Naukowcy z Indyjskiej Agencji Badań Kosmicznych (ISRO) raportują o tym, czego dowiedzieli się o Srebrnym Globie w ciągu pierwszych kilku dni od lądowania ich sondy.

O pokrytej oceanem pozasłonecznej planecie K2-18b, z warunkami potencjalnie sprzyjającymi procesom biologicznym ostatnio głośno w mediach. Tyle że niekoniecznie z właściwych powodów.

Dowiemy się tego, kiedy tylko je zaobserwujemy. Bo stosowną teorię właśnie udało się opracować.

Gdyby nieoczekiwanie naszą planetę odwiedzili przedstawiciele obcej cywilizacji, na najwyższych szczeblach władzy zapanowałby chaos. Wszyscy zastanawialiby się, kto ma prawo reprezentować Ziemię w tak osobliwym kontakcie.

Jeśli wieczorem spojrzymy w stronę południowo-wschodniego horyzontu, w gwiazdozbiorze Wodnika odnajdziemy dosyć jasny, żółtawo świecący obiekt. To, że nie mruga, sugeruje, że jest planetą. Saturn, bo to o nim mowa, jest teraz wkrótce po opozycji, w której znalazł się 27 sierpnia. Coraz dłuższe wieczory ułatwiają jego obserwacje.

Obserwacje nieba.

Wyznaczanie dystansu astronomicznego to bardzo trudne zagadnienia. Nie możemy przeciągnąć taśmy mierniczej od Ziemi do gwiazdy ani zliczać obrotów kół samochodu pędzącego autostradą do jakiejś galaktyki, ani nawet użyć systemu GPS. Musimy przeprowadzać niezwykle precyzyjne obserwacje, czasami dodatkowo podpierając się modelami teoretycznymi.

Zostańmy na zewnątrz statku / wystarczająco długo i wysoko, / by zobaczyć, jak Ziemia oddycha porami roku...

Dzięki detektorom fal grawitacyjnych możliwe jest wykrycie sygnału, którego zapis przypomina ćwierkanie ptaka. Taki dźwięk wydają dwie czarne dziury podczas łączenia się.

Pełna naukowych szczegółów opowieść o odkryciach astronomicznych, o cyklu życia gwiazd, falach grawitacyjnych i supernowych. A także o ludzkiej pomysłowości i determinacji.

Sonda Vikram misji Chandrayaan-3 wylądowała na Księżycu, wynosząc Indie do rangi mocarstwa kosmicznego. Tymczasem Łuna-25 roztrzaskała się doszczętnie, a wraz z nią nadzieje Rosji. Drugi wyścig kosmiczny będzie ciekawszy niż pierwszy.

Dane na temat zagadkowo zachowującego się obiektu o nazwie PSR J1023+0038 zbierało aż 12 teleskopów kosmicznych i naziemnych. Obława zakończyła się sukcesem.

Gwiazdy zazwyczaj rodzą się w kosmicznych fajerwerkach: nabierając masy, wyrzucają duże ilości gazu pędzącego setki kilometrów na sekundę. Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) uwiecznił je te fajerwerki, ujawniając długo skrywaną tajemnicę.

Sukces misji Chandrayaan-3 to nie przypadek ani wynik nadzwyczajnego zrywu. Dla Indii to tylko etap w podboju Układu Słonecznego – realizowany taniej i sprawniej niż u konkurencji.

HD 41566 była znana już od ponad stu lat. Jak to możliwe, że jej potężne pole magnetyczne umykało uwadze astronomów?

ALMA, czyli monumentalny zestaw radioteleskopów ustawiony w jednym z najbardziej nieprzyjaznych miejsc na Ziemi, świętuje 10-lecie pracy. Opowiada o nim dr Łukasz Tychoniec, jeden z uczestników prowadzonych tam obserwacji.

Wyobrażamy sobie planety jako skaliste lub gazowe kule okrążające gwiazdę. Tak wygląda większość planet Układu Słonecznego oraz tych, które od 30 lat obserwujemy poza nim. Ale co z tymi, których nie sposób dojrzeć?

Ta książka zaczyna się naprawdę mocno. Na wstępie dostajemy odpowiedź na pytanie „co mechanika kwantowa ma do powiedzenia na temat naszych zmarłych babć”. Po czymś takim pozostałe pytania egzystencjalne wydają się błahostkami.

Na Czerwonej Planecie dawno temu występowały pory suche i deszczowe. Taki klimat mógł sprzyjać biologii.

Jeszcze w tym roku planowany jest debiut serwisu streamingowego NASA+ z transmisjami na żywo oraz innymi treściami przygotowanymi przez zespół amerykańskiej agencji kosmicznej. A to wszystko bez reklam i obowiązkowej subskrypcji.

