Ziemia-woda-powietrze

• 
  Środowisko

  Smagnięcie suszą

  W Kalifornii systematycznie powiększa się kontrast pomiędzy okresami wilgotnymi i suchymi.

  Clara Moskowitz

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Drugie życie platform wiertniczych

  Wycofane z eksploatacji platformy wiertnicze u wybrzeży Kalifornii są jednymi z najbardziej produktywnych siedlisk ryb morskich na świecie. Czy należy je usunąć, czy też pozostawić?

  Asher Radziner

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Gorące wnętrze Polski

  Nadające się do wykorzystania zasoby wód termalnych – leczniczych i przede wszystkim użytkowych – mamy całkiem przyzwoite. Dzięki wierceniom geologicznym pula ta znacznie wzrosła w ciągu ostatnich 15 lat.

  Andrzej Hołdys

  1 maja 2025
• 
  Kosmos

  I my polećmy na Księżyc

  Rozpoczęła się era prywatnych naukowych wypraw na Srebrny Glob. Wysłano tam już wiele lądowników zbudowanych przez niewielkie firmy, głównie z USA, Izraela i Japonii.

  Przemek Berg

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Małżeństwa rzek

  Tak jak i ludzie rzeki się różnią, co niekiedy bardzo widać, gdy się spotkają. Natura jednak postanowiła, że pomimo odmienności mają iść razem przez życie.

  Olga Orzyłowska-Śliwińska

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Z nerek na pola uprawne

  Chociaż mocz zawiera związki bezużyteczne lub szkodliwe dla organizmu człowieka, jest cennym źródłem azotu.

  (HOLD)

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Wir morski niczym food truck

  Wielkie wiry wodne zaopatrują otwarte oceany w podstawowe substancje pokarmowe.

  (HOLD)

  1 maja 2025
• 
  Środowisko

  Mikroplastik: piętno odciśnięte przez człowieka w skałach

  Wapień nylonowy, dolomit poliestrowo-akrylowy, mułowiec polipropylenowy, flisz polietylenowy – czy takie nazwy będą w przyszłości nadawać geolodzy?

  Andrzej Hołdys

  30 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Odra: ryby znowu umierają

  Według danych z monitoringu jakości wód prowadzonego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, wynika, że w 2024 r. po katastrofie z roku 2022 ichtiofauna się odbudowała. Niestety, pojawił się kolejny problem.

  Piotr Panek

  30 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Gdy monsun szaleje, ryby znikają, a ludzi czeka głód

  Historię Zatoki Bengalskiej z ostatnich 22 tys. lat zrekonstruowali badacze. To, czego się dowiedzieli, nie napawa optymizmem. Podobnie możliwe scenariusze przyszłości.

  Andrzej Hołdys

  28 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  O miejscach hałasów dobiegających spod ziemi

  Sejsmolodzy na różne sposoby próbują zrekonstruować historię trzęsień ziemi w regionie świata, który badają. Poza samymi warstwami skalnymi głównym źródłem informacji są dla nich dokumenty historyczne. A jeśli ich zabraknie lub są w nich luki?

  Andrzej Hołdys

  25 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Za fale gorąca przyjdzie kiedyś im zapłacić?

  28 bilionów dolarów – na taką kwotę wyceniają badacze straty wynikające z długotrwałych upałów sprowokowanych przez emisje gazów cieplarnianych w latach 1991–2020. Wskazują też winnych.

  Andrzej Hołdys

  23 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Nieszczęśliwa siódemka, czyli co zatruwa ziemię

  Kadm, nikiel, chrom, arsen, kobalt, miedź i ołów – jedna piąta ludności świata mieszka w regionie świata, w którym gleba jest skażona co najmniej jednym z tych toksycznych pierwiastków. I oczywiście spożywa uprawiane tam rośliny.

  Andrzej Hołdys

  22 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Podkast 133. Małgorzata Owczarska: Wolność, równość, hydrowspólność – opowieść o błękitnej humanistyce

  My, istoty z wodą żyjące w strachu przed wodą i w lęku przed jej brakiem. Jesteśmy wodą, istniejemy dzięki niej, a jednocześnie wyparliśmy ją z opisu świata, skolonizowaliśmy. O przywracaniu należnego jej miejsca opowiada dr Małgorzata Owczarska, antropolożka kultury i etnografka z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, badaczka błękitnej humanistyki, etnografii Polinezji, aktywizmu ludów tubylczych i postkolonializmu.

  Karol Jałochowski

  18 kwietnia 2025
• 
  Struktura

  Nowy bohater początków życia: tlenek glinu

  Jakie czynniki przyrodnicze mogły wspomóc syntezę aminokwasów – zastanawiali się naukowcy. I zwrócili wzrok na podwodne kominy hydrotermalne. A konkretnie na obecne w nich minerały.

  Tomasz Roman Tarnawski

  15 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  O losie naszej planety mogą zdecydować cirrusy i stratocumulusy

  Znaczenie chmur jako aktywnych graczy będzie rosło w miarę podnoszenia się temperatury na globie. Kłopot polega na tym, że wciąż nie za bardzo wiadomo, w jaki dokładnie sposób zachowają się na klimatycznej planszy. [Artykuł także do słuchania]

  Andrzej Hołdys

  15 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Ciemna różnorodność oświetla braki w naturze

  Podstawą fitogeografii jest pojęcie potencjalnej roślinności naturalnej. Czyli tej, która zajmowałby dany teren, gdyby nie wpływ człowieka. A jest on silniejszy niż przypuszczano – dowodzą nowe badania.

  Piotr Panek

  8 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Podtlenek azotu niepokoi geochemików i geofizyków

  W natlenionej wodzie azotany i azotyny pod wpływem światła słonecznego przekształcają się w ten związek bez udziału mikroorganizmów – odkryli hiszpańscy i duńscy badacze.

  Piotr Panek

  7 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Z tlenem poszło życiu łatwiej niż z fotosyntezą

  Dzieje jednokomórkowych form życia na naszej planecie w pierwszych 2 mld lat jej historii zrekonstruowali badacze. Wyniki analiz okazały się zaskakujące.

  Andrzej Hołdys

  3 kwietnia 2025
• 
  Środowisko

  Ogień już nie przyjdzie niezapowiedziany

  Naukowcy przewidzą jego lokalizację z wyprzedzeniem nawet dziesięciu dni i z dokładnością do 9 km, którą w ciągu pięciu lat chcą zwiększyć do zaledwie 1 km.

  Andrzej Hołdys

  1 kwietnia 2025