-
Kosmos
Planeta samobójczyni? Przynajmniej igrająca z ogniem
Gwiazda HIP 67522 jest nieco większa i chłodniejsza od naszego Słońca. W dodatku, jak na kosmiczne skale, to młódka: ma zaledwie 17 mln lat. Okrążają ją dwie planety. Jedna – HIP 67522 b – w zaledwie tydzień.Łukasz Tychoniec2 lipca 2025 -
Kosmos
Orzeł rejestruje. Sławosz Uznański-Wiśniewski uczestniczy w badaniach psychologicznych
Drugi Polak w kosmosie wykonuje wiele eksperymentów naukowych, ale i sam jest badany. W jaki sposób? Opowiadają dr Agnieszka Skorupa i dr Mateusz Paliga z Uniwersytetu Śląskiego, szefowie projektu AstroMentalHealth. [Artykuł także do słuchania]Katarzyna Czarnecka1 lipca 2025 -
Kosmos
Księżycowy lifting
Stopienie powierzchni Księżyca w dalekiej przeszłości może wyjaśnić tajemnicę czasu jego powstania.Payal Dhar1 lipca 2025Scientific American z dnia 1 lipca 2025Księżycowy lifting -
Kosmos
Kosmiczny świt
Eksperymenty prowadzone za pomocą teleskopów nowej generacji mogą sięgnąć do najwcześniejszych epok historii Wszechświata.Rebecca Boyle1 lipca 2025Scientific American z dnia 1 lipca 2025Kosmiczny świt -
Kosmos
Układ Słoneczny czeka katastrofa?
Przelatujące w pobliżu gwiazdy mogą wytrącić Ziemię z jej orbity – twierdzą naukowcy. Mają jednak także dobrą wiadomość.Andrzej Hołdys1 lipca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2025Katastrofa Układu Słonecznego -
Kosmos
Wysyp superziem
Ustalono, że planet tego typu jest w naszej galaktyce najwięcej. Nowe odkrycie nieco zmienia dotychczasowe zapatrywania na to, jak tworzą się układy planetarne wokół gwiazd i przede wszystkim jakiego rodzaju planety układy te zawierają.Przemek Berg1 lipca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2025Wysyp superziem -
Kosmos
Nie tylko światła miast mogą nas zdradzić kosmitom
Załóżmy, że w tej chwili gdzieś w Drodze Mlecznej istnieją rozumne istoty pozaziemskie i cywilizacje techniczne. Czy byłyby one w stanie nas w ogóle zauważyć? [Artykuł także do słuchania]Phil Plait1 lipca 2025Scientific American z dnia 1 lipca 2025Co widzą kosmici -
Kosmos
Zawsze w pogotowiu
Teleskop Very Rubin zarejestrował już pierwsze światło.Weronika Śliwa1 lipca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2025Zawsze w pogotowiu -
Kosmos
Skąd zielona zorza na Czerwonej Planecie?
Naukowcy wyjaśniają zagadkę pierwszej zorzy polarnej dostrzeżonej z powierzchni Marsa.(HOLD)1 lipca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2025Skąd zielona zorza na Czerwonej Planecie? -
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2025Lipiec. Ziemia w aphelium
-
Kosmos
Orzeł zadokował. Sławosz Uznański-Wiśniewski jest na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
Statek typu Crew Dragon, o wdzięcznej nazwie Grace, bezpiecznie zawinął do portu. I zobaczyliśmy, ile znaczą tam kobiety.Olaf Szewczyk26 czerwca 2025 -
Kosmos
Orzeł zaorbitował. Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na Międzynarodową Stację Kosmiczną
Dziś o godz. 8.31 rakieta misji Axiom 4 wreszcie oderwała się od Ziemi. Sławosz Uznański-Wiśniewski jako trzeci Polak w historii – po Panu Twardowskim i Mirosławie Hermaszewskim – poleciał w kosmos.Olaf Szewczyk25 czerwca 2025 -
Kosmos
Jedna na milion to już nie rzadkość. Vera Rubin pokazuje pierwsze zdjęcia
Praca tysięcy ludzi, rozpoczęta 27 lat temu, gdy powstał plan i pierwsze szkice obserwatorium imienia znakomitej astrofizyczki, dziś przynosi owoce. Kosmos dosłownie odkrywa swoje tajemnice na naszych oczach.Łukasz Tychoniec23 czerwca 2025 -
Kosmos
