Kultura i sztuka

• Struktura

  Bomb(k)owa historia

  Święta Bożego Narodzenia kojarzą się przede wszystkim z choinką. Trudno wyobrazić sobie to zielone drzewko bez żadnych dekoracji – a jeszcze trudniej bez… bombek. Jaka jest historia tych ozdób?

  Maria Wieczorek

  1 grudnia 2023
• Struktura

  Skąd się wzięły smoki

  Opowieści o tych bestiach towarzyszą ludzkości od wieków, choć ich wyobrażenie się zmieniało. W przeszłości naprawdę wierzono w istnienie ziejących ogniem gadów.

  Kamil Nadolski

  1 grudnia 2023
• Struktura

  Sztuczna inteligencja posłucha mózgu i pozwoli zaśpiewać jak Pink Floyd

  Badacze mają nadzieję, że implanty mózgowe pomogą osobom, które utraciły zdolność mówienia, odzyskać głos. Ostatnio po raz pierwszy naukowcy wykazali, że aktywność elektryczną mózgu można rozszyfrować i wykorzystać do rekonstrukcji muzyki.

  Lucy Tu

  1 grudnia 2023
• Książki

  Cud czynności intymnej. Recenzja książki: Alberto Manguel, „Historia czytania”

  Ta książka to niezwykle kunsztowny scenariusz wystawy. Nie, nie wystawy – całego muzeum historii czytelnictwa. A dla miłośników czytania w łóżku – sezon z pewnością można uznać za otwarty – to wspaniała nobilitacja ich obyczaju.

  Jerzy Rohoziński

  30 listopada 2023
• Człowiek

  Życie i śmierć w sex shopie? Czytamy nietypową książkę popularnonaukową

  Łączenie literatury pięknej z popularyzacją nauki to kuszący, ale ryzykowny zabieg. Podjął się go Juan José Millás.

  Marcin Rotkiewicz

  28 listopada 2023
• Książki

  Litery dla każdego! Recenzja książki: Dominique Charpin, „Sztuka czytania i pisania w Babilonie”

  Co powie mądra głowa o dzisiejszych czasach? Pewnie, że cywilizacja słowa pisanego ulega pod naporem coraz bardziej agresywnego obrazu. W takim razie cofnijmy się do samych początków, kiedy było w zasadzie odwrotnie.

  Jerzy Rohoziński

  16 listopada 2023
• Struktura

  Krystyna Miłobędzka: Ta, która mierzy temperaturę „bycia”

  Jest poetką głęboko intelektualną, dokonuje literalnego aktu diagnozy gorączki, która towarzyszy starciu między „słowami i rzeczami” tego świata.

  Krzysztof Siwczyk

  22 października 2023
• Książki

  Sprawiedliwość dla boga. Recenzja książki: Bruno Bettelheim, „Cudowne i pożyteczne”

  To czwarte wydanie pracy amerykańskiego psychoanalityka. Cóż, czwórka symbolizuje pełnię, doskonałość i porządek. A zatem jest wspaniała okazja, by porozmawiać o książce bez przesadnego bałwochwalstwa i nadmiernego krytycyzmu. Pełnowymiarowo i wyczerpująco.

  Jerzy Rohoziński

  12 października 2023
• Struktura

  Za oddawanie głosu temu, co niewypowiedziane. Literacka Nagroda Nobla 2023 dla Jona Fosse'go

  Literacka Nagroda Nobla za rok 2023 została przyznana norweskiemu pisarzowi Jonowi Fosse'owi „za jego innowacyjne sztuki i prozę, które dają głos temu, co niewypowiedziane”. Minimalista słowa pokonał popularne gwiazdy literatury.

  Sandra Wilk

  5 października 2023
• Struktura

  Predatory w ataku, czyli jak czasopisma drapieżne opanowują ekosystem nauki

  Nagabują, kręcą, mamią i manipulują. I przyjmą do druku niemal każdą pracę – pod warunkiem że badacz za to zapłaci.

