Chemia i biologia
Struktura
Ruch odziedziczony, czyli jak działa pamięć drobnoustrojów
Nawet organizmy pozbawione mózgu mogą pamiętać swoją przeszłość: naukowcy odkryli, że bakterie Escherichia coli zapamiętują na swój własny sposób ekspozycję na składniki odżywcze. Zespół badaczy opisał w „Proceedings of the National Academy of Sciences USA”, że bakterie te przekazują następnie swoje wspomnienia kolejnym pokoleniom, co może pomagać im w unikaniu antybiotyków.
Allison Parshall
1 maja 2024
Struktura
Mikrotransplantacja odmłodzi mózg?
Nowatorska technika naprawia komórki poprzez wymianę struktur produkujących energię.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 maja 2024
Struktura
Ecstasy: empatia i potencjał kliniczny
Naukowcy ze Stanford University i University of California w San Diego sprawdzili, jak substancja zaliczana do tzw. empatogenów wpływa na mózgi myszy. Wyniki ich eksperymentów mogą kiedyś posłużyć ludziom.
Marcin Rotkiewicz
25 kwietnia 2024
Struktura
Plastik można z siebie zmyć. Jest się z czego cieszyć?
Żeby tworzywo sztuczne nie zapalało się od iskry, w jego składzie znalazły się tzw. uniepalacze. Miały być bezpieczne, powodują jednak negatywne skutki. Badacze sprawdzili, w jakim stopniu przenikają przez skórę.
Piotr Panek
23 kwietnia 2024
Środowisko
Maleńkie szczeliny skalne: fabryki życia
Uczeni z Ludwig-Maximilians-Universität zaczęli od modeli komputerowych, a skończyli na serii eksperymentów. Wszystko po to, by dowiedzieć się, jak od geologii i chemii doszło do biologii.
Andrzej Hołdys
4 kwietnia 2024
Struktura
Wszechobecne umysły
Maleńkie skupiska komórek mogą się uczyć, tworzyć wspomnienia i podejmować ważne decyzje – kluczowe elementy myślenia. A jednak nie mają mózgu
Rowan Jacobsen
1 kwietnia 2024
Struktura
Podrasowane pęcherzyki lepiej transferują ciepło
Gdy ciecz jest podgrzewana w metalowym naczyniu, pęcherzyki tworzą się nierównomiernie na gładkiej powierzchni jego dna i odrywają się, gdy mają kilka milimetrów średnicy, a następnie unoszą się i uwalniają ciepło w formie pary wodnej.
Rachel Berkowitz
1 kwietnia 2024
Struktura
Samice skorpionów: wybredne kochanki, czułe matki
Zachowania godowe tych zwierząt odsłaniają fascynujące strategie selekcji partnerów.
Justyna Jońca
1 kwietnia 2024
Środowisko
Latarnie wróżek świecą w Japonii
Uniezależniły się od światła i żyją głównie pod ziemią, dlatego trudno je znaleźć. Co jakiś czas na jej powierzchnię przebijają się maleńkie kwiaty, jednak czas ich trwania jest krótki. Często przysypują je opadłe liście.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 kwietnia 2024
Środowisko
Owady i roztocze: historie burzliwych związków
W tych relacjach wszystko jest możliwe. Zdarza się zasiedlanie uszu ofiary, pożeranie jej żywcem od środka albo współpraca w celu konsumpcji zwłok.
Marek W. Kozłowski
1 marca 2024
Struktura
Pod grafenem zabytki będą bezpieczne
Obrazy, rzeźby i inne dzieła sztuki stopniowo niszczeją. Dobiera się do nich wilgoć oraz rozmaite związki chemiczne znajdujące się w powietrzu. Upływ czasu też robi swoje.
Justyna Jońca
1 marca 2024
Struktura
Zanieczyszczenia powietrza powodują, że owady przestają wyczuwać kwiaty
Najgorsze pod tym względem są rodniki azotowe, które niszczą związki chemiczne wydzielane przez rośliny.
Marcin Rotkiewicz
9 lutego 2024
Struktura
Modliszka: śmiertelna ofiara złodzieja genów
Geny mogą przechodzić z jednego organizmu żywego na drugi w procesie nazywanym transferem poziomym. Jest on częsty wśród bakterii, u zwierząt występuje rzadko, ale jednak.
Darren Incorvaia
1 lutego 2024
Struktura
Co się stało z DNA twojego ojca
Dlaczego plemniki nie przekazują swoich genów mitochondrialnych?
Sneha Khedkar
1 lutego 2024
Struktura
Patyczaki - a jednak są wyjątki od partenogenezy
Samice patyczaków rozmnażają się bez udziału samców – chyba jednak nie zawsze.
Saugat Bolakhe
1 lutego 2024
Struktura
Buldożer w nanoskali, czyli nowy silnik molekularny
Na początku tego roku pewien chemik manipulował cząsteczkami ditolylu-ATI, mając nadzieję, że uda się je zmusić do działania jak miniaturowe przełączniki mechaniczne. Tymczasem zaobserwował coś, co było znacznie bardziej intrygujące.
Elise Cutts
1 lutego 2024
Zdrowie
Dlaczego szczepionki nie chronią przed gronkowcem złocistym
Odpowiedź na to pytanie może być przydatne przy próbach wyjaśnienia niepowodzeń wielu innych szczepionek. Właśnie ją poznaliśmy.
Paweł Walewski
16 stycznia 2024
Środowisko
Podkast 80. Piotr Bentkowski: Metafora komputera i programu nie działa w biologii
Czym jest biologia obliczeniowa? Dlaczego metody z powodzeniem stosowane w innych naukach zawodzą w badaniach nad życiem? Dlaczego obfitość danych nie zawsze uszczęśliwia naukowców? Rozmowa z dr Piotrem Bentkowskim, biologiem teoretycznym z Centrum Badania Ryzyka Systemowego, badaczem m.in. ekotoksykologii, ewolucji architektury genomu bakterii, niekodujących RNA, oraz „modelarzem” epidemii.
Karol Jałochowski
12 stycznia 2024
Struktura
Bakterie na miejscu zbrodni
Każdy z nas ma inny charakter, inne geny i inne bakterie, które rozsiewa, gdzie tylko się pojawi. Mikrobiologiczny ślad człowieka jest równie wyjątkowy jak odcisk palca. I jak odcisk palca może doprowadzić policję do przestępcy.
Ewa Nieckuła
1 stycznia 2024
Struktura
Rafał Latała, Maria Lewicka, Krzysztof Liberek i Marcin Stępień z Nagrodami Fundacji na rzecz Nauki Polskiej
32. raz FNP uhonorowała najlepszych rodzimych badaczy w czterech kategoriach: nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich, humanistycznych i społecznych, chemicznych i o materiałach oraz o życiu i o Ziemi.
sw, pulsar
7 listopada 2023
Reklama
Reklama