Czerwony karzeł i gazowy olbrzym to jednak dobrana para
Astronomowie sądzili do tej pory, że małe gwiazdy raczej nie mogą gościć w swoim otoczeniu takich obiektów jak Saturn czy Jowisz. Stałoby to w sprzeczności z najbardziej rozpowszechnionym modelem powstawania planet. TOI-6894 sprawiła, że muszą pomyśleć o alternatywnych teoriach.Łukasz Tychoniec4 czerwca 2025 -
Kosmos
Droga Mleczna i Andromeda będą żyły długo i szczęśliwie
Zderzenie tych dwóch galaktyk uważano za praktycznie nieuniknione. Wygląda jednak na to, że na razie takie ryzyko jest znikome.Andrzej Hołdys2 czerwca 2025 -
Kosmos
Ares i Antares, czyli planetarny oryginał i gwiezdny naśladowca
Odcień Antaresa, najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona, rzeczywiście jest podobny do naszego planetarnego sąsiada. To dlatego Grecy nazwali go rywalem Aresa, czyli boga Marsa. Czy podobieństwo jest bardzo wyraźne?Weronika Śliwa1 czerwca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2025Ares i Antares -
Kosmos
Cóż znaczy nazwa (gwiazdy)?*
Wobec istnienia miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej potrzebujemy pewnej dozy standaryzacji.Phil Plait1 czerwca 2025Scientific American z dnia 1 czerwca 2025Cóż znaczy nazwa (gwiazdy)?* -
Kosmos
Ciemne komety
Grupa komet o niewyjaśnionych trajektoriach i nietypowym wyglądzie stanowi dla nas zagadkę.Robin George Andrews1 czerwca 2025Scientific American z dnia 1 czerwca 2025Ciemne komety -
Kosmos
Błyskająca dziura
W supermasywnej czarnej dziurze, leżącej w centrum Drogi Mlecznej, odkryto bardzo częste i nieregularne błyski w podczerwieni. Co to może być?Przemek Berg1 czerwca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2025Błyskająca dziura -
Wiedza i Życie z dnia 1 czerwca 2025Czerwiec. Najkrótsze noce
-
Kosmos
Druga Ziemia: najmocniejszy dowód jest raczej bardzo słaby
Planeta K2-18b mogła być skolonizowana przez żywe organizmy? Nowe badania tego nie potwierdzają. To jednak jeszcze nie koniec analiz tego odległego globu.Andrzej Hołdys26 maja 2025 -
Kosmos
Sławosz Uznański-Wiśniewski: Jakie kroki wykona w kosmosie?
Sławosz Uznański-Wiśniewski spędzi ponad dwa tygodnie na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Co obiecujemy sobie po jego misji? [Artykuł także do słuchania]Paweł Ziemnicki25 maja 2025Polityka z dnia 25 maja 2025Wielki mały krok -
Kosmos
Głośne „Miasto na Marsie” już w Polsce!
Kelly i Zach Weinersmithowie, autorzy popularnonaukowego bestsellera „Jakoś wkrótce” powracają z bardzo aktualną i intrygującą książką „Miasto na Marsie”.materiał promocyjny21 maja 2025 -
Kosmos
O tym, jak woda na Marsie okazała się innym żywiołem
Smugi widoczne na wielu zdjęciach wykonanych przez marsjańskie sondy długo pozostawały zagadką. Znaleźliśmy jej rozwiązanie – twierdzą dziś naukowcy w „Nature Communications”.Andrzej Hołdys19 maja 2025 -
Kosmos
Księżyc gra ze sobą w ciepło-zimno
Badacze sięgnęli jeszcze raz po dane z pomiarów wykonanych ponad dekadę temu przez dwie pracujące w duecie sondy GRAIL. I wykryli kolejne różnice między półkulami Srebrnego Globu.Andrzej Hołdys16 maja 2025 -
Kosmos
Nie zamieszkamy na drugiej Ziemi. Lot na nią trwałby setki milionów dni
Odkrycie planet krążących wokół gwiazdy Barnarda rozbudza nadzieje na znalezienie globu bliźniaczo podobnego do naszego. Planeta, na której żyjemy uparcie jednak wydaje się kosmicznym ewenementem. [Artykuł także do słuchania]Przemek Berg13 maja 2025Polityka z dnia 13 maja 2025Jedyna taka planeta -
Kosmos
Ciemna energia pisze nowy scenariusz końca wszystkiego?
