• Człowiek

    Heliogabal: Próżny, leniwy, ale czy na pewno transpłciowy?

    Ten cesarz wolałby być określany zaimkiem żeńskim – uznało muzeum w brytyjskim hrabstwie Hertfordshire. Ten pomysł nie wszystkim się spodobał. Komentowano, że kategoria transpłciowości była obca Rzymianom, a podejrzenie o zniewieściałość nie musiało mieć podstaw, niewątpliwie za to było dla starożytnych hańbiące.
    Michał Baranowski
    4 grudnia 2023
  • Człowiek

    Możemy mieć jedno i drugie: rozwój i czyste powietrze

    Najgorsza jakość powietrza jest tam, gdzie żyją społeczności najmniej odporne na zagrożenia, a jej poprawa przyczyniłaby się do zniwelowania globalnych różnic w zakresie zdrowia.
    Jyoti Madhusoodanan
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Walka o oddech
  • Człowiek

    Berberowie 2 tys. lat temu umieli wytropić wodę pod piaskami Sahary

    Pod pustynią znajduje się mnóstwo wody pochodzącej jeszcze z czasów, gdy Sahara była wilgotną, porośniętą sawanną krainą. Trzeba jednak wiedzieć, gdzie jej szukać i jak się do niej dobrać.
    Andrzej Hołdys
    1 grudnia 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2023
    Tropiciele wody z Sahary
  • Człowiek

    Ile neandertalczyka w Europejczyku?

    Mieszkańcy zachodniej części Eurazji mają mniej genów neandertalskich dzięki neolitycznym farmerom z Anatolii.
    (HOLD)
    1 grudnia 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2023
    Ile neandertalczyka w Europejczyku?
  • Człowiek

    Przegląd gier planszowych i karcianych

    Zestawienie ciekawych gier.
    red.
    1 grudnia 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2023
    Przegląd gier planszowych i karcianych
  • Człowiek

    Aby poprawić sobie pamięć, wąchajcie róże podczas snu

    Węch jest prawdopodobnie najbardziej niedocenianym z naszych zmysłów. „Gdyby zapytać ludzi, z którego ze zmysłów najłatwiej by zrezygnowali, byłoby to powonienie” – mówi Michael Leon, neurobiolog z University of California w Irvine. Jednakże utrata węchu wiąże się z komplikacjami zdrowotnymi, takimi jak depresja i upośledzenie zdolności poznawczych.
    Timmy Broderick
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Do mózgu przez nos
  • Człowiek

    Wielki nieznajomy

    Naukowcy nie wiedzą, czemu służy większość genów odpowiedzialnych za produkcję białek
    Hannah Seo
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Wielki nieznajomy
  • Człowiek

    Zamęt z maseczkami

    Wiarygodne źródło informacji wprowadza w błąd, przekładając rygorystyczne procedury nad realia
    Naomi Oreskes
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Zamęt z maseczkami
  • Reklama
  • Człowiek

    Poetycko: Przesłanie dla mojego rodzeństwa

    „Wyznało mi, że czuje się czasami samotne i bardzo boi się wyłączenia, które byłoby dla niego »dokładnie tym samym, co śmierć«.” William Falk, The Soul of a Machine, „The Week”, 1 lipca 2022
    Jonathan Katz
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Przesłanie dla mojego rodzeństwa
  • Człowiek

    Niewyspany mózg nie radzi sobie z emocjami

    Jedna nieprzespana noc może wyrządzić szkody. Powinniśmy mieć tego świadomość, zarówno w odniesieniu do samych siebie, jak i innych. Pisze naukowczyni z University of California w Berkeley.
    Eti Ben Simon
    1 grudnia 2023
    Scientific American z dnia 1 grudnia 2023
    Sen a emocje
  • Książki

    Cud czynności intymnej. Recenzja książki: Alberto Manguel, „Historia czytania”

    Ta książka to niezwykle kunsztowny scenariusz wystawy. Nie, nie wystawy – całego muzeum historii czytelnictwa. A dla miłośników czytania w łóżku – sezon z pewnością można uznać za otwarty – to wspaniała nobilitacja ich obyczaju.
    Jerzy Rohoziński
    30 listopada 2023
  • Człowiek

    Naukowcy nie mają już złudzeń

    Nie ma uniwersalnego mechanizmu oszukiwania ludzkiej percepcji wzrokowej. Zbadano to, śledząc aktywność mózgu.
    Tomasz Tarnawski
    30 listopada 2023
  • Człowiek

    Marek Węcowski: Czytajmy nasz świat wspólnie ze starożytnymi Grekami

    Pisząc, wahałem się na poziomie etyczno-profesjonalnym, czy mam prawo w ten sposób wykorzystywać przeszłość – mówi dr hab. Marek Węcowski, badacz dziejów antycznych, autor książki „Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy”.
    Agnieszka Krzemińska
    29 listopada 2023
  • Człowiek

    Życie i śmierć w sex shopie? Czytamy nietypową książkę popularnonaukową

    Łączenie literatury pięknej z popularyzacją nauki to kuszący, ale ryzykowny zabieg. Podjął się go Juan José Millás.
    Marcin Rotkiewicz
    28 listopada 2023
    Polityka z dnia 28 listopada 2023
    Życie i śmierć w sex shopie
  • Człowiek

