też jednak inni
Naukowcy sprawdzili, co dla siedlisk ptaków, ssaków i płazów oznacza produkcja składników na 151 popularnych potraw z całego świata. Wyniki mogą zaskakiwać.
Marcin Rotkiewicz
Struktura
Wszystko o ojcu teorii ewolucji: Biblioteka Darwina
Sole trzeźwiące, szczoteczki do zębów i paznokci, kałamarz, nożyczki. Dzięki stronie internetowej stworzonej przez naukowców z Singapuru każdy może się dowiedzieć, co wielki przyrodnik zabrał ze sobą, jadąc na leczenie. Przede wszystkim jednak o czym pisał, co czytał i rysował.
Tomasz Targański
Struktura
Kochane czy poświęcane? Dlaczego koło Werony z ludźmi chowano zwierzęta
Szczątki 161 osób odkryli badacze podczas wykopalisk na cmentarzu w Seminario Vescovile. W 16 grobach znajdowały się także szkielety krów, psów czy koni.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
Trzeba błądzić. Uczeni muszą się pogodzić z ryzykiem pomyłki
Dlaczego szarlatanów i uczonych dzieli czasem bardzo cienka granica? Czy metoda naukowa to jedyna droga do prawdy? Odpowiada prof. John Tresch, brytyjski historyk nauki, autor książki „Edgar Allan Poe. Ciemna strona Księżyca”.
Tomasz Targański
Reklama
Podkast
Podkast 84. Adam Izdebski: Kolaps cywilizacji? To zawsze nieprosta historia
Czy gwałtowna zmiana klimatu zawsze wywołuje kryzys cywilizacji? Czy optymalizacja chroni ją przez upadkiem? Czy istnieją jakieś uniwersalne prawa kolapsów? Rozmowa z prof. dr. hab. Adamem Izdebskim, badaczem historii środowiskowej późnej starożytności i Bizancjum z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Max-Planck-Institut für Geoanthropologie.
Karol Jałochowski
Struktura
Rozmach bez finezji, czyli Egipcjanie majstrują przy piramidach [artykuł aktualizowany]
Egipcjanie wpadli na pomysł, że przyciągną turystów nad Nil pracami rekonstrukcyjnymi jednej z piramid w Gizie. Pracami nikomu niepotrzebnymi i potencjalnie szkodliwymi, mówi dr Andrzej Ćwiek.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
Tysiące kamieni na dnie Bałtyku tworzyło paleolityczny szaniec
Dawni myśliwi również w Europie budowali z kamieni potężne struktury, które służyły im zapewne do polowań. Niemieccy archeolodzy znaleźli właśnie jedną z największych.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
„Konsorcjum” mikrobów świadczy usługi kryminalistyczne
Ciało rozkłada się różnie w zależności od warunków środowiskowych. I zasiedlają je różne mikroorganizmy. Dlatego nie ma uniwersalnej metody na określanie czasu zgonu. A raczej do tej pory nie było.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Czy nadal potrzebujemy testów in vivo?
Współczesna medycyna nie istniałaby bez badań na zwierzętach. Te jednak wzbudzają kontrowersje – tym bardziej że pojawiają się nowoczesne alternatywy.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Co się stało z DNA twojego ojca
Dlaczego plemniki nie przekazują swoich genów mitochondrialnych?
Sneha Khedkar
Struktura
Zero bezwzględne? Nieosiągalne, ale samo dążenie ma sens
Przy zerze bezwzględnym ustają wszystkie ruchy i drgania cząsteczek. W jakim celu naukowcy chcą osiągnąć taką temperaturę i czy jest to możliwe?
Mirosław Dworniczak
Struktura
Metamateriały, czyli światło i dźwięk łamią zasady
Chociaż człowiek od stuleci stara się zapanować nad różnego rodzaju falami i wykorzystać rządzące nimi prawa fizyki, to dopiero ostatnio nastąpiła rewolucja w naszej zdolności do ich kontrolowania za pomocą precyzyjnie zaprojektowanych materiałów.