Sądziliśmy, że tajemnicza siła napędzająca rozszerzanie się Wszechświata jest stała. Znaki na niebie zdają się jednak temu przeczyć. Jeśli to prawda, naukę i świat czeka zaskakująca przyszłość. [Artykuł także do słuchania]Łukasz Tychoniec6 maja 2025Polityka z dnia 6 maja 2025Ciemna i zmienna -
Kosmos
Uwaga, rozbłysk!
Ziemia może wkrótce zacząć otrzymywać ostrzeżenia o niebezpiecznej aktywności słonecznej.Chris Simms1 maja 2025Scientific American z dnia 1 maja 2025Uwaga, rozbłysk! -
Kosmos
Barnard 68: kosmiczny przecinek ze świetlaną przyszłością
Spośród wszystkich ciemnych mgławic, które możemy dostrzec za pomocą teleskopów, ta jest moją ulubioną. Znajduje się około pięciuset lat świetlnych od Ziemi i jest czarną jak węgiel chmurą szerokości zaledwie pół roku świetlnego. [Artykuł także do słuchania]Phil Plait1 maja 2025Scientific American z dnia 1 maja 2025Barnard 68: kosmiczny przecinek ze świetlaną przyszłością -
Kosmos
Ciemna materia: jak usłyszeć jej szepty
Ciemna materia, z jej własnymi cząstkami i oddziaływaniami, może stanowić cały odrębny sektor Wszechświata. Naukowcy projektują eksperymenty mające na celu jej wykrycie. [Artykuł także do słuchania]Kathryn Zurek1 maja 2025Scientific American z dnia 1 maja 2025Ukryty świat -
Kosmos
I my polećmy na Księżyc
Rozpoczęła się era prywatnych naukowych wypraw na Srebrny Glob. Wysłano tam już wiele lądowników zbudowanych przez niewielkie firmy, głównie z USA, Izraela i Japonii.Przemek Berg1 maja 2025Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2025I my polećmy na Księżyc -
Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2025Maj. Opozycja Westy
-
Kosmos
A na Tylos wieje, czyli kosmiczna meteorologia
Dzięki obserwacjom Very Large Telescope udało się zbadać pogodę na planecie pozasłonecznej.Weronika Śliwa1 maja 2025Wiedza i Życie z dnia 1 maja 2025Kosmiczna meteorologia -
Kosmos
Kosmiczni Kowale - To jakiś kosmos!
Czy istnieje związek między kowalem, morskim przypływem, spinaczem biurowym i Io, księżycem Jowisza? Jeśli artykuł zaczyna się takim pytaniem, to oczywiste, że odpowiedź jest twierdząca.materiał promocyjny24 kwietnia 2025 -
Kosmos
Planeta, której znikanie poznać po ogonie
140 lat świetlnych od Ziemi astronomowie odkryli glob krążący wokół swojej gwiazdy stosunkowo blisko. Naukowcy uważają, że właśnie dlatego niezwykle szybko traci materię.Andrzej Hołdys22 kwietnia 2025 -
Kosmos
Mamy drugą Ziemię? Raczej trzy wielkie pytajniki
O pracy, której autorzy ogłosili znalezienie „najmocniejszego do tej pory dowodu na istnienie życia poza Układem Słonecznym”, informowaliśmy w ubiegłym tygodniu. Teraz prezentujemy opinie na jej temat. [Artykuł także do słuchania]Łukasz Tychoniec22 kwietnia 2025 -
Kosmos
Nikt nikomu nie UFO? O podjętej 65 lat temu szalonej próbie kontaktu z obcymi
Mimo zimnej wojny i żelaznej kurtyny badacze z USA i ZSRR próbowali wspólnie szukać pozaziemskich cywilizacji. [Artykuł także do słuchania]Marcin Rotkiewicz22 kwietnia 2025Polityka z dnia 22 kwietnia 2025Nikt nikomu nie UFO -
Kosmos
Granice przestrzeni międzygwiazdowej: nadchodzi zmiana wyobrażeń
Chociaż ludzkość od tysięcy lat patrzy na gwiazdy, a od dziesięcioleci wystrzeliwane są sondy mające na celu badanie naszego Wszechświata, tylko dwóm statkom kosmicznym z działającą aparaturą udało się dotychczas opuścić bańkę przestrzeni zarządzanej przez nasze Słońce. [Artykuł także do słuchania]Meghan Bartels22 kwietnia 2025Scientific American z dnia 22 kwietnia 2025Poza układem słonecznym -
Kosmos
O „nieudanych” czerwonych gwiazdach i ekscentrycznym ciele niebieskim
Odkryty właśnie system M1510 jest nietypowy. I bardzo interesujący dla specjalistów od modelowania młodych układów formujących planety.Łukasz Tychoniec18 kwietnia 2025 -
Kosmos
Mars zmarzł, ale wcześniej korzystał ze słabego Słońca
Na Czerwonej Planecie znaleziono w końcu prawdopodobny dowód na to, że miliardy lat temu miał on ciepłą atmosferę składająca się z dwutlenku węgla. Czy z Ziemią było podobnie?Andrzej Hołdys17 kwietnia 2025 -
Kosmos
Bliskie spotkanie w trzech aktach. Recenzja książki: Garrett M. Graff, „UFO”
Amerykański dziennikarz stworzył wciągającą, obszerną i wielowątkową opowieść o rzekomych wizytach kosmitów. Dostałby za nią wysoką ocenę, gdyby nie wpadka w ostatniej części książki.Marcin Rotkiewicz17 kwietnia 2025 -
Kosmos
W gwiazdozbiorze Lwa krąży druga Ziemia?