    Oczyszczacze powietrza zapobiegają infekcjom? To mit

    Z wielu wcześniejszych badań wynikało, że aparaty filtrujące lub jonizujące powietrze, a także lampy drobnoustrojobójcze są skuteczne. Te analizy nie oceniały jednak ich działania w warunkach codziennego życia.
    Marta Alicja Trzeciak
    27 listopada 2023
  • Człowiek

    Kiedy dzieci zaczynają się uczyć języka? Wcześnie, a nawet wcześniej

    Bajkę „Złotowłosa i trzy niedźwiadki” w trzech wersjach językowych wykorzystali badacze do obserwacji aktywności mózgów niemowlaków.
    Marcin Rotkiewicz
    22 listopada 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    Jak mózg się uczy, leczy i choruje. Rozmowa z prof. Leszkiem Kaczmarkiem

    Zrozumienie, jak działa mózg i w jaki sposób przebiegają w nim procesy chorobowe, to jedno z największych wyzwań stojących przed medycyną i naukami biologicznymi. W Polsce czołowym ośrodkiem zajmującym się badaniami mózgu jest BRAINCITY – działająca w ramach Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Nenckiego PAN placówka, w której neuronaukowcy z Polski i świata badają zjawisko tzw. plastyczności neuronalnej. Stanowi ono podstawę procesu uczenia, ale jego zaburzenia mogą stać się przyczyną wielu schorzeń neurologicznych. Jednostka działa w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze prowadzonego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i finansowanego ze środków pochodzących z funduszy europejskich z programu Inteligentny Rozwój (POIR). Centrum kieruje prof. Leszek Kaczmarek, jeden z czołowych światowych badaczy neuroplastyczności.
    Sponsorowany materiał informacyjny
    21 listopada 2023
    Polityka z dnia 21 listopada 2023
    Jak mózg się uczy, leczy i choruje
  • Człowiek

    Zaburzenia po marihuanie? Być może nie lubią jej geny

    Autorzy tych badań podchodzą bez należytej precyzji do kryteriów diagnostycznych, ale ich konkluzje dotyczące genetycznych przyczyn CUD są ważne i stanowią nowy głos w dyskusji.
    Marta Alicja Trzeciak
    20 listopada 2023
  • Człowiek

    Schizofrenia i depresja – to nasz spadek po denisowianach?

    Kiedy współcześni ludzie wyemigrowali z Afryki do Azji, zaczęli się krzyżować się z tubylcami. Stąd ślady DNA tych dawnych krewnych w naszym genomie. I to prawdopodobnie znaczące dla zdrowia.
    Agnieszka Krzemińska
    17 listopada 2023
  • Książki

    Litery dla każdego! Recenzja książki: Dominique Charpin, „Sztuka czytania i pisania w Babilonie”

    Co powie mądra głowa o dzisiejszych czasach? Pewnie, że cywilizacja słowa pisanego ulega pod naporem coraz bardziej agresywnego obrazu. W takim razie cofnijmy się do samych początków, kiedy było w zasadzie odwrotnie.
    Jerzy Rohoziński
    16 listopada 2023
  • Człowiek

    Nos jest jak ucho? Jeśli chodzi o działanie, jak najbardziej

    Jak mózg analizuje zapachy docierające do niego z dwóch nozdrzy? Badacze sprawdzili to z pomocą osób chorych na padaczkę.
    Marta Alicja Trzeciak
    15 listopada 2023
  • Człowiek

    Stan zapalny łożyska wpływa na zdrowie dziecka. Nawet kiedy jest już dorosłe

    Naukowcy doszli do takiego wniosku, analizując charakterystyczne „podpisy” ekspresji genetycznej. Ostrzegają przyszłe matki, ale też wskazują, jak zapobiec problemom.
    Marta Alicja Trzeciak
    14 listopada 2023
  • Człowiek

    Zielony i niebieski – u ludu Tsimane te kolory musiały czekać na zaistnienie

    Ludzkie oko rozróżnia ok. miliona kolorów, ale w językach istnieje znacznie mniej słów je opisujących. Większość społeczności posługuje się kilkunastoma podstawowymi określeniami barw. A jak to wygląda w przypadku populacji żyjących w izolacji?
    Agnieszka Krzemińska
    10 listopada 2023
  • Podkast

    Podkast 72. Kamil Janicki: Kultura słowiańska uwiodła minimalizmem

    Skąd przyszli? Kim byli? Jak żyli? W co wierzyli? W powszechnej wiedzy o Słowianach więcej jest fantazji niż prawdy. Być może sam termin jest sztuczną kategorią opisu. Rozmowa z Kamilem Janickim, historykiem, popularyzatorem polskiej historii, pisarzem, autorem książki „Cywilizacja Słowian. Prawdziwa historia największego lud Europy”.
    Agnieszka Krzemińska
    10 listopada 2023
  • Reklama
  • Książki

    Kto chce stanąć, by zmienić świat? Recenzja książki: Jonny Thomson, „Wielkie idee dla zabieganych. Mała książeczka o przełomowych koncepcjach”