Justyna Jońca
Reklama
Struktura
Płytka einstein. Opowieść o poszukiwaniu kształtu wcześniej niewidzianego w matematyce
Kapelusz Smitha okazał się początkiem serii rewelacji. Niebawem doprowadził nas do „żółwi”, „widm” i innych cudów, które dostarczyły więcej odkryć, niż mogliśmy się na początku spodziewać.
Craig S. Kaplan
Struktura
„Niezawodna” strategia może nas zrujnować
Strategia obstawiania martingale doprowadziła do bankructwa wielu graczy – jednak dzięki kryterium Kelly’ego mogliby się wzbogacić
Jack Murtagh
Struktura
Deskorolka zyskała na suszy
Skateboarding narodził się w latach 60. XX w. w południowej Kalifornii. Zaczęło się od rekreacyjnej zabawy, a skończyło na nowym stylu życia, który wpłynął na modę i muzykę.
Andrzej Hołdys
Struktura
Mroczna i nieuchwytna
Naukowcy odkryli ciemną energię 25 lat temu. Wciąż próbują ustalić, czym ona jest
Richard Panek
Struktura
Recykling może być efektywniejszy
Jest nowy proces przetwarzania zmieszanych tworzyw sztucznych.
Susan Cozier
Struktura
Orzeł czy reszka? To nie zawsze kwestia przypadku
Wyrażenie „rzut monetą” jest klasycznym synonimem losowości. Jednak przynajmniej od XVIII wieku matematycy podejrzewali, że nawet najuczciwsze monety lądują nieco częściej na jednej stronie niż na drugiej.
Shi En Kim
Struktura
Komputerowa pirometalurgia
Sztuczna inteligencja pomoże w recyklingu metali.
(HOLD)
Struktura
Patyczaki - a jednak są wyjątki od partenogenezy
Samice patyczaków rozmnażają się bez udziału samców – chyba jednak nie zawsze.
Saugat Bolakhe
Reklama
Struktura
Modliszka: śmiertelna ofiara złodzieja genów
Geny mogą przechodzić z jednego organizmu żywego na drugi w procesie nazywanym transferem poziomym. Jest on częsty wśród bakterii, u zwierząt występuje rzadko, ale jednak.
Darren Incorvaia
Struktura
Paliwo z plastiku? To się da zrobić.
Odpady tworzyw sztucznych da się przerobić na wodór i odmianę grafenu.
Rebecca Sohn
Struktura
Minespotting. AI może pomóc na wojnie i po niej
Model sztucznej inteligencji mógłby pomóc w usuwaniu min lądowych.
Lori Youmshajekian
Struktura
Buldożer w nanoskali, czyli nowy silnik molekularny
Na początku tego roku pewien chemik manipulował cząsteczkami ditolylu-ATI, mając nadzieję, że uda się je zmusić do działania jak miniaturowe przełączniki mechaniczne. Tymczasem zaobserwował coś, co było znacznie bardziej intrygujące.
Elise Cutts
Struktura
To nie jest kraj dla młodych badaczy. Co robić, żeby nie zostać na marginesie świata?
Polska nauka od lat pozostaje na marginesie światowych trendów. Nie zmieniła tego żadna z dotychczasowych zmian czy reform – bo też żadna nie skupiła się na młodych ludziach.
Piotr Sankowski
Podkast
Podkast 81. Monika Mętrak: Projektowanie przyszłości? Ja się dopiero rozkręcam!
Na czym polega myślenie systemowe? Dlaczego tylko ono może uratować Ziemię? Dlaczego proste intuicje zwykle zawodzą? Rozmowa z dr. Moniką Mętrak, biogeochemiczką, toksykolożką środowiska i badaczką paleośrodowisk z Zakładu Ekologii i Ochrony Środowiska Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Karol Jałochowski
Struktura
Tylko nudni się nudzą? Spokojnie! Nie ma co zabijać nudy za wszelką cenę
Monotonia prowadzi do apatii, a bezczynność potrafi zmęczyć bardziej niż aktywny wysiłek. A jednak nauka przestrzega przed zabijaniem nudy za wszelką cenę. Może mieć ona dużą wartość adaptacyjną.