Dwa związki chemiczne, które na naszej planecie produkują wyłącznie żywe organizmy to „najmocniejszy do tej pory dowód na istnienie życia poza Układem Słonecznym” – ogłosili właśnie naukowcy z University of Cambridge.Andrzej Hołdys17 kwietnia 2025 -
Kosmos
Rozjaśnić nieznane. Recenzja książki: Brian Clegg, „Ciemna materia i ciemna energia”
To sytuacja dla naukowców dość irytująca: musimy przyznać, że nie wiemy, z czego składa się 95 proc. Wszechświata. Historię i perspektywy jej rozwiązania przedstawia brytyjski pisarz i dziennikarz.Łukasz Tychoniec14 kwietnia 2025 -
Kosmos
Stała kosmologiczna nie musi być stała
W ubiegłym roku naukowcy projektu DESI zasugerowali coś niespodziewanego: ciemna energia zdaje się topnieć wraz z wiekiem Wszechświata. Teraz przychodzą z nowymi wynikami. Dużo pewniejszymi.Łukasz Tychoniec11 kwietnia 2025 -
Kosmos
Ciemna strona Księżyca? Może raczej sucha
Wiedza na temat Srebrnego Globu jest asymetryczna. O jego niewidocznej części wiadomo znacznie mniej niż o widocznej. Sytuację zmieniło nieco odkrycie dokonane we fragmentach skał dostarczonych na Ziemię przez sondę Chang'e-6.Andrzej Hołdys9 kwietnia 2025 -
Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2025Kwiecień. Powrót Lirydów
-
Kosmos
Zagadka braków w Układzie Słonecznym
Nasz zakątek Wszechświata, niegdyś uważany za wzorzec wszystkich układów planetarnych, jest teraz tylko jedną z niezliczonych możliwości – unikatową konfiguracją w niezwykle różnorodnym kosmosie. Większość gwiazd ma planety niepodobne do niczego w naszym sąsiedztwie. [Artykuł także do słuchania]Dakotah Tyler1 kwietnia 2025Scientific American z dnia 1 kwietnia 2025Brakujące planety -
Kosmos
W poszukiwaniu ideału
Obserwatorium Plato to pierwsza misja naukowa, która poleci na pokładzie nowej rakiety Ariane 6.Weronika Śliwa1 kwietnia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2025W poszukiwaniu ideału -
Kosmos
Kosmiczny złom puchnie na orbicie
Dekadę temu ludzkość wystrzeliwała w kosmos około 200 obiektów rocznie. Obecnie liczba ta wzrosła do ponad 2600 i nie zanosi się, byśmy mieli zwolnić tempo. Musimy pilnie zacząć po sobie sprzątać. [Artykuł także do słuchania]Moriba Jah1 kwietnia 2025Scientific American z dnia 1 kwietnia 2025Jak utylizować kosmiczny złom -
Kosmos
Dwaj śmiałkowie na Marsie
Ci śmiałkowie to Elon Musk i Donald Trump. Wyruszą na Marsa na pokładzie rakiety Starship-1 do końca tego dziesięciolecia. Czyli najpóźniej w 2029 r. Życzymy sukcesu. To będzie niezwykła misja.Przemek Berg1 kwietnia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 kwietnia 2025Dwaj śmiałkowie na Marsie -
Kosmos
Kropki z kosmosu, które zapowiadają wielkie rzeczy
Obserwatorium Square Kilometer Array (SKA) jest jednym z najbardziej ambitnych projektów astronomicznych obecnej dekady. Właśnie wykonało kolejny milowy krok.Łukasz Tychoniec27 marca 2025 -
Kosmos
Mars: kwasy tłuszczowe sugerują życie
Nie są to bardzo długie łańcuchy – te, które zidentyfikowano, składają się bowiem z dziesięciu, jedenastu i dwunastu atomów węgla. Niemniej to marsjański rekord.Andrzej Hołdys24 marca 2025 -
Kosmos
Scenariusz dwóch wymierań był zapisany w gwiazdach
Najbliższe potencjalnie supernowe, takie jak Betelgeza czy Antares, dzieli od Ziemi ponad 500 lat świetlnych. Nie stanowią więc bezpośredniego zagrożenia. Bliższe tego typu sąsiadki narobiły jednak kiedyś poważnych szkód.Jolanta Iwańczuk21 marca 2025 -