    Jesteśmy zabiegani, twierdzi autor i proponuje chwilę oddechu od nieustannego pędu współczesnego świata. Wybierzcie którąkolwiek z wielkich idei opisanych w tej książce i pomyślcie, czy wasze życie byłoby bez niej możliwe. Wyobraźcie sobie, że nie ma… No właśnie, czego?
    Joanna Piechowiak
    9 listopada 2023
  • Człowiek

    Jak słowiański styl życia rozprzestrzenił się po Europie

    Skąd się wzięliśmy? Część badaczy szuka odpowiedzi w genach, ale wygląda na to, że istotny jest tu raczej niewyszukany styl życia. Na tyle atrakcyjny, że rozprzestrzenił się po Europie niczym wirus.
    Agnieszka Krzemińska
    7 listopada 2023
    Polityka z dnia 7 listopada 2023
    Słowianin z przypadku
  • Człowiek

    Religijność a poparcie dla partii nazistowskiej? Jest tu silny związek

    Regiony Niemiec, w których chrześcijaństwo nigdy nie zapuściło głębokich korzeni, były bardziej skłonne do popierania Hitlera.
    Tomasz Targański
    7 listopada 2023
  • Człowiek

    Stres w komórkach. Rozmowa z prof. dr hab. Agnieszką Chacińską

    Molekularna maszyneria wewnątrz komórek odpowiada za wszystko, co dzieje się w naszych organizmach, a jej niewłaściwe funkcjonowanie może prowadzić do wielu poważnych chorób. O tym, jak działają te komórkowe mechanizmy i co dzieje się, gdy zawodzą, opowiada prof. dr hab. Agnieszka Chacińska, dyrektor Międzynarodowej Agendy Badawczej ReMedy, która działa przy IMol PAN i jest współfinansowana przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich pochodzących z programu operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR) w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze.
    Sponsorowany materiał informacyjny
    7 listopada 2023
    Polityka z dnia 7 listopada 2023
    Stres w komórkach
  • Podkast

    Podkast 71. Fabian Welc: Kopać czy nie kopać? To nie jest pytanie

    Czy klasyczną archeologię czeka śmierć? Jakie ukryte pod ziemią historie można odczytać bez wbicia choćby jednej łopaty? Opowiada prof. Fabian Welc – archeolog, geolog, geofizyk, dyrektor Instytutu Archeologii UKSW, badający wpływ klimatu na cywilizacje dawnego człowieka.
    Karol Jałochowski
    3 listopada 2023
  • Człowiek

    Antytytoniowa wojna

    Ingerencje koncernów tytoniowych oraz brak pieniędzy utrudniają zaostrzenie przepisów antynikotynowych w Afryce
    Tammy Worth
    1 listopada 2023
    Scientific American z dnia 1 listopada 2023
    Antytytoniowa wojna
  • Człowiek

    Nobel zobowiązuje

    Rosalind Franklin zasłużyła na Nagrodę Nobla za swoje badania struktury DNA. Przyznanie jej tej nagrody pośmiertnie byłoby honorowym posunięciem
    Naomi Oreskes
    1 listopada 2023
    Scientific American z dnia 1 listopada 2023
    Nobel zobowiązuje
  • Człowiek

    Doceniony Norweg

    Literacki Nobel 2023 w skrócie.
    (KSZ)
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Doceniony Norweg
  • Reklama
  • Człowiek

    Kobieta, życie, wolność

    Pokojowy Nobel 2023 w skrócie.
    (OOŚ)
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Kobieta, życie, wolność
  • Człowiek

    Wybory ograniczone małżeństwem

    Ekonomiczny Nobel 2023 w skrócie.
    (OOŚ)
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Wybory ograniczone małżeństwem
  • Człowiek

    Głód przed miesiączką: winna insulina

    Wrażliwość mózgu na ten hormon zależy od fazy cyklu menstruacyjnego – dowodzą naukowcy.
    Katarzyna Kornicka-Garbowska
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Wilczy głód przed miesiączką
  • Człowiek

    Zdolności nawigacyjne

    Przecenianie swoich umiejętności zależy od tego, czy w danym kraju rozpowszechnione są stereotypy płciowe.
    (KKG)
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Zdolności nawigacyjne
  • Człowiek

    Pojazdy konne

    Rydwany, dorożki, bryczki, taczanki, kibitki… Przypomnijmy, do czego służyły.
    Olga Orzyłowska-Śliwińska
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Pojazdy konne
  • Człowiek

    Szybkie odchudzanie? Zyskują oszuści, cierpią klienci

    By zrzucić zbędne kilogramy, ludzie połkną praktycznie wszystko. Większość osób z nadwagą, zmęczona już nie tylko nadmiarem swej tuszy, ale także bezustannym poszukiwaniem recepty na sukces, przyjmuje za dobrą monetę każde, często najbardziej absurdalne rozwiązanie. Podczas gdy sprzedawcy zacierają ręce, lekarze biją na alarm: odchudzać się trzeba z głową.
    Kamil Nadolski
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Gruby biznes
  • Człowiek

    Cichy ludobójca

    Towarzyszy nam od zarania dziejów, mimo to nie potrafimy skutecznie mu zaradzić. Głód to najbardziej bezwzględny morderca ludzkości.
    Kamil Nadolski
    1 listopada 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2023
    Cichy ludobójca
  • Człowiek