Nie zgadzam się, że Wszechświat milczy. On po prostu nie krzyczy w każdym kierunku przez cały czas – mówi David Grinspoon, amerykański astrobiolog, doradca NASA w dziedzinie eksploracji kosmosu.

Nie było do tej pory dowodów, że na tym księżycu Jowisza jest H2O2. Ich pojawienie się może mieć ważne konsekwencje. Na przykład dla badania egzoplanet.

Trwają badania układu łączącego niezwykłe cechy aż dwóch kosmicznych superobiektów.

Obserwacje nieba.

Skąd na Ziemi wzięła się woda?

Nie możemy znaleźć żłobka naszej gwiazdy, ale wciąż możemy się o nim czegoś dowiedzieć. Mamy ku temu pewne poszlaki w postaci zaskakujących form meteorytów, z których część nadal zawiera wskazówki dotyczące środowiska natalnego podczas narodzin Układu Słonecznego.

Na Ziemię powróci wkrótce statek kosmiczny z maleńkimi fragmentami kosmicznej skały. Czy próbki te zmienią naszą wiedzę o historii Układu Słonecznego?

To słowo brzmi groźnie. Uran – jego rozszczepialny izotop 235U – jest powszechnie wykorzystywany jako paliwo w reaktorach jądrowych, a także w bombach atomowych. Ale to też gęsty i twardy metal, a głównie – niezwykła planeta.

PDS70 to ulubiony system badaczy powstających planet. Właśnie ponownie ich zaskoczył.

Australijscy astronomowie odkryli najchłodniejszą „nieudaną gwiazdę” obdarzoną polem magnetycznym.

Przed wysłaniem w kosmos Teleskopu Jamesa Webba, wiele mówiło się o przewidywanych odkryciach. Okazuje się jednak, że najciekawsze są te, których nikt się nie spodziewał.

Obserwowane z naszej perspektywy zdarzenia we wczesnym Kosmosie powinny sprawiać wrażenie, jakby rozgrywały się w zwolnionym tempie. Wynika to z nieustannego rozszerzania się czasoprzestrzeni. Jednak dostęp do wiarygodnych zegarów jest ograniczony. Pomocne okazały się kwazary.

Fale grawitacyjne zakrzywiane przez masywne obiekty opowiedzą naukowcom o rozszerzaniu się Wszechświata i jego ostatecznym losie.

Czy planety odchodzą wraz ze swoimi gwiazdami? Dotychczas spodziewano się, że tak. Nowe wyniki obserwacji sugerują jednak frapujące alternatywne scenariusze wydarzeń.

Szybkie, ulotne, arcytrudne do zarejestrowania cząstki elementarne niosą nowe informacje o Wszechświecie. Naukowcy skupieni wokół arktycznego detektora IceCube przeanalizowali je w niespotykanej dotąd skali.

Wyruszyli z Ziemi 46 lat temu, a lecąc, zbadali wewnętrzne obszary Układu Słonecznego, po czym odpłynęli w kosmiczną czeluść. I będą w niej dryfować zawsze. To Voyager 1 i Voyager 2.

Rozpoczął działanie układ teleskopów współpracujących z detektorami fal grawitacyjnych.

Obserwacje nieba.

Wysłana przez NASA misja Kepler ujawniła, że większość układów planetarnych nie przypomina naszego, natomiast ma „podobne” konfiguracje ściśle upakowanych globów. To zainspirowało astrofizyków z Universität Bern do zbadania, czy mogą istnieć inne architektury.

Gwiazdy-olbrzymy żyją szybko i umierają młodo, wypalając zasoby paliwa w ciągu zaledwie kilku milionów lat, po czym odrzucają swoje zewnętrzne warstwy i eksplodują jako potężne supernowe.

Literacko...

Naukowcy zastanawiają się, dlaczego wnętrza gwiazd wirują tak wolno

Choć sonda InSight już nie nadaje od paru miesięcy, naukowcy wciąż analizują dostarczone przez nią dane na temat drżeń sejsmicznych marsjańskiego gruntu.

Drugi co do wielkości olbrzym Układu Słonecznego rządzi układem ponad 140 mniejszych i większych księżyców i miliardami odłamków tworzących jego pierścienie.

Wygląda na to, że teoria względności Einsteina zdała kolejny spektakularny test. Z pomocą przyszły pulsary.

Naukowcy dowiedzieli się, jaka temperatura panuje na drugiej planecie układu, który potencjalnie miał być przyjazny dla życia. To dało im odpowiedź na pytanie, czy ma ona atmosferę.

