Genetyka i fizjologia

• Zdrowie

  Za wkład w opracowanie szczepionek mRNA przeciwko Covid-19. Medyczny Nobel 2023 dla Katalin Karikó i Drew Weismanna

  Tegoroczni laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii to Katalin Karikó i Drew Weismann. Ich wspólna praca na Uniwersytecie Pennsylwania przyczyniła się do odkryć dotyczących modyfikacji zasad nukleozydowych - umożliwiły one opracowanie szczepionek mRNA wykorzystanych po raz pierwszy na masową skalę w szczepionkach przeciwko Covid-19.

  Paweł Walewski

  2 października 2023
• Zdrowie

  Long Covid: niesolidne badania przynoszą przesadzone wnioski i zbędny strach

  Trójka epidemiologów postanowiła wbić kij w naukowe mrowisko. Ich argumenty trudno zignorować.

  Paweł Walewski

  27 września 2023
• Człowiek

  DNA jest naprawiane również w trakcie podziału komórki

  Do niedawna sądzono, że naprawa jego nici zachodzi wyłącznie w jądrze komórkowym. Nowo odkryty mechanizm może odegrać ważną rolę w zapobieganiu procesom nowotworzenia.

  Jacek Kubiak

  19 września 2023
• Zdrowie

  Stan przedrzucawkowy: być może znaleziono przyczynę tej komplikacji

  Naukowcy zwrócili uwagę na białko powiązane z chorobą Alzheimera. Okazuje się, że występuje ono także m.in. w łożysku niektórych ciężarnych.

  Marta Alicja Trzeciak

  18 września 2023
• Człowiek

  Człowiek, przodek małpy, czyli dlaczego nogi bywają ważniejsze od głowy

  Nasi wcześni przodkowie bardziej niż dużego mózgu potrzebowali długich i prostych dolnych kończyn. Ale i małpy człekokształtne nieraz eksperymentowały z dwunożnością. Niewykluczone, że potomkowie tych śmiałków z powrotem lądowali na drzewach.

  Marcin Ryszkiewicz

  14 września 2023
• Zdrowie

  Długi Covid korzystny dla osób z zespołem przewlekłego zmęczenia?

  Tę chorobę niełatwo zdiagnozować i jeszcze trudniej leczyć. Sytuacja może się zmienić dzięki doświadczeniu pandemii.

  Paweł Walewski

  14 września 2023
• Środowisko

  Golec piaskowy może pomóc ludziom się odmładzać

  To zwierzę, zwane także nagim kretoszczurem, to gryzoń występujący w krajach rogu Afryki. Funkcjonuje pod ziemią, w wąskich tunelach i komorach, żywi się bulwami i korzeniami roślin. Najbardziej zadziwiające jest to, że dożywa nawet 28 lat, podczas gdy inne gryzonie, np. myszy i szczury, zwykle najwyżej 2 lata.

  Jacek Kubiak

  8 września 2023
• Zdrowie

  Odkryto nowy typ komórek w mózgu. Mogą być celem terapii Parkinsona i Alzheimera

  Nowy typ komórek z rodziny astrocytów nazwano hybrydowymi – wytwarzany glutaminian, z szybkością porównywalną do klasycznej transmisji synaptycznej, wywierał wpływ na synapsy i regulował obwody neuronalne.

  Paweł Walewski

  6 września 2023
• Zdrowie

  Powietrze na ocenę, czyli jak chronić przed wirusami dzieci w szkole

  Nowe systemy wentylacji w szkołach poprawiłyby komfort nauki i bezpieczeństwo uczniów. Samo otwarcie okien nie wystarcza.

  Paweł Walewski

  31 sierpnia 2023
• Człowiek

  A imię jego buraczkowe, czyli jakim darem jest synestezja

  Słowa postrzegają jako kolor, kolor kojarzą z temperaturą, dźwięk z dotykiem. Mogą być cennym źródłem informacji o funkcjonowaniu mózgu.

  Paweł Walewski

  30 sierpnia 2023
• Zdrowie

  Odchudzanie: nie dla kobiet 60+

  Jak żyć dłużej? Badacze z University of California w San Diego mają konkretną radę dla seniorek: utrzymujcie swoją wagę na stałym poziomie.

  Paweł Walewski

  30 sierpnia 2023
• Zdrowie

  Niewydolność nerek: trwają prace nad nową metodą leczenia

  Łatwo wszczepialny bioreaktor, który w przyszłości może uwolnić chorych od dializ, to pomysł naukowców z University of California w San Francisco.

  Paweł Walewski

  29 sierpnia 2023
• Zdrowie

  Badania przesiewowe w onkologii nie ratują życia?

  Polsko-norweski zespół naukowców udowadnia, że jedynie zmniejszają ryzyko zgonu z powodu konkretnego nowotworu, jeśli uda się go w takim badaniu wcześnie wykryć.

  Paweł Walewski

  28 sierpnia 2023
• Zdrowie

  Clovibactin, antybiotyk jak szeryf, który superbakterie zamyka w klatce

  Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa klatka – klouvi. Może stać się skuteczną bronią w walce z superbakteriami odpornymi na działania wielu leków.

  Paweł Walewski

  23 sierpnia 2023
• Zdrowie

  Oko ujawnia oznaki choroby Parkinsona długo przed diagnozą

  Do siatkówki docierają drobne naczynia krwionośne oraz wiązki nerwów. Ich deformacje są charakterystyczne dla rozmaitych schorzeń – i w oku ujawniają się wcześniej niż w innych narządach.

  Paweł Walewski

  22 sierpnia 2023
• Zdrowie

  „Łagodne” koronawirusy uzbrajają organizm przeciwko groźniejszemu patogenowi

  Limfocyty, które wcześniej walczyły z przeziębieniem, lepiej radzą sobie z Covid-19.

  Marta Alicja Trzeciak

  21 sierpnia 2023
• Człowiek

  Zmodyfikowane bakterie wykrywają raka

  Metoda genetycznych modyfikacji bakterii, dzięki której nauczyły się one rozpoznawać raka jelita grubego w żywym organizmie, może zostać wykorzystana do diagnostyki także innych nowotworów, a nawet infekcji.

  Wojciech Mikołuszko

  17 sierpnia 2023
• Człowiek

  Śniady, ze skłonnością do tycia. Ötzi odkrywany na nowo

  Człowiek z lodu, który żył 5300 lat temu i zmarł wysoko w Alpach tyrolskich, to najlepiej przebadany pacjent świata. Ale od pierwszych analiz jego DNA i zsekwencjonowania genomu w 2012 r. techniki badawcze udoskonalono. Przynoszą nową wiedzę.

  Agnieszka Krzemińska

  16 sierpnia 2023
• Człowiek

  Płeć męska do naprawy! Źle się dzieje z mężczyznami

  Nie chodzi tylko o ich stan psychiczny, o czym ostatnio często się mówi. Szwankuje im fizjologia.

  Wojciech Mikołuszko

  16 sierpnia 2023
• Człowiek

  Skłonność do nałogu wynika z budowy mózgu? Praca badaczy budzi wątpliwości

  Czytając o rewolucyjnych doniesieniach naukowych dotyczących uzależnień, należy włączać tryb sceptyczny. Tak jak w przypadku nowej publikacji z „Nature Communications”.

  Marta Alicja Trzeciak

  15 sierpnia 2023