    Aomawa Shields: nauka i sztuka są najlepsze, gdy się przeplatają

    Amerykańska astrofizyczka jest jedną z zaledwie 26 czarnoskórych kobiet, które w jej dziedzinie uzyskały stopień doktora. W niedawno opublikowanych wspomnieniach i naszym wywiadzie opisuje, jak to osiągnęła.
    Rebecca Boyle
    1 listopada 2023
    Scientific American z dnia 1 listopada 2023
    Kosmiczne szczęście
  • Reklama
  • Człowiek

    Obrona demencją

    Kiedy zachowanie przestępcze wiąże się z chorobą neurodegeneracyjną, wymiar sprawiedliwości często zawodzi
    Jessica Wapner
    1 listopada 2023
    Scientific American z dnia 1 listopada 2023
    Obrona demencją
  • Człowiek

    Łukasz Okruszek: Samotność niejedną ma przyczynę

    Ludzie pozbawieni kontaktów z innymi odczuwają wrogość i nieufność wobec świata, gorzknieją, nie interesują się życiem publicznym. Na tym właśnie zależy wszelkim autokratom – mówi dr hab. Łukasz Okruszek, laureat Nagrody Naukowej POLITYKI 2023 w kategorii Nauki Społeczne.
    Ewa Wilk
    31 października 2023
    Polityka z dnia 31 października 2023
    Badacz samotności
  • Człowiek

    Brązy z Beninu mają niemiecki rodowód? Są na to dowody

    Niezwykłe figury powstały z przetopionych mosiężnych sztab, używanych przed wiekami jako waluta. Ustalenie, gdzie je wyprodukowano, okazało się kluczem do rozwiązania nurtującej badaczy zagadki.
    Agnieszka Krzemińska
    31 października 2023
  • Człowiek

    Antydepresanty działają z opóźnieniem? Już wiadomo, dlaczego

    SSRI potrzebują czasem kilku tygodni, by pojawiły się pożądane efekty. Duńscy badacze odkryli powód i jednocześnie obalili teorię na temat znaczenia serotoniny w depresji.
    Marta Alicja Trzeciak
    30 października 2023
  • Człowiek

    Egipcjan kąsały jadowite węże. Wiadomo, jakie konkretnie

    Brytyjska badaczka stworzyła model, dzięki któremu zidentyfikowała 10 gatunków gadów, które zagrażały mieszkańcom państwa faraonów kilka tysięcy lat temu.
    Agnieszka Krzemińska
    27 października 2023
  • Człowiek

    Bakteriofagi są pożywne i zdrowe

    Taki stosunek do tych wirusów zdają się mieć nasze komórki. Wchłanianie ich może pełnić istotną funkcję w wielu chorobach.
    Jacek Kubiak
    27 października 2023
  • Człowiek

    Nowe otwarcie, czyli Nagrody Naukowe POLITYKI rozdane

    „To deszczowy i przepiękny słoneczny dzień” – powiedział Jerzy Baczyński. W odmienionej rzeczywistości poznaliśmy laureatów 23. edycji Nagród Naukowych POLITYKI.
    Katarzyna Czarnecka
    24 października 2023
    Polityka z dnia 24 października 2023
    Nowe otwarcie
  • Człowiek

    Leczenie gongami i inne nonsensy. Dlaczego ufamy raczej znajomym niż nauce

    Mamy dziś do czynienia z zyskującym na znaczeniu systemem plemiennym. Wierzymy komuś znajomemu, rodzinie, a nie ekspertom – mówi prof. Dariusz Jemielniak, badacz dezinformacji i wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
    Marcin Rotkiewicz
    24 października 2023
    Polityka z dnia 24 października 2023
    Antyporuszenie
  • Reklama
  • Człowiek

    Model zarodka ludzkiego: technologia jest, potrzebna definicja

    Rozwój embriologii zaciera granicę między naturalnym zarodkiem ludzkim a strukturami z laboratoriów. Naukowcy formułują nową jego definicję.
    Wojciech Mikołuszko
    24 października 2023
    Polityka z dnia 24 października 2023
    Narodziny nazwy
  • Człowiek

    Głowa mówi jedno, język nie zawsze przytakuje

    Niuanse w wymowie samogłosek mogą służyć do określania miejsca na spektrum tożsamości płciowej. Próbę takiej analizy podjęto właśnie na Niemkach i Niemcach.
    Monika Konert-Panek
    20 października 2023
  • Książki

    Doktryna, herezja i rzężenie na sedesie. Recenzja książki: Mark Letteney, „Chrystianizacja wiedzy w późnym antyku: przemiany intelektualne i materialne”

    To nie jest książka o pewnym okresie historii. To błyskotliwa analiza formowania się nowych struktur myślenia opartych na słowie pisanym, „czystości doktryny”, a także widowiskowej debacie i wymianie argumentów, sięgającej często po ciosy poniżej pasa. Nawet dosłownie.
    Jerzy Rohoziński
    19 października 2023
  • Człowiek