Wyginają przestrzeń, wstrzymują czas, „podważają” prawa fizyki, fascynują swoją osobnością. Czarne dziury zdradzają coraz więcej swoich tajemnic, ale do ich pełnego zrozumienia ciągle nam daleko.

Naukowcy od dawna sugerowali, że aktywność sejsmiczna i pole magnetyczne Ziemi mogą mieć wspólne źródło. Teraz tematem zajął się zespół pod kierownictwem polskiego badacza.

Gdyby na Księżycu istniały mikroby zabójcze dla życia na Ziemi, być może dziś już by nas pokonały. Kwarantanna w sztandarowym programie kosmicznym NASA była fikcją.

To jedna z ambitniejszych misji NASA. Parker Solar Probe zbliży się do powierzchni Słońca bliżej niż jakikolwiek inny instrument zbudowany przez człowieka.

Stephen Hawking dowodził, że czarne dziury mogą z czasem tracić na wadze. Zjawisko kwantowe, które za tym stoi może jednak zachodzić w kosmosie dużo powszechniej, niż sądził.

Najpotężniejszy zarejestrowany wybuch, związany z obiektem GRB 221009A, skupił na sobie uwagę całego świata. Badacze dysponowali więc szczegółowymi danymi na jego temat.

Po trzech latach pracę wznawia detektor LIGO. Nowe usprawnienia zwiększają jego i tak oszałamiającą dokładność – a nas zbliżają do zrozumienia natury Wszechświata.

Czelabińsk nas zaskoczył i chociaż takie małe impakty wciąż mogą umykać naszej uwadze, coraz lepiej wykrywamy potencjalne zagrożenia kosmiczne i poszerzamy wiedzę na temat tego, co można zrobić, gdy dostrzeżemy obiekt, który ma na celowniku Ziemię. Duże, niebezpieczne planetoidy pojawiają się rzadko, wystarczy jednak spojrzeć na Krater Meteorytowy w Arizonie, aby przekonać się, dlaczego musimy traktować je poważnie.

W miarę jak położona w środkowej Hiszpanii Laguna de Tirez wysychała przez 20 lat, aż do całkowitego wyschnięcia w 2015 roku, jej jałowy krajobraz zaczął przypominać bezwodne marsjańskie równiny. To podobieństwo, jak się okazuje, może być użyteczne

Wprowadzenie.

Jeśli w naszym układzie słonecznym istnieje życie poza ziemią, to wielkie lodowe satelity piątej planety od Słońca są całkiem dobrym miejscem, by go tam szukać.

Na sześciu księżycach zewnętrznego Układu Słonecznego mogą znajdować się ogromne ilości ciekłej wody, a wraz z nią życie

Miłośnicy nauki twórczo wykorzystują zdjęcia ze specjalnej kamery umieszczonej na wysłanej przez NASA sondzie Juno

Okazuje się, że jądro tej planety różni się od ziemskiego.

Supernowe mogą być niebezpieczne dla planet odległych nawet o ponad 100 lat świetlnych. Naukowcy przeanalizowali wpływ ich promieniowania na globy.

W ostatnim czasie sporo nowego dowiedzieliśmy się o asteroidach, ponieważ realizowanych jest coraz więcej misji do tych ciał. Okazuje się, że obiekty te miewają dość niezwykłe właściwości.

Na wczesnowieczornym niebie planety wskażą nam otwartą gromadę gwiazd.

Obserwacje nieba.

Rotujący dysk gazowo-pyłowy Drogi Mlecznej wytwarza eleganckie ramiona spiralne, które stanowią aktywniejsze miejsca formowania gwiazd w naszej Galaktyce.

Ciemna materia nie reaguje ze światłem w żaden znany nam sposób. Tymczasem niemal wszystko, co wiemy o Wszechświecie, pochodzi z obserwacji światła. Pojawił się nowatorski pomysł na jej poszukiwanie.

Czy planety będą krążyć po znanych orbitach aż do końca swoich dni, czy raczej rozsypią się po kosmosie znacznie wcześniej?

Jakie konkretnie korzyści finansowe przyniosłoby wysłanie w kosmos załogi złożonej wyłącznie z astronautek? Wyliczyli to badacze z ESA.

Wysłany przez NASA marsjański lądownik InSight, który po czterech latach zbierania danych zamilkł w grudniu zeszłego roku, świetnie wykonał swoją robotę.

Nieprzewidywalne impulsy elektromagnetyczne z głębi Wszechświata niosą bezcenne informacje. Rośnie więc zainteresowanie ich zagadkowym fenomenem. Rozpoczyna się radioastronomiczny wyścig zbrojeń.

Te hipotetyczne obiekty mogą być kluczem do wielu kosmologicznych zagadek. Powinny istnieć, ale nie udało się ich zaobserwować. Zaczynamy się jednak domyślać, jak ich szukać.

