Kultura i sztuka

• 
  Struktura

  Pierwszy kęs

  Poetycko...

  Gillian Neimark

  1 listopada 2025
• 
  Struktura

  Biologie fantastyczne: „Życie Chucka”, czyli jak to jest umierać

  Co nauka wie na temat procesów zachodzących w gasnącym mózgu? Uwaga: spojlery dosłownie od pierwszego zdania! [Artykuł także do słuchania]

  Marta Alicja Trzeciak

  26 października 2025
• 
  Książki

  Premiery wydawnicze. Październik 2025

  Co warto przeczytać?

  pulsar

  25 października 2025
• 
  Człowiek

  Trzecia kultura Siwczyka. Peter Gizzi: Poeta nie do ujarzmienia

  Wersy z „Żarliwej elegii” są porażająco głodne sensu i są przez to niebezpieczne. Jest w nich patos głodu. Gonią z wielką prędkością po kartce, atakują z boku i z góry. [Artykuł także do słuchania]

  Krzysztof Siwczyk

  23 października 2025
• 
  Kosmos

  Autobusem w odległe światy. Recenzja książki: Joshua Winn, „Mała Księga Egzoplanet”

  Naukowiec zaprasza nas za kierownicę, więc dostajemy unikatową szansę poznania historii badań z perspektywy kogoś, kto odgrywa w nich istotną rolę. Większych problemów brak. No, może jeden.

  Łukasz Tychoniec

  22 października 2025
• 
  Człowiek

  Literacka Nagroda Nobla 2025: László Krasznahorkai

  Nagroda Nobla w dziedzinie literatury za rok 2025 została przyznana węgierskiemu pisarzowi László Krasznahorkai „za jego fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki”.

  sw/pulsar

  9 października 2025
• 
  Struktura

  Głębia czasu

  Poetycko...

  Julie Swarstad Johnson

  1 października 2025
• 
  Struktura

  Złamany „Van Gogh”, czyli szaleństwo w muzeum

  Placówki, w których prezentuje się dzieła sztuki, dysponują narzędziami ochrony, jakich nigdy w historii nie miały, ale wykorzystują je nie do walki ze złodziejami. Większe problemy sprawiają niektórzy zwiedzający. [Artykuł także do słuchania]

  Kamil Nadolski

  1 października 2025
• 
  Technologia

  Czy AI zastąpi historyków i zmieni historię? Odpowiedź w pięciu krokach

  Pytanie, które całkiem niedawno brzmiałoby abstrakcyjnie, dziś staje się jednym z kluczowych dla humanistyki. Pracę mu poświęconą opublikował właśnie Jan Burzlaff, historyk z Cornell University.

  Agnieszka Krzemińska

  15 września 2025
• 
  Człowiek

  Trzecia kultura Siwczyka. Olga Tokarczuk: umysł encyklopedyczny

  Tak sobie gadaliśmy, w trosce, ale też uldze, że może jednak warto publicznie upominać się o naukę. Bo odwrót od zobiektywizowanej wiedzy, ku plemiennym zabobonom chyba jest paradygmatyczny dla naszej współczesności. [Artykuł także do słuchania]

  Krzysztof Siwczyk

  11 września 2025
• 
  Człowiek

  Z notatnika neandertalczyka. Co chcieli zapamiętać? Tych 17 kresek to zagadka dla nauki

  Przodkowie dzisiejszych ludzi utrwalali i przekazywali informacje długo przed powstaniem pisma. Co chcieli zapamiętać? Co przekazać potomnym? Co odczytujemy dzisiaj? [Artykuł także do słuchania]

  Agnieszka Krzemińska

  9 września 2025
• 
  Człowiek

  Majowie: tajna historia miasteczka, które nie uległo misjonarzom

  Hunacti przetrwało ledwie kilkanaście lat – opuszczono je ok. 1572 r. Jego dzieje mówią jednak bardzo dużo o strategiach rdzennych ludów Mezoameryki w obliczu hiszpańskiej dominacji – o oporze, sile wspólnoty i o cenie, jaką płacono za trwanie przy własnych bogach.

  Agnieszka Krzemińska

  3 września 2025
• 
  Książki

  Premiery wydawnicze. Sierpień 2025

  Co warto przeczytać?

  pulsar

  2 września 2025
• 
  Struktura

  Czym dłubać w uszach

  Zalegająca w uszach woskowina upośledza słuch. Dlatego od tysięcy lat człowiek stosuje rozmaite metody jej usuwania.

  Olga Orzyłowska-Śliwińska

  1 września 2025
• 
  Książki

  Premiery wydawnicze. Lipiec 2025

  Co warto przeczytać?

  pulsar

  20 sierpnia 2025
• 
  Człowiek

  Gdy śledztwo sięga DNA. Jak to działa i dlaczego zawodzi? Nie wierzcie serialom true crime

  Popularne seriale true crime stworzyły wyidealizowany obraz kryminalistyki. W rzeczywistości testy genetyczne nie zawsze przesądzają o winie.

  Kamil Nadolski

  19 sierpnia 2025
• 
  Środowisko

  Rapa Nui. Fale dosłownie zmyją przeszłość

  Jeśli morze podniesie się o kilka metrów, jej kamienne dziedzictwo może zniknąć z horyzontu szybciej, niż sądzimy – a wraz z nim fragment historii ludzkości.

  Agnieszka Krzemińska

  18 sierpnia 2025
• 
  Człowiek

  Trzecia kultura Siwczyka. Wojciech Śmieja: Pomaga mężczyznom nazwać lęki organizujące ich patriarchalną tresurę

  Nowa, pięknie ilustrowana książka Śmieji pisana jest z „wewnątrz” emocji dyskusji polityczno-społecznych, które toczymy jako zdezelowana wspólnota narodowa wokół paradygmatów męskości.

  Krzysztof Siwczyk

  17 sierpnia 2025
• 
  Struktura

  Biologie fantastyczne: „Jurassic World: Odrodzenie” [spojlery!]

  Bohaterowie nowego filmu z serii Jurassic z igłami w dłoniach i naiwną wiarą ruszają na tropikalny poligon absurdu.

  Marta Alicja Trzeciak

  8 sierpnia 2025
• 
  Człowiek

  Brian Merchant: Luddyści wiedzieli, co zostanie utracone, jeśli technologia będzie ważniejsza od człowieka

  Czego w dobie big techów i AI możemy się nauczyć od XIX-wiecznych buntowników? Odpowiada Brian Merchant, autor wydanej właśnie po polsku książki „Krew w maszynie”. [Artykuł także do słuchania]

  Kasper Kalinowski

  5 sierpnia 2025