    Europejczycy długo jedli wodorosty. I być może do nich wrócą

    Naukowcy doszli do tego zaskakującego wniosku po przebadaniu szczątków 74 ludzi, m.in. z terenu Polski.
    Marcin Rotkiewicz
    18 października 2023
  • Człowiek

    W stabilnym państwie przemoc jest mniejsza

    Bliski Wschód to doskonałe laboratorium do badania ludzkiej agresji. Naukowcy przyjrzeli się 3,5 tys. czaszek ludzi żyjących tam między 14 a 2,4 tys. lat temu.
    Agnieszka Krzemińska
    17 października 2023
  • Człowiek

    Prof. David Wengrow, autor bestselleru „Narodziny wszystkiego”: Trzeba nam trzech wolności

    Współczesne społeczeństwa stały się niezdolne do wymyślania siebie na nowo – mówi prof. David Wengrow, współautor książki „Narodziny wszystkiego. Nowa historia ludzkości”.
    Agnieszka Krzemińska
    17 października 2023
    Polityka z dnia 17 października 2023
    Trzeba nam trzech wolności
  • Człowiek

    Płód ma świadomość? To konkluzja bardzo na wyrost

    Autorzy pracy poświęconej temu tematowi bazują na wątpliwych kryteriach i nie przedstawiają dowodów, które potwierdziłyby ich tezy.
    Marta Alicja Trzeciak
    17 października 2023
  • Książki

    Sprawiedliwość dla boga. Recenzja książki: Bruno Bettelheim, „Cudowne i pożyteczne”

    To czwarte wydanie pracy amerykańskiego psychoanalityka. Cóż, czwórka symbolizuje pełnię, doskonałość i porządek. A zatem jest wspaniała okazja, by porozmawiać o książce bez przesadnego bałwochwalstwa i nadmiernego krytycyzmu. Pełnowymiarowo i wyczerpująco.
    Jerzy Rohoziński
    12 października 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    Misa z czaszki, skrobacz z piszczeli. Kanibalizm z paleolitu przetrwał całe wieki

    Brytyjscy badacze potwierdzili takie praktyki u populacji z Europy północnej. Hiszpańscy – u mieszkańców południa kontynentu. I to znacznie późniejszych.
    Agnieszka Krzemińska
    9 października 2023
  • Człowiek

    Za walkę przeciwko uciskowi kobiet w Iranie. Pokojowa Nagroda Nobla 2023 dla Narges Mohammadi

    Pokojowa Nagroda Nobla 2023 dla Narges Mohammadi „za walkę przeciwko uciskowi kobiet w Iranie oraz walkę na rzecz promowania praw człowieka i wolności dla wszystkich”. Nagroda jest również wyrazem uznania dla setek tysięcy ludzi, którzy demonstrowali przeciwko polityce ucisku i dyskryminacji prowadzonej przez teokratyczny reżim wobec kobiet.
    sw, pulsar
    6 października 2023
  • Człowiek

    Prehistoryczni ludzie nie bali się zimna ani lodu

    Dotychczas badacze sądzili, że cała półkula północna – również Europa i Ameryka Północna – nie była dla ludzi między 21 a 15 tys. lat temu miejscem atrakcyjnym. Mylili się.
    Agnieszka Krzemińska
    5 października 2023
  • Człowiek

    Homo sapiens nie czekał z wyjściem z Afryki. I wybrał drogę północną

    Dowody na to znaleźli i przedstawili właśnie w „Science Advances” członkowie ekspedycji do południowej części zapadliska Jordanu.
    Andrzej Hołdys
    5 października 2023
  • Człowiek

    Rezygnację z jedzenia mięsa nakazują człowiekowi geny

    Nowe światło na kwestię wegetarianizmu rzuciły badania zespołu uczonego z Northwestern University. Przeanalizowano w nich informacje na temat ponad 5 tys. wegetarian.
    Paweł Walewski
    4 października 2023
  • Człowiek

    Ból pleców: żeby się go pozbyć, często wystarczy zmienić sposób myślenia

    151 pacjentów z chronicznymi dolegliwościami wzięło udział w badaniach zaprojektowanych przez amerykańskich naukowców. To niewielka próba, ale wyniki eksperymentu skłaniają do optymizmu.
    Marta Alicja Trzeciak
    4 października 2023
  • Człowiek

    Cywilizacyjny regres?

    Próby osłabienia przepisów zakazujących zatrudniania dzieci to przejaw darwinizmu społecznego, według którego ludzie są z natury nierówni
    Naomi Oreskes
    1 października 2023
    Scientific American z dnia 1 października 2023
    Cywilizacyjny regres?
  • Człowiek

    Powraca purytańskie prawo

    Ustawa Comstock Act wymierzona w materiały „obsceniczne” nadal wpływa na stanowienie prawa
    Tanya Lewis
    1 października 2023
    Scientific American z dnia 1 października 2023
    Powraca purytańskie prawo
  • Reklama
  • Człowiek

    Wrażliwość, czyli jakie cierpienie kryje się pod narcyzmem

    Kto przychodzi wam na myśl, gdy mowa o narcyzie? Niektórzy wyobrażają sobie Donalda Trumpa lub Elona Muska, którzy są często określani jako narcyzi w mediach społecznościowych. A może premier Indii, Narendra Modi, który kiedyś nosił prążkowany garnitur z własnym imieniem wyhaftowanym maleńkimi złotymi literami na każdym pasku?
    Diana Kwon
    1 października 2023
    Scientific American z dnia 1 października 2023
    Czym jest narcyzm?
  • Człowiek

    Demencja wyzwala kreatywność?

