Układ Słoneczny

• Kosmos

  Mars wiecznie młody

  Dlaczego meteoryty marsjańskie są w większości młode geologicznie?

  (WŚ)

  1 grudnia 2023
• Kosmos

  Planeta na boku

  Choć odkryto go dopiero z pomocą teleskopu, Urana da się również dostrzec gołym okiem.

  Weronika Śliwa

  1 grudnia 2023
• Kosmos

  Droga Mleczna: źródło wielu naukowych rewolucji

  Wszechświat wypełniają ogromne struktury o zawrotnych rozmiarach. Zawierają energię, której ilość znacznie przekracza nasze najśmielsze wyobrażenia. Jednak z Ziemi te konfiguracje ledwo można dostrzec, nawet jeśli żyje się wewnątrz jednej z nich.

  Phil Plait

  1 grudnia 2023
• Środowisko

  Ziemia nie strawiła intruzki i stała się hybrydą

  Tydzień temu dzięki cyrkonom dostarczonym przez Apollo 17 dowiedzieliśmy się, że od narodzin Układu Słonecznego do powstania Srebrnego Globu upłynęło nie więcej jak sto milionów lat. Od dziś zaś wiemy, co pozostało z obcego ciała niebieskiego, którego zderzenie z naszą młodziutką planetą dało początek Księżycowi.

  Andrzej Hołdys

  2 listopada 2023
• Kosmos

  Magnetyczna gwiazda

  Po raz pierwszy odnaleziono gwiazdę, która może się kiedyś zamienić w magnetar.

  Weronika Śliwa

  1 listopada 2023
• Opinie

  Badania światów poza naszym Układem Słonecznym mogą pokazać, jak jesteśmy ważni

  Kiedy Mikołaj Kopernik w 1543 roku stwierdził, że Słońce stanowi centrum naszego układu planetarnego, zrobił coś więcej niż wskrzeszenie „heliocentrycznego” modelu opracowanego przez greckiego astronoma Arystarcha z Samos. Zdegradował ludzkość o jeden szczebel. Wynikająca z tego „zasada kopernikańska” mówi nam, że nie jesteśmy niczym szczególnym. Ziemia to kolejny zwykły świat krążący wokół zwyczajnej gwiazdy.

  Mario Livio

  1 listopada 2023
• Kosmos

  Szukamy planet nadających się do życia? Musimy poszerzyć horyzonty

  Łatwo jest rysować linie na piasku – planeta w takiej i takiej odległości od swojej gwiazdy jest niegościnna, zaś planeta w takiej i takiej jest wspaniała – ale natura prawie nigdy nie zachowuje się w ten sposób.

  Phil Plait

  1 listopada 2023
• Kosmos

  Wszechświat po Wielkim Wybuchu rozszerzał się szybciej? Astronomowie i astrofizycy mają kłopot

  Możliwości Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) są tak ogromne, że tylko kwestią czasu było dokonanie takich obserwacji, których naukowcy nie będą umieli zinterpretować.

  Przemek Berg

  1 października 2023
• Kosmos

  Vikram odkrywa nieznane strony Księżyca

  Naukowcy z Indyjskiej Agencji Badań Kosmicznych (ISRO) raportują o tym, czego dowiedzieli się o Srebrnym Globie w ciągu pierwszych kilku dni od lądowania ich sondy.

  Łukasz Tychoniec

  21 września 2023
• Kosmos

  Początek września, czyli czas na oglądanie wyjątkowej planety

  Jeśli wieczorem spojrzymy w stronę południowo-wschodniego horyzontu, w gwiazdozbiorze Wodnika odnajdziemy dosyć jasny, żółtawo świecący obiekt. To, że nie mruga, sugeruje, że jest planetą. Saturn, bo to o nim mowa, jest teraz wkrótce po opozycji, w której znalazł się 27 sierpnia. Coraz dłuższe wieczory ułatwiają jego obserwacje.

