Czarne dziury

• 
  Kosmos

  Czarne dziury: poznanie przez kwantowe wirowanie

  Jak naukowiec ma badać obiekt, którego nie obowiązują prawa znanej fizyki, i którego nie ma w najbliższej okolicy astronomicznej (całe szczęście). Stworzenie czarnej mikro-dziury nie wydaje się rozsądnym pomysłem. A co, gdyby stworzyć coś, co nią nie jest, ale zachowuje się w podobny sposób?

  Tomasz Tarnawski

  25 kwietnia 2024
• 
  Kosmos

  Bez czarnych dziur nie poznamy dobrze Wszechświata

  Czego nowego dowiedzieliśmy się o czarnych dziurach? I czy mamy już pewność, że istnieją? Wyjaśnia prof. Tomasz Bulik, astrofizyk z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

  Przemek Berg

  9 kwietnia 2024
• 
  Kosmos

  Gaia wyszukała milion galaktyk i poskładała odległy Wszechświat

  Misja Europejskiej Agencji Kosmicznej jest spektakularnym sukcesem, jeśli chodzi o katalogowanie naszego kosmicznego podwórka. W nowych badaniach okazała się jednak przydatna dla astronomów w jeszcze inny sposób.

  Łukasz Tychoniec

  5 kwietnia 2024
• 
  Kosmos

  Czarne dziury tańczą jeszcze bez fal, ale już pod obserwacją

  Pod koniec 2020 r. naukowców zaciekawił rozbłysk: nagle pojaśniało jądro galaktyki odległej o 850 mln lat świetlnych. Co tam się dzieje?

  Łukasz Tychoniec

  29 marca 2024
• 
  Kosmos

  Kiedy kwazary stają się jałowe

  Astronomowie podejrzewali, że masywne wiatry mogą opróżniać te galaktyki z paliwa niezbędnego do produkcji gwiazd. Właśnie to sprawdzili.

  Łukasz Tychoniec

  6 lutego 2024
• 
  Kosmos

  Wirujące pary odsłaniają procesy gwiazdotwórcze

  Masywna gwiazda neutronowa czy lekka czarna dziura? Nie wiadomo. Ale nowo odkryty zagadkowy obiekt i tak wiele mówi astronomom.

  Łukasz Tychoniec

  22 stycznia 2024
• 
  Kosmos

  Księżyc: srebrny detektor fal grawitacyjnych. O tym zjawisku fizycy dyskutują zawzięcie

  Umiemy już wykrywać fale grawitacyjne – ale tylko te, których źródłem są zderzenia masywnych obiektów. Wydarzenia mniej spektakularne trudno będzie zarejestrować na Ziemi. I tu z pomocą przychodzi Księżyc.

  Paweł Ziemnicki

  9 stycznia 2024
• 
  Kosmos

  Gwiazdy, planety, ludzie i petunie: wszystko kiedyś wyparuje?

  Rzecz w tym, że wszystkie te „obiekty” emitują specjalny rodzaj promieniowania, które – jeśli będzie emitowane wystarczająco długo – doprowadzi do ich unicestwienia.

  Adam Mann

  1 października 2023
• 
  Kosmos

  Kosmiczne ćwierkanie

  Dzięki detektorom fal grawitacyjnych możliwe jest wykrycie sygnału, którego zapis przypomina ćwierkanie ptaka. Taki dźwięk wydają dwie czarne dziury podczas łączenia się.

  (WŚ)

  1 września 2023
• 
  Książki

  Nieustraszeni kosmiczni łowcy. Recenzja książki: Emily Levesque, „Obserwatorzy Gwiazd”

  Pełna naukowych szczegółów opowieść o odkryciach astronomicznych, o cyklu życia gwiazd, falach grawitacyjnych i supernowych. A także o ludzkiej pomysłowości i determinacji.

  Łukasz Tychoniec

  31 sierpnia 2023
• 
  Kosmos

  Kwazarowe zegary potwierdzają hipotezę o rozszerzaniu się Wszechświata

  Obserwowane z naszej perspektywy zdarzenia we wczesnym Kosmosie powinny sprawiać wrażenie, jakby rozgrywały się w zwolnionym tempie. Wynika to z nieustannego rozszerzania się czasoprzestrzeni. Jednak dostęp do wiarygodnych zegarów jest ograniczony. Pomocne okazały się kwazary.

  Łukasz Tychoniec

  17 lipca 2023
• 
  Kosmos

  Lekka bryza fal grawitacyjnych wypełnia cały Wszechświat

  Wygląda na to, że teoria względności Einsteina zdała kolejny spektakularny test. Z pomocą przyszły pulsary.

  Łukasz Tychoniec

  30 czerwca 2023
• 
  Kosmos

  Wyspy na Morzu Ignorancji, czyli co wiemy, a czego nie wiemy o czarnych dziurach

  Wyginają przestrzeń, wstrzymują czas, „podważają” prawa fizyki, fascynują swoją osobnością. Czarne dziury zdradzają coraz więcej swoich tajemnic, ale do ich pełnego zrozumienia ciągle nam daleko.

  Michał Różyczka

  21 czerwca 2023
• 
  Kosmos

  Wirtualni złodzieje kradną realną energię

  Stephen Hawking dowodził, że czarne dziury mogą z czasem tracić na wadze. Zjawisko kwantowe, które za tym stoi może jednak zachodzić w kosmosie dużo powszechniej, niż sądził.

  Łukasz Tychoniec

  15 czerwca 2023
• 
  Kosmos

  Co nowego u wykrywaczy fal grawitacyjnych?

  Po trzech latach pracę wznawia detektor LIGO. Nowe usprawnienia zwiększają jego i tak oszałamiającą dokładność – a nas zbliżają do zrozumienia natury Wszechświata.

  Łukasz Tychoniec

  1 czerwca 2023
• 
  Kosmos

  Wściekłe i niechlujne. Poznasz średnią czarną dziurę po śladach jatki   

  Te hipotetyczne obiekty mogą być kluczem do wielu kosmologicznych zagadek. Powinny istnieć, ale nie udało się ich zaobserwować. Zaczynamy się jednak domyślać, jak ich szukać.

  Łukasz Tychoniec

  2 maja 2023
• 
  Kosmos

  Neutrina ujawniają sekrety czarnych dziur

  Cząstki z aktywnej galaktyki pokazują, jak supermasywne czarne dziury pożerają materię

  Phil Plait

  1 kwietnia 2023
• 
  Kosmos

  Czarne dziury lubią bałagan i karmią się gazem

  Interakcje galaktyk są istotnym czynnikiem wpływającym na ich ewolucję. Okazuje się, mają także inne konsekwencje.

  Łukasz Tychoniec

  16 marca 2023
• 
  Kosmos

  W sąsiedztwie czarnej dziury w jądrze Galaktyki dzieją się rzeczy niebywałe

  Żaden tamtejszy inny obiekt nie uległ ostatnio tak dramatycznym zmianom, jak obserwowana przez astronomów gazowo-pyłowa chmura.

  Łukasz Tychoniec

  2 marca 2023
• 
  Struktura

  Ostateczne zwycięstwo mechaniki kwantowej

  Nie wzdragajmy się przed możliwością zaakceptowania przerażająco niewytłumaczalnego splątania cząstek. Nie wyśmiewajmy teorii ukrytych zmiennych jako kolejnej debaty o tym, ile aniołów może tańczyć na główce szpilki.

  Daniel Garisto

  1 lutego 2023