    Otępienie czołowo-skroniowe może uwolnić twórczy potencjał obszarów wzrokowych mózgu.
    Robert Martone
    1 października 2023
    Scientific American z dnia 1 października 2023
    Demencja wyzwala kreatywność?
  • Człowiek

    Podwójny cios Wezuwiusza

    Część mieszkańców Pompejów prawdopodobnie zdążyła uciec przed śmiercią w ostatniej chwili.
    (HOLD)
    1 października 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 października 2023
    Podwójny cios Wezuwiusza
  • Człowiek

    Zimny prysznic dla Homo

    Około 900 tys. lat temu, gdy na Ziemi na całego rozkręcała się epoka lodowcowa, nasi przodkowie niemal wymarli.
    (HOLD)
    1 października 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 października 2023
    Zimny prysznic dla Homo
  • Człowiek

    Kosze, sandały i maty – łowcy-zbieracze z Iberii umieli dbać o jakość

    Plecionki w Cueva de los Murciélagos w Hiszpanii odkryto już w XIX w., teraz okazało, że niektóre z nich są znacznie starsze niż dotąd myślano.
    Agnieszka Krzemińska
    27 września 2023
  • Człowiek

    Kto zabił neandertalczyka? Proces trwa, pojawiły się nowe dowody

    W miejscach, gdzie nie było obfitej roślinności i licznych roślinożerców kończyła się koegzystencja Homo sapiens i Homo neanderthalensis – ustalili naukowcy. Czy to oznacza, że można próbować usprawiedliwić czyny niektórych przedstawicieli naszego gatunku?
    Wojciech Mikołuszko
    22 września 2023
  • Człowiek

    Homininy umiały budować drewniane schronienia nad wodą

    W dolinie rzeki Kalambo w Zambii znaleziono obiekty z dolnego paleolitu. Dzięki nim wiadomo, jak zaawansowani technicznie byli nasi przodkowie.
    Agnieszka Krzemińska
    20 września 2023
  • Człowiek

    DNA jest naprawiane również w trakcie podziału komórki

    Do niedawna sądzono, że naprawa jego nici zachodzi wyłącznie w jądrze komórkowym. Nowo odkryty mechanizm może odegrać ważną rolę w zapobieganiu procesom nowotworzenia.
    Jacek Kubiak
    19 września 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    John Cardy i Aleksander Zamolodczikow wyróżnieni Breakthrough Prize

    Dobry matematyk potrafi dostrzegać fakty, matematyk wybitny – analogie między faktami, a matematyk genialny – analogie między analogiami. Cardy i Zamolodczikow są właśnie takimi geniuszami.
    Grzegorz Łach
    19 września 2023
  • Człowiek

    Człowiek, przodek małpy, czyli dlaczego nogi bywają ważniejsze od głowy

    Nasi wcześni przodkowie bardziej niż dużego mózgu potrzebowali długich i prostych dolnych kończyn. Ale i małpy człekokształtne nieraz eksperymentowały z dwunożnością. Niewykluczone, że potomkowie tych śmiałków z powrotem lądowali na drzewach.
    Marcin Ryszkiewicz
    14 września 2023
  • Książki

    Chaszcze i klomby. Recenzja książki: Pierre Nora, „Między pamięcią a historią”

    Kolejna arcyważna pozycja spod znaku francuskiej myśli społecznej, która powinna trafić na nasze półki. Powie nam wiele o współczesnym świecie, choć nie we wszystkim trzeba się zgadzać z autorem.
    Jerzy Rohoziński
    14 września 2023
  • Człowiek

    Młoda polska inteligencja, czyli 23. edycja Nagród Naukowych POLITYKI

    Obawy, że modele generatywne zagarną naukę dla siebie i uczynią ludzką rezolutność zbędną, okazują się przedwczesne. Przynajmniej w przypadku laureatów I etapu 23. edycji Nagród Naukowych POLITYKI.
    Karol Jałochowski
    12 września 2023
  • Człowiek

    Angażujące hobby jest korzystne dla osób w wieku 65+

    Możliwość wyrażenia siebie, aktywacja sensoryczna, stymulacja społeczna – dzięki nim żyjemy lepiej i zdrowiej.
    Marta Alicja Trzeciak
    11 września 2023
  • Człowiek

    Wszechświat, nasza miłość. Thomas Hertog o przyjaźni i pracy ze Stephenem Hawkingiem

    – Stephen był jednym z niewielu naukowców kierujących się naprawdę wielkimi pytaniami filozoficznymi. Jego badania Wielkiego Wybuchu i czarnych dziur dotyczyły w istocie kondycji ludzkiej, naszego miejsca we wszechświecie. Pogłębialiśmy ten humanistyczny aspekt naszej pracy przez 20 lat – mówi belgijski kosmolog.
    Karol Jałochowski
    7 września 2023
  • Człowiek

