Mózg i umysł

• 
  Człowiek

  Sprawca na oko, czyli jak nie wsadzić niewinnego

  Ludzka pamięć bywa zawodna, ale jeśli jej nie zakłócać – może być nieocenionym sprzymierzeńcem sprawiedliwości.

  Maria Zguda

  8 sierpnia 2025
• 
  Człowiek

  Myślenie bez słów

  Okazuje się, że percepcja nie wymaga języka.

  Gary Stix

  1 sierpnia 2025
• 
  Człowiek

  Hejterzy i osoby z problemami psychicznymi używają podobnego języka

  UWAGA: badacze stanowczo podkreślają, że wyniki ich analizy tysięcy postów z forów internetowych nie oznaczają, iż osoby ze zdiagnozowanymi zaburzeniami są bardziej skłonne do stosowania mowy nienawiści.

  Marcin Rotkiewicz

  29 lipca 2025
• 
  Struktura

  Infekcja wirtualna, odporność realna

  Mózg potrafi postawić w stan gotowości układ immunologiczny, zanim dojdzie do fizycznego kontaktu z patogenem. Naukowcom udało się tego dowieść, ale wskazują w swoich badaniach pewne luki.

  Marcin Rotkiewicz

  28 lipca 2025
• 
  Człowiek

  Łukasz Kaczmarek: Co zrobić, żeby poczuć zadowolenie z życia? Cokolwiek

  W przypadku tak zwanego optymalnego doświadczenia, znanego szerzej jako flow, ludzie są tak zaangażowani w działanie i tak skoncentrowani na tym, co robią, że zapominają o sobie i o całym świecie - mówi prof. Łukasz Kaczmarek, psycholog z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, specjalista od pozytywnych emocji. [Artykuł także do słuchania]

  Kasper Kalinowski

  22 lipca 2025
• 
  Człowiek

  W czasie grania mózg się nie nudzi

  Każde zadanie wykonywane wielokrotnie z czasem staje się nużące. To naturalna reakcja – chodzi o zjawisko adaptacji neuronalnej: powtarzalne bodźce wywołują coraz słabsze reakcje. Dlaczego więc gracze potrafią godzinami angażować się w pozornie monotonne czynności?

  Marcin Rotkiewicz

  21 lipca 2025
• 
  Człowiek

  Każda opowieść staje się drzewem. Przynajmniej w ludzkim umyśle

  Co w pamięci dzieje się z historią, którą człowiek przeczytał? Takie pytanie badawcze zadali sobie naukowcy z Institute for Advanced Study w Princeton, Emory University i Weizmann Institute of Science.

  Maria Zguda

  4 lipca 2025
• 
  Człowiek

  Kiedy człowiek kończy zdanie za siebie samego

  Ludzki mózg dostosowuje się do fundamentalnych różnic gramatycznych między językami poprzez modyfikowanie sposobu przetwarzania każdego zdania.

  Gayoung Lee

  1 lipca 2025
• 
  Człowiek

  Jak rozstroić mózg dla większego dobra

  A gdyby dało się uzyskać korzyści z „drzemki mocy” (power nap) – lepszą pamięć i percepcję oraz szybsze uczenie się – bez faktycznego snu?

  Simom Makin

  1 lipca 2025
• 
  Strona główna

  W krainie marzeń

  Krzysztof Szymborski

  1 czerwca 2025
• 
  Człowiek

  Między wyzwaniem a frustracją. Stan, który sprzyja uczeniu się

  Naukowcy łączą procesy mózgowe, które leżą u podstaw chęci poznania, co generalnie uważamy za ciekawość. Ustalają, w jaki sposób mózg skupia się na rzeczach nowych, radzi sobie z niepewnością, uruchamia sieci gratyfikacyjne i utrwala to, co zapamiętaliśmy. Zaczynają również rozumieć, dlaczego ciekawość rodzi niekiedy bardzo poważne konsekwencje. [Artykuł także do słuchania]

  Lydia Denworth

  1 czerwca 2025
• 
  Zdrowie

  Karma dla neuronów

  Jak spowolnić starzenie mózgu? Czy jakieś suplementy diety lub leki w tym pomagają?

  Paweł Walewski

  1 czerwca 2025
• 
  Zdrowie

  Mózg widzi to, co miało być, a czego nie ma

  Zespół naukowców z University College London i Imperial College London postanowił sprawdzić, co dzieje się w hipokampie, gdy spodziewa się on bodźca, a ten nie nadchodzi. Okazało, że dzieje się wiele.

  Maria Zguda

  29 maja 2025
• 
  Zdrowie

  „Dziennik wdzięczności” poprawia nastrój. Czy może także leczyć?

  Potrzeba więcej rygorystycznych badań oceniających skuteczność technik pisania ekspresywnego – apelują autorzy pracy opublikowanej w „PLOS One”.

  Marta Alicja Trzeciak

  26 maja 2025
• 
  Człowiek

  Zakazy: płachta na byka, która może przestać działać

  Tu nie będzie można palić. A tu będzie ograniczenie prędkości. Psychologiczny mechanizm oporu wobec tego typu przepisów – lub zgody na nie – przebadali autorzy artykułu, który wkrótce ukaże się na łamach „Proceedings of the National Academy of Sciences”.

  Tomasz Targański

  19 maja 2025
• 
  Człowiek

  Uzależnienia: terapia zaczyna się od traumy

  Cierpienie, które skłania ku uzależnieniu, nie musi być jawne i wyraźne. Może być pozornie przyziemne, jak w moim przypadku wychowanie przez cierpiących na depresję rodziców i sekowanie w szkole. [Artykuł także do słuchania]

  Maia Szalavitz

  1 maja 2025
• 
  Zdrowie

  „Interwencyjne” leczenie nadciśnienia zmniejsza ryzyko demencji

  Konieczne jest wdrożenie łatwych do prowadzenia, ale skutecznych protokołów, które zmniejszą globalne obciążenie demencją – apelują autorzy pracy z „Nature Medicine”. I podają konkrety.

  Marta Alicja Trzeciak

  24 kwietnia 2025
• 
  Człowiek

  „Cyfrowa demencja” to chyba jednak mit

  Zgodnie z tą hipotezą długotrwały kontakt z technologią może pogarszać sprawność poznawczą. Najnowsze badania wskazują jednak, że wręcz ją poprawia.

  Marta Alicja Trzeciak

  14 kwietnia 2025
• 
  Człowiek

  Olśnienie przychodzi w spokoju

  Jest bardzo kruche. Przynosi nowe pomysły, stwarza nowe perspektywy, poprawia nastrój, zwiększa tolerancję na ryzyko i wzmacnia zdolność odróżniania prawdy od fikcji. Niepokój i niedobór snu mogą jednak ten cenny efekt tłumić. [Artykuł także do słuchania]

  John Kounios, Yvette Kounios

  1 kwietnia 2025
• 
  Człowiek

  Tajemnice nerwu błędnego

  Niezwykłe właściwości tego najdłuższego nerwu czaszkowego człowieka są kluczem do nowych terapii.

  Jena Pincott

  1 kwietnia 2025