Obserwacje nieba.

Wznoszące się masy roztopionych skał, zwane pióropuszem płaszcza, mogą być przyczyną ruchów sejsmicznych i wulkanizmu.

Przymiarki do powrotu na Księżyc oraz podróży na Marsa trwają już od dłuższego czasu. Jednym z problemów, nad którymi pracują inżynierowie i naukowcy, jest stworzenie materiału nadającego się do budowy bazy dla załóg kosmicznych.

Na Srebrnym Globie może się znajdować nawet 300 mld ton wody ukrytej w sferulach impaktowych.

Aż trudno uwierzyć, jak wiele obiektów we wszechświecie występuje wspólnie. Istnieją np. gwiazdy potrójne czy poczwórne, a nawet układy z ośmiu towarzyszy. Wielokrotne mogą być też galaktyki.

Badania teleskopów ALMA ujawniają wczesne etapy ewolucji gromad galaktyk.

Płonące szczątki rakiety firmy SpaceX jeszcze spadały ku wodom Zatoki Meksykańskiej, gdy inżynierowie z centrum kontroli lotu zaczęli oblewać się szampanem. Mieli dobre powody?

Klasyczne silniki rakietowe osiągnęły kres możliwości. Elektryczne też. Statkom kosmicznym swobodniejsze poruszanie się w Układzie Słonecznym umożliwić ma jądrowy napęd termiczny.

Jak to możliwe, że tak niewielkie obiekty jak czarne dziury, mogą mieć wpływ na ogromne galaktyki? Naukowcy mają pomysł na znalezienie odpowiedzi.

W sześcioletnią podróż wyrusza właśnie JUICE – sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej. Będzie szukać śladów życia. Niespodzianki mile widziane.

Ogólna teoria względności i wielka polityka utrudniają udzielenie odpowiedzi na to banalne z pozoru pytanie. A bez niej Księżyc znajdzie się w centrum wielkiego zamieszania.

Dane potrzebne do tego odkrycia zostały zebrane już dawno. Trzeba było tylko spojrzeć na nie z nowej perspektywy.

Na YZ Ceti b pojawiło się coś w rodzaju zorzy, co świadczyłoby o tym, że ma ona pole magnetyczne. Kandydatka na miejsce dla życia raczej z niej jednak marna.

Jeśli to, co wiemy o błyskach gamma jest prawdą, taki wybuch może się zdarzyć raz na 10 tys. lat. Mamy więc dużo szczęścia, ale wciąż nie rozumiemy natury takich eksplozji.

Czworo astronautów weźmie udział w zaplanowanym na listopad przyszłego roku ponad dziesięciodniowym locie wokół Księżyca.

Kosmos jest pełen zderzeń, koalescencji i katastrof. Można śmiało powiedzieć, że te burzliwe zjawiska są codziennością wszechświata.

Nawet najdalsza podróż zaczyna się od pierwszego kroku.

Obserwacje nieba.

Nazwana trafnie „Peekaboo” (ang. zabawa w chowanego), wysunęła się zza jasnej (z naszej perspektywy) gwiazdy dopiero w ciągu ostatnich 50–100 lat.

Cząstki z aktywnej galaktyki pokazują, jak supermasywne czarne dziury pożerają materię

Mamy mnóstwo „super-Ziemi”, czyli skalistych kul o średnicy około 1,4 razy większej niż Ziemia. Jest też wiele „mini-Neptunów”, które są mniej więcej 2,4 razy szersze od Ziemi. Bardzo niewiele planet mieści się pomiędzy.

Zjawisko przewidziane ponad sto lat temu przez Alberta Einsteina jest dziś podstawą nowych metod badania wszechświata.

Marzenia o eksploracji Srebrnego Globu właśnie stały się dużo bardziej realne. I to bez transportowania cystern 400 tys. km w jedną stronę.

Naukowcy zakładali dotychczas, że kilometrowi lub więksi intruzi uderzają w nasz glob mniej więcej raz na 600–700 tys. lat. Nowe badania sugerują, że mogli nie docenić skali zagrożenia.

Naukowcy znaleźli je w próbkach, które pobrała i przywiozła na Ziemię japońska sonda.

Interakcje galaktyk są istotnym czynnikiem wpływającym na ich ewolucję. Okazuje się, mają także inne konsekwencje.

Dziwne zachowanie ciał lodowych w pasie Kuipera może sugerować istnienie Planety 9. Jej poszukiwania zakończyły się jednak porażką. Być może dlatego, że patrzono w niewłaściwy sposób.

Astronomowie doszli do tego wniosku dzięki obserwacji dysku protoplanetarnego wokół gwiazdy V883 Orionis.