Kosmos
Jeszcze Ziemia nie zginęła. Obiektów, które mogą w nią uderzyć jest jednak sporo
Wcześniej czy później na kursie kolizyjnym z naszą planetą pojawi się duża planetoida. Naukowcy na wszelki wypadek już testują najlepsze warianty obrony. [Artykuł także do słuchania]Andrzej Hołdys18 marca 2025Polityka z dnia 18 marca 2025Jeszcze Ziemia nie zginęła -
Kosmos
Trump zamierza wybić zęby NASA. Chce ludzi w kosmosie, nie nauki i legendarnych misji
Prezydent USA planuje zmniejszyć ogólny budżet naukowy agencji nawet o połowę i przekazać te środki na rzecz załogowych wypraw kosmicznych. Pomaga mu Elon Musk. Z działaniami destrukcyjnymi idzie im dobrze. Z realizacją wizji – gorzej. [Artykuł także do słuchania]Marin Rotkiewicz17 marca 2025 -
Środowisko
Krater rekordzistę zdradziły stożki na Antypodach
Ślady po uderzeniu meteorytu znaleziono w regionie Pilbara Craton w zachodniej Australii, miejscu już wcześniej słynącym z najstarszych formacji geologicznych na świecie. Ich wiek określa się na prawie 3,5 mld lat.Jolanta Iwańczuk13 marca 2025 -
Kosmos
Prywatne lądowniki na Księżycu: Athena podzieliła los Odyseussa, Blue Ghost zaczął pracę
Celem tych misji jest przeprowadzenie eksperymentów ważnych dla przyszłych wypraw załogowych.Marcin Rotkiewicz7 marca 2025 -
Kosmos
Planety: posłuszne mikrusy i niesforne olbrzymy
Ponad 1600 globom przyjrzeli się naukowcy. A konkretnie kształtom ich orbit. Mierząc ich ekscentryczność, doszli do ciekawych wniosków.Andrzej Hołdys4 marca 2025 -
Kosmos
Wszechświat na wodę nie czekał zbyt długo
Kiedy się pojawiła? Odpowiedzi miały dostarczyć symulacje wykonane za pomocą modeli komputerowych rekonstruujących wybuchy supernowych.Andrzej Hołdys3 marca 2025 -
Kosmos
Anatomia supernowej
Doskonalszy obraz słynnego pobliskiego wybuchu pozwala poznać jego dalsze sekrety.Clara Moskowitz1 marca 2025Scientific American z dnia 1 marca 2025Anatomia supernowej -
Kosmos
Wieczorny sprinter
Merkurego nie tylko trudno obserwować, ale i badać. Jakie były jego losy?Weronika Śliwa1 marca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2025Wieczorny sprinter -
Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2025Marzec. Minizaćmienie
-
Kosmos
Kula w kosmosie jak igła w stogu siana
Które z obiektów kosmicznych są najdoskonalszymi geometrycznie kulami? Trochę poszperałem, myśląc o wszystkich możliwych ciałach niebieskich, i w końcu otrzymałem zaskakującą odpowiedź. [Artykuł także do słuchania]Phil Plait1 marca 2025Scientific American z dnia 1 marca 2025Najbardziej okrągły obiekt we Wszechświecie -
Kosmos
Woda starsza od świata
Znaczna część wody, która faluje w ziemskich morzach i oceanach, liczy więcej lat niż Słońce i wzięła się z zimnego kosmosu. Dużo później sporo tej substancji przyniosły też asteroidy i komety. Wreszcie mamy na to koronny dowód.Przemek Berg1 marca 2025Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2025Woda starsza od świata -
Kosmos
Marsjański benefis, czyli nowe wieści od najbliższego sąsiada
Na Czerwonej Planecie odnaleziono ślady najstarszych plaż w Układzie Słonecznym. I ustalono, z jakich czasów pochodzi jej kolor. Pojawiło się też pytanie o jej jądro. [Artykuł także do słuchania]Andrzej Hołdys25 lutego 2025 -
Kosmos
Polacy trochę przypadkiem dokonali niezwykłego odkrycia. Oto gwiazdy milinowe