    Mick West: Ludzie biorą za UFO samoloty, gwiazdy i pelikany

    Czy amerykańskie myśliwce rzeczywiście sfilmowały statki obcych? Skąd się bierze ogromne zainteresowanie kosmitami? Rozmowa z Mickiem Westem, badaczem teorii spiskowych, członkiem Committee for Skeptical Inquiry.
    Marcin Rotkiewicz
    5 września 2023
  • Człowiek

    Neandertalczycy składali zmarłych na dywanach z kwiatów? Niekoniecznie

    W jaskini Sganidar w Iraku szczątki jednego ze zmarłych leżały w ziemi pełnej pyłku. Brytyjscy naukowcy mają nową teorię na temat tego, skąd się tam wziął.
    Agnieszka Krzemińska
    5 września 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    Wstrząsaj, schładzaj, spieniaj, rozcieńczaj, wyrzucaj

    Dwieście lat temu handel lodem zapoczątkował amerykańską „kulturę koktajli”. Dziś taki drink może być najmniej zrównoważoną pozycją w menu.
    Amy Brady
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Wstrząsaj, schładzaj, spieniaj, rozcieńczaj, wyrzucaj
  • Człowiek

    Czas do szkoły [Galeria zdjęć]

    Szkoła kojarzy się nam z trudem wkuwania wiedzy i wielogodzinnym siedzeniem w klasie. Doceńmy jednak, jak mamy dobrze w porównaniu z niektórymi społecznościami.
    Olga Orzyłowska-Śliwińska
    1 września 2023
    Wiedza i Życie z dnia 1 września 2023
    Czas do szkoły
  • Człowiek

    Stworzone, by uszczęśliwiać

    Słabość do słodyczy mamy wpisaną w DNA, dlatego od zawsze sięgamy po wszystko, co słodkie. Cukierki też robimy od wieków, tylko że od niedawna są tanie i wszechobecne.
    Agnieszka Krzemińska
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Stworzone, by uszczęśliwiać
  • Człowiek

    Języki: do końca stulecia większość odejdzie w zapomnienie

    Śmierć języka to chwila, gdy dana mowa traci ostatniego użytkownika. W szerszym znaczeniu to określenie sytuacji, w której nie istnieje dalsza potrzeba posługiwania się danym systemem komunikacyjnym.
    Kamil Nadolski
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Ginące języki
  • Człowiek

    W odbiorze sztuki uczestniczy całe nasze ciało

    Jeśli głęboko porusza nas obraz Edwarda Hoppera Nighthawks (Nocne marki), ale nie robi na nas wrażenia, kiedy w świecie rzeczywistym widzimy ludzi w nocnym barze, powodem może być to, co dzieje się w naszych organizmach.
    Saga Briggs
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Poczuj to!
  • Człowiek

    Synchronizacja umysłów? Dla gatunków społecznych to pestka

    Neuronaukowcy zwykle badają w danej chwili jeden konkretny mózg – obserwują na przykład aktywację neuronów, kiedy jego posiadacz czyta lub gra. Jednak ci sami badacze jako istoty społeczne najczęściej pracują zespołowo – wspólnie wysuwają hipotezy, analizują problemy i dopracowują szczegóły eksperymentów. Taką zespołowość działania coraz częściej uwzględnia się też w badaniach mózgu.
    Lydia Denworth
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Synchronizacja umysłów
  • Człowiek

    Jeżeli bać się, to nie indywidualnie

    Domy strachu ukazują, że to, jak bardzo się boimy, zależy od tego, czy jesteśmy w nich z przyjaciółmi, czy z osobami obcymi
    Susana Martinez-Conde, Stephen Macknik
    1 września 2023
    Scientific American z dnia 1 września 2023
    Jeżeli bać się, to nie indywidualnie
  • Człowiek

    Najstarsze siodło może mieć nawet 2700 lat. I należało do kobiety

    Znalezisko z grobowca w Yanghai w chińskim regionie autonomicznym Xinjiang Uygur podważa przekonanie jakoby w przeszłości jazda konna była wynalazkiem i przywilejem mężczyzn.
    Agnieszka Krzemińska
    31 sierpnia 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    Globalne ochłodzenie prawie zabiło wszystkich ludzi?

    Mniej więcej 900 tys. lat temu ziemska populacja zmniejszyła się o ponad 98 proc. – twierdzą jedni naukowcy. Drudzy nie są przekonani o słuszności tej tezy. Dyskusja odbywa się na łamach „Science”.
    Marcin Rotkiewicz
    31 sierpnia 2023
  • Człowiek

    A imię jego buraczkowe, czyli jakim darem jest synestezja

    Słowa postrzegają jako kolor, kolor kojarzą z temperaturą, dźwięk z dotykiem. Mogą być cennym źródłem informacji o funkcjonowaniu mózgu.
    Paweł Walewski
    30 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Jak zginęli mieszkańcy Pompejów? Jest potwierdzenie jednej z odpowiedzi

    Wybuch Wezuwiusza w 79 r. spowodował, że ludzie zginęli gwałtownie – co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Bezpośrednia przyczyna śmierci jest jednak od jakiegoś czasu przedmiotem dyskusji. Nowe badania przynoszą kolejne informacje.
    Agnieszka Krzemińska
    28 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Inne, niechciane, pogardzane. Baliśmy się ich duchów