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Teoria umysłu jest rzadkim darem
Na pewno dotyczy to rozumienia preferencji jedzeniowych innych osobników. Małpy tego nie potrafią, a ludzie tak.
Marcin Rotkiewicz
Reklama
Struktura
AI wygrałaby olimpiadę matematyczną
Najmłodsze dziecko DeepMind zaskakuje swoimi zdolnościami dowodzenia twierdzeń z geometrii euklidesowej.
Marcin Rotkiewicz
Struktura
Porozmawiać ze zwierzętami. Tylko po co
Naukowcy próbują porozumieć się z delfinami i małpami od dziesięcioleci. Bez powodzenia. Dziś dostają nowe narzędzie – sztuczna inteligencja nie musi rozumieć języka, by się nim posługiwać. Czy przełoży mowę zwierzęcą na ludzką?
Marta Alicja Trzeciak
Struktura
Lamus za kratami, już niedługo na wolności
W Łodzi, mieście podziemnych wód, zostanie wydobyta na światło dzienne życiodajna struga zdegradowana niegdyś do roli rynsztoka. Czy ciąg dalszy nastąpi?
Marcin Piątek
Struktura
Kratery pod Sommą mniej tajemnicze
Analizy potwierdzają doniesienia historyczne i pozwalają na uszczegółowienie informacji dotyczącej zmagań wojsk niemieckich z aliantami.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
Łuk pełen luk. Czemu służył mongolski fragment muru chińskiego
Liczy 405 km, ciągnie się od prowincji Dornod do prowincji Sukhbaatar. Przypuszczano, że miał chronić przed agresorami. Wygląda na to, że niekoniecznie.
Agnieszka Krzemińska
Struktura
Piękno pod mikroskopem
Konkurs Nikon Small World jest poświęcony fotografii mikroskopowej...
Olga Orzyłowska-Śliwińska
Struktura
Co się stanie, gdy zaatakowane zostaną silosy atomowe
Możliwości obliczeniowe i dane pogodowe umożliwiają mapowanie ryzyka radiologicznego, wynikającego z wyprzedzającego ataku nuklearnego na podziemne wyrzutnie rakietowe, z niespotykaną dotąd dokładnością. Wyniki symulacji ukazują wstrząsający obraz potencjalnych konsekwencji.
Sébastien Philippe
Struktura
Broń jądrowa. Wyprodukować, ale nigdy nie użyć
Po raz pierwszy od dziesięcioleci Stany Zjednoczone zwiększają produkcję rdzeni plutonowych do broni jądrowej.
Sarah Scoles
Reklama
Struktura
Sztuczna inteligencja wie, jak pachną nieznane związki chemiczne
Principal Odor Map; przewidział woń 500 tys. cząsteczek, które nie zostały jeszcze nawet zsyntetyzowane. Człowiekowi zajęłoby to 70 lat.
Simon Makin
Struktura
Jules Verne zbudował z niego rakietę, a teraz jest wszędzie. Co wiemy o aluminium?
Zacznijmy od nazwy. Czym się różni glin od aluminium? Jeśli mówimy o pierwiastku chemicznym o symbolu Al, określamy go po polsku glinem. Nazwa pochodzi od słowa „glina”, ilastej skały osadowej, której głównym składnikiem są glinokrzemiany. A wymyślił ją ojciec polskiego nazewnictwa chemicznego Jędrzej Śniadecki.
Mirosław Dworniczak
Struktura
Ten zegar będzie się spóźniał. O sekundę na 31 mld lat
Nawet zegary atomowe nie są doskonałe. Fizycy pracują już jednak nad możliwym rozwiązaniem tego problemu.
Kenna Hughes-Castleberry
Struktura
Prawo Benforda. Fenomen, który rządzi liczbami wokół nas
Choć matematycy zaproponowali kilka sprytnych uzasadnień, jego wszechobecność wymyka się prostemu wyjaśnieniu.
Jack Murtagh
Reklama
Reklama