Nieczęsto badacze nieba znajdują na nim nieznane wcześniej obiekty. Niedawno astronomowie z Uniwersytetu Warszawskiego czegoś takiego właśnie dokonali. [Artykuł także do słuchania]Przemek Berg25 lutego 2025Polityka z dnia 25 lutego 2025Najnowsze nowe -
Kosmos
Czarne dziury bez osobliwości w centrum? Są piękne wyliczenia
Poszukiwanie równań opisujących rzeczywistość to w istocie dążenie do uproszczeń. Ta myśl kierowała działaniami badaczy z Universitat de Barcelona.Łukasz Tychoniec20 lutego 2025 -
Kosmos
Wszechświat: opowieść o pięciu procentach zrozumienia
Sto lat temu, z dnia na dzień, eksplodowało nasze wyobrażenie o wszechświecie. Przyczynił się do tego Edwin Hubble – i teleskop na szczycie Mount Wilson. [Artykuł także do słuchania]Łukasz Tychoniec18 lutego 2025 -
Kosmos
Fiasko kosmicznego snu. Recenzja książki „Katastrofa Challengera” Adama Higginbothama
Lektura dla pasjonatów kosmosu, osób zainteresowanych polityką oraz mechanizmami podejmowania decyzji. Historia o cienkiej granicy pomiędzy determinacją a tragicznym w skutkach przerostem ego.Łukasz Tychoniec6 lutego 2025 -
Kosmos
Europa studzi nadzieje lodem
Złe informacje docierają z sondy Juno do poszukiwaczy życia na księżycu Jowisza.Andrzej Hołdys1 lutego 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2025Za dużo lodu na księżycu Jowisza -
Kosmos
Misja do Europy
Ukryty ocean na księżycu Jowisza może stanowić największą szansę na znalezienie życia poza ZiemiąNadia Drake1 lutego 2025Scientific American z dnia 1 lutego 2025Misja do Europy -
Kosmos
Galaktyczny demon prędkości mknie przez Drogę Mleczną
Astronomowie odkryli tę gwiazdę wraz z towarzyszącą jej planetą w 2011 roku dzięki zjawisku mikrosoczewkowania grawitacyjnego.Jonathan O’Callaghan1 lutego 2025Scientific American z dnia 1 lutego 2025Jak z procy -
Człowiek
Księżyc: olbrzym istniejący tylko w naszych głowach
Iluzja ta znana jest od dawnych czasów – opisano ją pismem klinowym na glinianej tabliczce z asyryjskiego miasta Niniwa, datowanej na VII wiek p.n.e. Próby jej wyjaśnienia są równie stare, jak ona sama, a większość była nieudana. [Artykuł także do słuchania]Phil Plait1 lutego 2025Scientific American z dnia 1 lutego 2025Jak nasze oko postrzega Srebrny Glob -
Kosmos
Hera na tropie kosmicznej katastrofy
Dwa lata temu sonda kosmiczna DART uderzyła w Dimorphosa, bo naukowcy chcieli sprawdzić, czy da się unieszkodliwiać zagrażające Ziemi asteroidy. Teraz sonda Hera leci w to samo miejsce, by zbadać skutki eksperymentu.Przemek Berg1 lutego 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2025Hera na tropie kosmicznej katastrofy -
Kosmos
Dziewiąta planeta: istnieje czy nie, polowanie trwa
Czy w Układzie Słonecznym istnieje ukryty świat? Dzięki nowemu teleskopowi dowiemy się tego raz na zawsze. [Artykuł także do słuchania]Robin George Andrews1 lutego 2025Scientific American z dnia 1 lutego 2025Polowanie na dziewiątą planetę -
Kosmos
Dobre wieści z góry
Eksploracja kosmosu to przedsięwzięcie, które daje mnóstwo korzyści na ZiemiRedakcja Scientific American1 lutego 2025Scientific American z dnia 1 lutego 2025Dobre wieści z góry -
Kosmos
Lekka przodkini
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zobaczył małą prekursorkę dzisiejszych galaktyk.Weronika Śliwa1 lutego 2025Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2025Lekka przodkini -
Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2025Luty. Wieczorne planety
-