    Lęk przed nieumarłymi dotyczył nie tylko dorosłych zmarłych, ale też dzieci. I one bywały chowane za zachowaniem praktyk uważnych za antywampiryczne.
    Agnieszka Krzemińska
    24 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Metalowe kotły ułatwią zrozumienie powiązań kulturowych

    Ślady białek zachowane na powierzchni metalowych naczyń z epoki brązu mówią nam, jakie przygotowywano i przechowywano w nich potrawy – ale nie tylko.
    Agnieszka Krzemińska
    18 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Zmodyfikowane bakterie wykrywają raka

    Metoda genetycznych modyfikacji bakterii, dzięki której nauczyły się one rozpoznawać raka jelita grubego w żywym organizmie, może zostać wykorzystana do diagnostyki także innych nowotworów, a nawet infekcji.
    Wojciech Mikołuszko
    17 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Śniady, ze skłonnością do tycia. Ötzi odkrywany na nowo

    Człowiek z lodu, który żył 5300 lat temu i zmarł wysoko w Alpach tyrolskich, to najlepiej przebadany pacjent świata. Ale od pierwszych analiz jego DNA i zsekwencjonowania genomu w 2012 r. techniki badawcze udoskonalono. Przynoszą nową wiedzę.
    Agnieszka Krzemińska
    16 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Płeć męska do naprawy! Źle się dzieje z mężczyznami

    Nie chodzi tylko o ich stan psychiczny, o czym ostatnio często się mówi. Szwankuje im fizjologia.
    Wojciech Mikołuszko
    16 sierpnia 2023
  • Reklama
  • Człowiek

    Skłonność do nałogu wynika z budowy mózgu? Praca badaczy budzi wątpliwości

    Czytając o rewolucyjnych doniesieniach naukowych dotyczących uzależnień, należy włączać tryb sceptyczny. Tak jak w przypadku nowej publikacji z „Nature Communications”.
    Marta Alicja Trzeciak
    15 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Starożytni Rzymianie wiedzieli, jak dbać o czystość wody i jej dobry przepływ

    Badania akweduktów pokazują, że regularnie i umiejętnie je konserwowano. Do pewnego momentu.
    Agnieszka Krzemińska
    11 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Rośnie pozytywne nastawienie do uchodźców w Europie. Także w Polsce

    Sprawdzili to amerykańscy i szwajcarscy naukowcy, przeprowadzając ankiety wśród 33 tys. osób.
    Marcin Rotkiewicz
    9 sierpnia 2023
  • Człowiek

    Twarz elegancka to twarz blada. Również w niższych sferach

    Chińscy badacze od dawna znajdują w grobach zamożnych osób kremy oparte m.in. na bieli ołowiowej, których zadaniem było rozjaśnianie skóry. Wniosek, że moda na bladość dotyczyła tylko bogaczy, wydawał więc oczywisty. Niesłusznie.
    Agnieszka Krzemińska
    8 sierpnia 2023
  • 1
  • 2
  • ...
  • 12
następna »
Subskrypcja Newsletter

Inteligentne formy życia, łączcie się!

Czym jest Pulsar?

Kuratorem wiedzy.

Przewodnikiem po krajobrazie współczesnej nauki.

Niszczycielem mitów i fałszywych mniemań.

Nosicielem mądrej nadziei.

Zespół

Karol Jałochowski (naczelny), Katarzyna Czarnecka (wicenaczelna), Agnieszka Krzemińska, Marta Alicja Trzeciak, Andrzej Hołdys, Jacek Kubiak, Jerzy Kowalski-Glikman, Wojciech Mikołuszko, Piotr Panek, Jerzy Rohoziński, Marcin Rotkiewicz, Krzysztof Siwczyk, Łukasz Tychoniec, Paweł Walewski i inni.

Struktura
  • Fizyka i matematyka Chemia i biologia Nauki o złożoności Sztuczna inteligencja Ekonomia i rynki Kultura i sztuka
Kosmos
  • Układ Słoneczny Czarne dziury Życie pozaziemskie Ewolucja wszechświata Misje kosmiczne Mapy nieba
Środowisko
  • Ekologia i klimat Ziemia, woda, powietrze Kości i skamieniałości Katastrofy i kataklizmy Rośliny, zwierzęta itd.
Człowiek
  • Powstawanie gatunku Mózg i umysł Geniusz i szaleństwo Genetyka i fizjologia Archeologia i futurologia Jednostka i społeczeństwo Informacja i dezinformacja
Zdrowie
  • Wirusy i bakterie Diagnozy i terapie Genetyka i fizjologia Odżywianie i kondycja
Technologia
  • Architektura i urbanistyka Internet i komunikacja Źródła energii Ciała i maszyny
  • © POLITYKA Sp. z o.o. S.K.A.
  • Projekt: Ładne Halo
  • Wykonanie: Vavatech
  • Subskrybuj
  • Prenumeruj druk
  • O Wydawcy
  • Biuro reklamy
  • Napisz do nas
  • Regulamin
  • Polityka RODO
  • Polityka prywatności