  Wojciech Mikołuszko

  3 października 2023
• Struktura

  Afera z „mieczem Rydzyka”: ciąg dalszy nastąpił

  Grupa polskich bronioznawców formułuje swoje zarzuty co do rzetelności ekspertyzy miecza podarowanego o. Tadeuszowi Rydzykowi. Wylicza wątpliwości i apeluje, by poddać go kolejnym badaniom.

  Agnieszka Krzemińska

  3 października 2023
• Książki

  Miasta z niejednego ciasta. Recenzja książki „Miasta imperialne carów, Habsburgów i Osmanów”

  Ciekawa inicjatywa niemieckich i austriackich kręgów akademickich: przyjrzeć się miastom trzech imperiów. Wychodzi z tego głównie Europa Środkowo-Wschodnia, czyli – jakby nie patrzeć – niemiecka Mitteleuropa, obszar kolonialnych westchnień Berlina.

  Jerzy Rohoziński

  28 września 2023
• Struktura

  Kradzieże w British Museum, Luwrze, Metropolitan Museum of Arts: gotowe scenariusze filmów sensacyjnych

  Kanty w największych instytucjach świata podkopują przekonanie o ich uczciwości oraz bezpieczeństwie. I podsycają debatę o dekolonizacji dóbr kultury.

  Agnieszka Krzemińska

  26 września 2023
• Książki

  Nieboszczyk, dywanik i srebra rodowe. Recenzja książki: Krzysztof Pomian, „Muzeum. Historia światowa” t. 2

  Krzysztof Pomian – jak zwykle błyskotliwie – analizuje narodziny europejskiej instytucji muzeum. W poprzednim tomie zajmował się jej prapoczątkami – teraz na warsztat bierze prawdziwe początki: rewolucyjną przemoc, terror i wywłaszczanie.

  Jerzy Rohoziński

  21 września 2023
• Struktura

  Archeologia mniemana, czyli jak o pradziejach opowiada Netflix

  Pompowanie emocji, fabrykowanie teorii, utrwalanie stereotypów. To proponuje swoim widzom popularna platforma streamingowa. Na szczęście można jednak na niej znaleźć także kilka perełek.

  Agnieszka Krzemińska

  19 września 2023
• Struktura

  Elias Canetti: Ten, który chciał się zezwierzęcić

  Austriacki artysta budował uparcie literacki akcelerator, w którym rozpędzał do prędkości światła słowa, by bombardować nimi śmierć.

  Krzysztof Siwczyk

  17 września 2023
• Książki

  Chaszcze i klomby. Recenzja książki: Pierre Nora, „Między pamięcią a historią”

  Kolejna arcyważna pozycja spod znaku francuskiej myśli społecznej, która powinna trafić na nasze półki. Powie nam wiele o współczesnym świecie, choć nie we wszystkim trzeba się zgadzać z autorem.

  Jerzy Rohoziński

  14 września 2023
• Człowiek

  Angażujące hobby jest korzystne dla osób w wieku 65+

  Możliwość wyrażenia siebie, aktywacja sensoryczna, stymulacja społeczna – dzięki nim żyjemy lepiej i zdrowiej.

  Marta Alicja Trzeciak

  11 września 2023
• Człowiek

  Wszechświat, nasza miłość. Thomas Hertog o przyjaźni i pracy ze Stephenem Hawkingiem

  – Stephen był jednym z niewielu naukowców kierujących się naprawdę wielkimi pytaniami filozoficznymi. Jego badania Wielkiego Wybuchu i czarnych dziur dotyczyły w istocie kondycji ludzkiej, naszego miejsca we wszechświecie. Pogłębialiśmy ten humanistyczny aspekt naszej pracy przez 20 lat – mówi belgijski kosmolog.

  Karol Jałochowski

  7 września 2023
• Człowiek

  Mick West: Ludzie biorą za UFO samoloty, gwiazdy i pelikany

  Czy amerykańskie myśliwce rzeczywiście sfilmowały statki obcych? Skąd się bierze ogromne zainteresowanie kosmitami? Rozmowa z Mickiem Westem, badaczem teorii spiskowych, członkiem Committee for Skeptical Inquiry.

  Marcin Rotkiewicz

  5 września 2023