Kosmos
Planetoida Bennu: Kosmiczna fabryka cegiełek życia
Próbki skał z obiektu 1999 RQ36 dotarły na Ziemię w 2023 r. Niedługo później do badania przesyłki sprzed ponad 4,5 mld lat przystąpili naukowcy. Co odkryli? [Artykuł także do słuchania]Andrzej Hołdys29 stycznia 2025 -
Kosmos
„Uciekinier” z Księżyca zdemaskowany
Zauważony w ubiegłym roku obiekt o nazwie 2024PT5 naszej cywilizacji nie zagraża, a jego średnica wynosi tylko 10–11 m. Zainteresował badaczy, ponieważ poruszał się wokół Słońca po orbicie bardzo podobnej do ziemskiej.Andrzej Hołdys27 stycznia 2025 -
Kosmos
Ciemna materia: szansa na rozjaśnienie
Technologiczny przełom w poszukiwaniach aksjonów przedstawiają w „Science” badacze. Dzięki ich pomysłowi, te cząstki być może wreszcie zostaną wykryte.Łukasz Tychoniec17 stycznia 2025 -
Kosmos
Siarka zaginęła we Wszechświecie. I po latach się odnalazła
Astrochemicy drążą temat tego pierwiastka już od dwóch dekad: w gęstych obłokach gwiazdotwórczych jest go setki razy mniej niż w typowej przestrzeni międzygwiezdnej. Odpowiedź na pytanie dlaczego, pojawiła się w wyniku połączenia działań w laboratorium i opracowanych przeze mnie danych z Teleskopu Jamesa Webba.Łukasz Tychoniec16 stycznia 2025 -
Kosmos
Gwiezdne wojny amerykańskich miliarderów rozpoczęte: pierwszy lot rakiety New Glenn zakończył się sukcesem
Blue Origin, firma Jeffa Bezosa, rzuciła kosmiczne wyzwanie SpaceX Elona Muska. Wszystko miało pójść gładko, ale wyszło jak zwykle w branży lotów kosmicznych, czyli z opóźnieniem.Marcin Rotkiewicz16 stycznia 2025 -
Kosmos
Drobiny przemówiły: księżycowe dynamo było długowieczne
Odłamki pochodziły z bazaltowych skał, które Chang’e-5 zebrała w północnej części Oceanu Burz. Miały masę od kilkunastu do kilkuset miligramów i średnicę od 3 do 8 mm. Naukowcy wyczytali z nich informacje na temat biegunów magnetycznych Srebrnego Globu.Andrzej Hołdys2 stycznia 2025 -
Kosmos
Drogę Mleczną czeka zderzenie z sąsiadką? Tak. A właściwie może nie
W naszą stronę zmierza Galaktyka Andromedy. Można już ją dostrzec, jeśli się wie, gdzie patrzeć: na półkuli północnej wielka spirala Andromedy jawi się późnym latem i jesienią jako rozmyta smuga – niewyraźna, ale większa niż Księżyc w pełni.Phil Plait1 stycznia 2025Scientific American z dnia 1 stycznia 2025Przyszłość Drogi Mlecznej -
Kosmos
Prywatna droga do piekła
Na przełomie roku ma wystartować misja do rozpalonej sąsiadki Ziemi.Weronika Śliwa1 stycznia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2025Prywatna droga do piekła -
Kosmos
Minimonstra
Brakującą ciemną materię mogą stanowić czarne dziury o rozmiarach atomuClara Moskowitz1 stycznia 2025Scientific American z dnia 1 stycznia 2025Minimonstra -
Kosmos
Soczewka Karuzela: świetne źródło kosmicznej wiedzy
Prawie niemożliwe ułożenie galaktyk, które tworzy gigantyczną soczewkę powiększającą, może dać astronomom bezprecedensowy wgląd we Wszechświat.Tom Metcalfe1 stycznia 2025Scientific American z dnia 1 stycznia 2025Co za koincydencja! -
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2025Styczeń. Zasłonięty Saturn
-
Kosmos
Jak przeżyć supernową
Nowe odkrycia pokazały, że istnieje mechanizm wybuchu, który umożliwia przetrwanie jej gwiezdnej towarzyszki.Weronika Śliwa1 stycznia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2025Jak przeżyć supernową -
Kosmos
Barnard b: czy to planeta, na której życie ma szansę?
