Czułe oczy arktycznej krewetki

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Podczas arktycznej zimy Słońce chowa się za horyzontem na wiele tygodni. Nowe badania pokazują jednak, że małe skorupiaki z Oceanu Arktycznego w tajemniczy sposób podtrzymują swój rytm dobowy także podczas nocy polarnej.

Większość żywych organizmów dostosowuje do Słońca swoje rytmy biologiczne i wiele zachowań. Gdy jednak gwiazda przestaje wschodzić i zachodzić, taka synchronizacja staje się wyzwaniem – szczególnie dla zwierząt morskich, jako że woda dodatkowo wytłumia światło. Mimo to maleńki podobny do krewetki skorupiak zwany krylem arktycznym, który jest ważnym źródłem pokarmu dla wielu morskich gatunków, zręcznie poradził sobie z tym wyzwaniem, dzięki czemu nawet podczas nocy polarnej nie musi odchodzić z rytmu dobowego. Zwierzę potrafi zarejestrować bardzo subtelne zmiany w intensywności poświaty towarzyszącej wędrówce Słońca pod horyzontem – relacjonują naukowcy w „PLOS Biology” (2022).

„Zegar biologiczny pozwala naszym organizmom przewidywać to, co powinno się wydarzyć w następnej kolejności. Dlatego gdy zbliża się pora obiadu, zaczynamy odczuwać głód” – mówi Jonathan Cohen, biolog morski z University of Delaware, główny autor badań. Zachowanie kryla dowodzi, że natężenie światła słonecznego podczas nocy polarnej zmienia się w rytmie dobowym i mały kryl potrafi dostrzec tę różnicę. Dzięki temu biologiczny czasomierz tyka u niego nieprzerwanie.

Cohen z zespołem badał kryla Thysanoessa inermis – zarówno w laboratorium, jak i w warunkach naturalnych. W tym drugim przypadku – w pobliżu archipelagu Svalbard. Stwierdzono, że zwierzę jest wrażliwe na minimalne zmiany w natężeniu światła, a nocą jego oczy zwiększają aktywność elektryczną i stają się czulsze. Co więcej, skorupiaki na podstawie tych cyklicznych wahań intensywności światła koordynują pionowe wędrówki w wodzie, podpływając ku powierzchni na posiłek, gdy jest najciemniej, i powracając na dół w „jaśniejszych” fazach doby, aby uniknąć spotkania z drapieżnikami. Nieliczne znane nam zwierzęta, w tym myszy i muchy, potrafią ustawić swoje zegary biologiczne przy tak znikomej ilości światła słonecznego, mówi Cohen.

Badacze wciąż nie do końca rozumieją, dlaczego kryl odbywa swoje pionowe wędrówki również podczas nocy polarnej. „Skoro nie ma światła, nie ma też produkcji pierwotnej i zakwitu glonów, co oznacza, że na górze nie ma też niczego do zjedzenia – zauważa Emma Cavan, biolog morska z Imperial College London, która nie była uczestniczką badań. – Po co więc kryle płyną ku powierzchni? Odpowiedzi wciąż nie znamy”.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.