Ziemia-woda-powietrze

• 
  Środowisko

  Pęknięty ocean

  Pomiędzy Azorami na zachodzie a Cieśniną Gibraltarską na wschodzie pod dnem Atlantyku ciągnie się wielka rysa tektoniczna, która odpowiada za śmierć dziesiątek tysięcy ludzi. Jedna skorupa oceaniczna taranuje tu drugą.

  Andrzej Hołdys

  1 maja 2024
• 
  Środowisko

  Największe zderzenie w ciągu ostatnich 50 tys. lat.

  Naukowcy potwierdzili wiek indyjskiego krateru impaktowego Luna o średnicy 1,8 km. Twierdzą, że jest bardzo młody i powstał 4–5 tys. lat temu.

  (HOLD)

  1 maja 2024
• 
  Środowisko

  Globalny audyt plastikowych odpadów. To jest to!

  Produkcja tworzyw sztucznych podwoiła się w ciągu ostatnich dwóch dekad i obecnie wynosi ok. 400 mln ton rocznie. To ok. 50 kg na każdego mieszkańca globu. Skąd są te śmieci? Sprawdziło ponad 200 tys. osób zorganizowanych w ruch o nazwie Break Free From Plastic.

  Andrzej Hołdys

  24 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Czy rozjaśnianie chmur ponad morzami uratuje ziemski klimat?

  W Kalifornii trwa pierwszy z serii eksperymentów, które mają dać odpowiedź na to pytanie. Tego typu działania niezmiennie budzą jednak wątpliwości.

  Andrzej Hołdys

  22 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Zmiany klimatu to mniejsze dochody ludzkości

  Naukowcy od dawna próbują oszacować wpływ na światową gospodarką. Najnowsze wyniki przestawiają dziś w „Nature” badacze z Potsdam Institute for Climate Impact Research.

  Andrzej Hołdys

  17 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Nitroplast bez ogródek, czyli nowe organellum

  Jest dostosowane do cyklu życiowego gospodarza. I wymienia z nim nie tylko proste związki, jak to ma miejsce w znanych układach symbiotycznych, ale też białka.

  Piotr Panek

  15 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Zbyt wolne redukowanie emisji gazów cieplarnianych narusza prawa człowieka

  Takie orzeczenie wydała dziś The Grand Chamber of the European Court of Human Rights. To pierwsze tego typu rozstrzygnięcie. I – jak podkreślają eksperci – historyczne.

  Andrzej Hołdys

  9 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Maleńkie szczeliny skalne: fabryki życia

  Uczeni z Ludwig-Maximilians-Universität zaczęli od modeli komputerowych, a skończyli na serii eksperymentów. Wszystko po to, by dowiedzieć się, jak od geologii i chemii doszło do biologii.

  Andrzej Hołdys

  4 kwietnia 2024
• 
  Struktura

  Zagadka życia. Narodziło się na Ziemi, czy raczej przybyło z kosmosu?

  Badacze są podzieleni. Jedni uważają, że kolebką życia były głębiny oceaniczne. Drudzy – że kałuże, płytkie zbiorniki powierzchniowe. Za to wszyscy zgodnie deklarują, że zbliżają się do rozwiązania.

  Andrzej Hołdys

  2 kwietnia 2024
• 
  Środowisko

  Topnienie lodu polarnego miesza w pomiarze czasu

  Ziemia w ostatnich dwóch dekadach nieco przyspieszyła i zaczyna przeganiać wskazania superprecyzyjnych zegarów. Rozpoczęła się więc dyskusja o jednej sekundzie.

  Andrzej Hołdys

  27 marca 2024
• 
  Środowisko

  Wyżyna Irańska: ojczyzna mieszkańców Eurazji, Oceanii i obu Ameryk

  Badacze różnych specjalności długo szukali odpowiedzi na pytanie, gdzie znajdowała się pierwsza eurazjatycka kolonia Homo sapiens. Udało się dopiero wtedy, gdy połączyli siły.

  Andrzej Hołdys

  26 marca 2024
• 
  Środowisko

  El Niño ma brata. Zjawiał się rzadko, ale to się może zmienić

  W 2023 r. gigantyczne ulewy i wichury nagle zaczęły jedna po drugiej przybywać od strony niespodziewanie rozgrzanego oceanu, doprowadziły do raptownych i katastrofalnych powodzi w Peru i Ekwadorze. Dlaczego?

  Andrzej Hołdys

  23 marca 2024
• 
  Środowisko

  Ludzi zastąpiły drzewa. Tak Stary Świat zmienił Nowy

  W latach 1520–1680 na terenie obu Ameryk nastąpił spory spadek emisji CO2. Badacze z British Antarctic Survey, sprawdzili dlaczego tak się stało.

  Andrzej Hołdys

  14 marca 2024
• 
  Środowisko

  Jeden uskok zbudził drugi, ucierpiały Turcja i Syria

  Autorzy badań opublikowanych w „Science” prześledzili zdarzenia, które bezpośrednio poprzedziły ubiegłoroczne ogromne trzęsienie ziemi.

  Andrzej Hołdys

  1 marca 2024
• 
  Środowisko

  Najstarsza kolebka życia?

  W Australii znaleziono „fabrykę” życiodajnej energii sprzed 3,5 mld lat.

  (HOLD)

  1 marca 2024
• 
  Środowisko

  Wyprawa do piekła

  Naukowcy opracowali plan dowiercenia się do zbiornika magmy pod wulkanem Krafla na Islandii.

  (HOLD)

  1 marca 2024
• 
  Środowisko

  W górach pierwsi rolnicy musieli być pomysłowi

  Pierwsi rolnicy upodobali sobie płaskie dna wielkich dolin rzecznych. Nie wszyscy. Tysiące lat temu ktoś wpadł na genialny pomysł, by zająć pod uprawę zbocze. Najpierw jednak należało je nieco przebudować.

  Andrzej Hołdys

  1 marca 2024
• 
  Środowisko

  Głębinowe koralowce przeżywają stres

  Kiedy biolog morska Nicola Foster i jej koledzy skierowali zdalnie sterowany pojazd podwodny w stronę raf w pobliżu archipelagu Chagos na Oceanie Indyjskim, najpierw zobaczyli koralowce żyjące tuż pod powierzchnią wody. Cieszyły oko wieloma kolorami. Później jednak pojazd zanurkował.

  Carolyn Wilke

  1 marca 2024
• 
  Struktura

  Złodzieje piasku niszczą ekosystem i społeczności

  Tylko garstka ludzi przygląda się systemowi nielegalnego wydobycia i handlu piaskiem, nawołując do zmian. Piasek to nie złoto. Nie wzbudza takiego zainteresowania. Tymczasem to właśnie tego surowca wydobywa się najwięcej na świecie.

  David Taylor

  1 marca 2024
• 
  Środowisko

  Łebskie zwierzę, czyli gdzie rozgwiazda podziała głowę?

  W popularnych opisach szkarłupni – rozgwiazd i ich krewnych, w tym jeżowców i liliowców – zwykle podaje się, że ta część ich ciała po prostu zanikła. Jednak wedle nowych badań, opublikowanych w „Nature”, sytuacja jest znacznie dziwniejsza: rozgwiazdy składają się niemal w całości z głowy.

  Lori Youmshajekian

  1 marca 2024