Po żmudnych obserwacjach astronomowie odkryli wreszcie planetę typu ziemskiego, która okrąża najbliższą nam samotną gwiazdę. I być może ma trzy koleżanki.Przemek Berg1 stycznia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2025Czerwone światy van de Kampa -
Kosmos
Gigantyczne znalezisko
Kosmiczny przegląd pozwolił namierzyć galaktykę kilkadziesiąt razy większą od naszej.(WŚ)1 stycznia 2025Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2025Gigantyczne znalezisko -
Podkast
Podkast 117. Przemek Mróz: W astronomii jesteśmy dobrzy
Wypatrywanie planet swobodnych, określanie kształtu Drogi Mlecznej, obalanie hipotez o roli czarnych dziur w narodzinach Wszechświata – dr Przemek Mróz z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego robi to wszystko. Rozmowa z laureatem Nagrody im. Franka Wilczka, uczestnikiem eksperymentu OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment).Karol Jałochowski27 grudnia 2024 -
Kosmos
JUMBOs: sygnał astronomicznego nowego otwarcia czy tylko informacyjny szum
Ponad rok temu informowaliśmy o zaskakującym odkryciu: astronomowie Samuel Pearson i Mark McCaughrean z European Space Agency ustalili, że bezpańskie planety zaskakująco często łączą się w pary. Od tego czasu trwa dyskusja o słuszności ich wniosków. Co z niej wynika? [Artykuł także do słuchania]Łukasz Tychoniec22 grudnia 2024 -
Kosmos
Staruszek Księżyc, czyli jak długo Ziemia była samotna
Swoją cegiełkę do rozważań na temat genezy Srebrnego Globu dołożyli właśnie astronomowie Francis Nimmo, Thorsten Kleine i Alessandro Morbidelli. Cała trójka to znani badacze specjalizujący się w badaniach poświęconych formowaniu się planet.Andrzej Hołdys18 grudnia 2024 -
Kosmos
Czarna dziura szybko je i mocno śpi
Nowo zbadany okaz GN-1001830 ma takie obyczaje, że niejeden jego obserwator uniósł brwi ze zdumienia.Łukasz Tychoniec18 grudnia 2024 -
Człowiek
Koło łazika marsjańskiego jak narzędzia pierwszych ludzi? Dlaczego nie
Czy pozostałości po urządzeniach wysłanych na Czerwoną Planetę to kosmiczne śmieci? A może pierwsze artefakty nowej, międzyplanetarnej epoki?Agnieszka Krzemińska17 grudnia 2024 -
Kosmos
Pierścienie Saturna: wiek ukryty w czystości
Powstały razem ze swoją planetą? W ciągu ostatnich 100 mln lat? A może liczą zaledwie 10 mln lat? Autorzy publikacji w „Nature Geoscience” być może rozwiewają wątpliwości.Andrzej Hołdys16 grudnia 2024 -
Kosmos
Słońce przypomniało, na co je stać. Delikatnie (tym razem)
8 grudnia o godz. 10.06 nasza gwiazda wyemitowała rozbłysk klasy X, a więc o najwyższej klasyfikowanej intensywności. Badania podobnych jej obiektów wskazują, że może się to zdarzać częściej i silniej niż się wydawało.Łukasz Tychoniec13 grudnia 2024 -
Kosmos
Klucz do czarnych dziur. Być może żyjemy w czymś, co przypomina komputer kwantowy
Możliwe, że badania nad istotą wszechświata będzie się kiedyś prowadzić w laboratorium – przewiduje fizyk teoretyczny Jeff Forshaw. [Artykuł także do słuchania]Przemek Berg3 grudnia 2024Polityka z dnia 3 grudnia 2024Klucz do czarnych dziur
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama