Nauki o złożoności
Środowisko
Słońce świeci, Słońce grzeje, Słońce ugasi pragnienie
Co czwarty mieszkaniec globu ma ograniczony dostęp do czystej wody pitnej. A gdyby tak pozyskiwać ją wprost z atmosfery?
Andrzej Hołdys
13 maja 2025
Środowisko
Szympans i człowiek rozstali się na początku wielkiej globalnej suszy
Około 6 mln lat temu doszło do spadku ilości opadów. Było tak bardzo sucho, że Morze Śródziemne wyschło na blisko pół miliona lat. Pozostały jednak azyle.
Andrzej Hołdys
12 maja 2025
Struktura
Dwoje to za mało, by uniknąć wymarcia
Zapewnienie trwałości populacji – ludzkich, ale też zwierzęcych – wymaga wyższego wskaźnika zastępowalności pokoleń. Do takiego wniosku doszli japońscy naukowcy.
Marcin Rotkiewicz
30 kwietnia 2025
Środowisko
Mikroplastik: piętno odciśnięte przez człowieka w skałach
Wapień nylonowy, dolomit poliestrowo-akrylowy, mułowiec polipropylenowy, flisz polietylenowy – czy takie nazwy będą w przyszłości nadawać geolodzy?
Andrzej Hołdys
30 kwietnia 2025
Struktura
Nowy bohater początków życia: tlenek glinu
Jakie czynniki przyrodnicze mogły wspomóc syntezę aminokwasów – zastanawiali się naukowcy. I zwrócili wzrok na podwodne kominy hydrotermalne. A konkretnie na obecne w nich minerały.
Tomasz Roman Tarnawski
15 kwietnia 2025
Środowisko
O losie naszej planety mogą zdecydować cirrusy i stratocumulusy
Znaczenie chmur jako aktywnych graczy będzie rosło w miarę podnoszenia się temperatury na globie. Kłopot polega na tym, że wciąż nie za bardzo wiadomo, w jaki dokładnie sposób zachowają się na klimatycznej planszy. [Artykuł także do słuchania]
Andrzej Hołdys
15 kwietnia 2025
Środowisko
Ciemna różnorodność oświetla braki w naturze
Podstawą fitogeografii jest pojęcie potencjalnej roślinności naturalnej. Czyli tej, która zajmowałby dany teren, gdyby nie wpływ człowieka. A jest on silniejszy niż przypuszczano – dowodzą nowe badania.
Piotr Panek
8 kwietnia 2025
Środowisko
Podtlenek azotu niepokoi geochemików i geofizyków
W natlenionej wodzie azotany i azotyny pod wpływem światła słonecznego przekształcają się w ten związek bez udziału mikroorganizmów – odkryli hiszpańscy i duńscy badacze.
Piotr Panek
7 kwietnia 2025
Środowisko
Ogień już nie przyjdzie niezapowiedziany
Naukowcy przewidzą jego lokalizację z wyprzedzeniem nawet dziesięciu dni i z dokładnością do 9 km, którą w ciągu pięciu lat chcą zwiększyć do zaledwie 1 km.
Andrzej Hołdys
1 kwietnia 2025
Struktura
Obraz duchów
Splątanie kwantowe pozwala poznać działanie roślin.
Rachel Berkowitz
1 kwietnia 2025
Środowisko
Pingwinia kartografia
Zrzucone przez ptaki pióra mogą pomóc w monitorowaniu zagrożenia rtęcią na Antarktydzie.
Gayoung Lee
1 kwietnia 2025
Środowisko
Emu biega pokracznie? Tak, lecz bardzo skutecznie
Nietypowa strategia lokomocji pozwala ptakom szybko się przemieszczać.
Meghan Bartels
1 kwietnia 2025
Struktura
Zajrzeć do środka
Barwnik spożywczy na pewien czas czyni skórę przezroczystą.
Lauren J. Young
1 kwietnia 2025
Środowisko
Koralowce bronią się przed ciepłem
Chociaż nie są mobilne, mają kilka sposobów na przetrwanie w coraz cieplejszej wodzie.
Rohini Subrahmanayam
1 kwietnia 2025
Środowisko
Jądro pełne helu?
W środku Ziemi może się znajdować znaczna ilość pierwiastka pochodzącego z narodzin Wszechświata.
(HOLD)
1 kwietnia 2025
Technologia
Aardvark Weather: pogodynka jak błyskawica
Ten program AI do przewidywania pogody zbudowali naukowcy z University of Cambridge oraz Alan Turing Institute w Londynie. Jest dziesiątki razy szybszy i tysiące razy mniej energochłonny od dotychczasowych tego typu modeli.
Andrzej Hołdys
24 marca 2025
Struktura
Jak mądrze tworzyć prawo
Przemysł tytoniowy pokazuje, dlaczego musimy szybko zmienić przepisy dotyczące stosowania substancji chemicznych
Redakcja Scientific American
1 marca 2025
Struktura
Śluzowiec: szczególny pomocnik astronoma
Te jednokomórkowe organizmy są mistrzami w eksploracji swojego środowiska. Ich wielojądrowa śluźnia uwypukla się w różnych kierunkach. Gdy natrafi na źródło pożywienia, otaczająca cytoplazmę błona się rozluźnia i cytoplazma w tym kierunku się „przelewa”.
Mark Popinchalk
1 marca 2025
Środowisko
Santorini: możliwa powtórka katastrofy sprzed tysięcy lat?
Czy aktywność sejsmiczna na wyspie jest związana z ruchami tektonicznymi wzdłuż uskoku Amorgos, czy przepowiada erupcję wulkaniczną? Naukowcy ostrożnie odpowiadają i monitorują sytuację.
Jolanta Iwańczuk
10 lutego 2025
Środowisko
Fotosynteza z turbodoładowaniem
Sześćdziesiąt lat temu odkryto, że fotosynteza u trzciny cukrowej przebiega inną ścieżką niż u większości roślin – co zapoczątkowało badania nad zaskakującym mechanizmem C4.
Piotr Panek
8 lutego 2025
Reklama
Reklama