  Weronika Śliwa

  1 września 2023
• Książki

  Nieustraszeni kosmiczni łowcy. Recenzja książki: Emily Levesque, „Obserwatorzy Gwiazd”

  Pełna naukowych szczegółów opowieść o odkryciach astronomicznych, o cyklu życia gwiazd, falach grawitacyjnych i supernowych. A także o ludzkiej pomysłowości i determinacji.

  Łukasz Tychoniec

  31 sierpnia 2023
• Kosmos

  Czyj Księżyc, tego Ziemia, czyli nowa, gwałtowna faza kosmicznej eksploracji

  Sonda Vikram misji Chandrayaan-3 wylądowała na Księżycu, wynosząc Indie do rangi mocarstwa kosmicznego. Tymczasem Łuna-25 roztrzaskała się doszczętnie, a wraz z nią nadzieje Rosji. Drugi wyścig kosmiczny będzie ciekawszy niż pierwszy.

  Olaf Szewczyk

  31 sierpnia 2023
• Kosmos

  Dym z lufy armatniej zdradza nietypowego pulsara

  Dane na temat zagadkowo zachowującego się obiektu o nazwie PSR J1023+0038 zbierało aż 12 teleskopów kosmicznych i naziemnych. Obława zakończyła się sukcesem.

  Łukasz Tychoniec

  31 sierpnia 2023
• Kosmos

  Zielone futrzaki, strzeżcie się podczerwonego oka

  Gwiazdy zazwyczaj rodzą się w kosmicznych fajerwerkach: nabierając masy, wyrzucają duże ilości gazu pędzącego setki kilometrów na sekundę. Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) uwiecznił je te fajerwerki, ujawniając długo skrywaną tajemnicę.

  Łukasz Tychoniec

  29 sierpnia 2023
• Kosmos

  Indie lecą na Księżyc i dalej

  Sukces misji Chandrayaan-3 to nie przypadek ani wynik nadzwyczajnego zrywu. Dla Indii to tylko etap w podboju Układu Słonecznego – realizowany taniej i sprawniej niż u konkurencji.

  Olaf Szewczyk

  29 sierpnia 2023
• Kosmos

  Gwiazda znana od wieku odsłania nowe, magnetyczne oblicze

  HD 41566 była znana już od ponad stu lat. Jak to możliwe, że jej potężne pole magnetyczne umykało uwadze astronomów?

  Łukasz Tychoniec

  25 sierpnia 2023
• Kosmos

  ALMA, czyli sieć na odkrycia. Dziesięć lat monumentalnego radioteleskopu z Atakamy

  ALMA, czyli monumentalny zestaw radioteleskopów ustawiony w jednym z najbardziej nieprzyjaznych miejsc na Ziemi, świętuje 10-lecie pracy. Opowiada o nim dr Łukasz Tychoniec, jeden z uczestników prowadzonych tam obserwacji.

  Łukasz Tychoniec

  24 sierpnia 2023
• Kosmos

  Porzucone, chłodne, samotne – takich planet mogą być biliony

  Wyobrażamy sobie planety jako skaliste lub gazowe kule okrążające gwiazdę. Tak wygląda większość planet Układu Słonecznego oraz tych, które od 30 lat obserwujemy poza nim. Ale co z tymi, których nie sposób dojrzeć?

  Łukasz Tychoniec

  18 sierpnia 2023
• Kosmos

  David Grinspoon: Porozumienie z obcą cywilizacją może być trudne

  Nie zgadzam się, że Wszechświat milczy. On po prostu nie krzyczy w każdym kierunku przez cały czas – mówi David Grinspoon, amerykański astrobiolog, doradca NASA w dziedzinie eksploracji kosmosu.

  Marcin Rotkiewicz

  8 sierpnia 2023
• Kosmos

  Ganimedes i woda utleniona – nowe odkrycie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba

  Nie było do tej pory dowodów, że na tym księżycu Jowisza jest H2O2. Ich pojawienie się może mieć ważne konsekwencje. Na przykład dla badania egzoplanet.

  Łukasz Tychoniec

  4 sierpnia 2023