Jednostka i społeczeństwo

• 
  Człowiek

  TikTok dozwolony od lat trzynastu? Praktyka niebezpiecznie różna od teorii

  Media społecznościowe mogą stanowić zagrożenie dla psychiki młodych użytkowników – dowodzi międzynarodowy zespół badaczy. I wraz z American Academy of Pediatrics podpowiada, jak uniknąć problemów.

  Marta Alicja Trzeciak

  13 stycznia 2025
• 
  Zdrowie

  Dziwny przypadek pewnej choroby

  W historii szkorbutu uderza to, jak długo rezygnowano ze skutecznych i praktykowanych sposobów leczenia. Problemem było to, że niektórzy niespecjalnie cenili ludzkie życie, ale nie tylko. [Artykuł także do słuchania]

  Katarzyna Kostecka

  13 stycznia 2025
• 
  Środowisko

  To człowiek wybił wielką faunę Australii

  Naukowcy przebadali uzębienie kangurów i doszli do wniosku, że dieta tych ssaków była niegdyś bogatsza niż dziś. Przy okazji potwierdzili inne, smutniejsze przypuszczenie.

  Wojciech Mikołuszko

  10 stycznia 2025
• 
  Zdrowie

  PTSD: ważna jest zdolność do kontrolowania niechcianych wspomnień

  13 listopada 2015 r. Paryżem wstrząsnęła seria zamachów, w wyniku których zginęło 137 osób, a ponad 300 zostało rannych. Naukowcy przez kilka lat monitorowali ludzi, którzy przeżyli ten jeden z najkrwawszych ataków terrorystycznych w historii Francji. Czego się dowiedzieli?

  Marcin Rotkiewicz

  9 stycznia 2025
• 
  Struktura

  Dron rozbudował kaukaską fortecę z epoki brązu

  Dmanisis Gora sprzed 3 tys. lat znajduje się między dwoma głębokimi wąwozami. Przeprowadzone kilka lat temu wykopaliska sugerowały, że zajmuje obszar relatywnie niewielki. Widok z lotu ptaka zmienił optykę.

  Agnieszka Krzemińska

  8 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Ołów wpływa na IQ człowieka. Już od czasów rzymskich

  Stężenie ołowiu w powietrzu osiągało w czasach Pax Romana i nieco później rekordowe poziomy. Miało to swoje konsekwencje dla całej populacji.

  Agnieszka Krzemińska

  7 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Pokój daje dobrobyt i stabilność, dlaczego więc ludzie wybierają wojnę

  Pytanie to podjął niedawno brytyjski historyk Richard Overy w książce „Why War?” (Dlaczego wojna?). Tytuł nawiązuje do słynnej wymiany listów między Albertem Einsteinem i Zygmuntem Freudem w latach 30. XX w. [Artykuł także do słuchania]

  Edwin Bendyk

  7 stycznia 2025
• 
  Struktura

  Czy SARS-CoV-2 uciekł z laboratorium? Dyskusja wraca jak zaraza

  Emocje wokół koronawirusa opadły, ale nie w międzynarodowej polityce, gdzie wysuwane są mocne oskarżenia o to, kto wywołał pandemię.

  Marcin Rotkiewicz

  7 stycznia 2025
• 
  Zdrowie

  Post w dzień czy w nocy? Odpowiedź jest, ale do brzegu daleko

  Czy te same posiłki spożywane o innych godzinach, mogą mieć odmienny wpływ na mięśnie i metabolizm? Publikacja, która ukazała się na łamach „Science Bulletin”, sugeruje, że tak.

  Marta Alicja Trzeciak

  3 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Wszyscy byliśmy Skandynawami, czyli genetyczne wędrówki w pierwszym tysiącleciu

  Precyzyjną mapę genetycznych powiązań Europejczyków w czasie od późnej epoki żelaza po wczesne średniowiecze stworzyli brytyjscy badacze. Wykorzystali w tym celu innowacyjne narzędzie analityczne o nazwie Twigstats.

  Agnieszka Krzemińska

  2 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Jak się bawić, to się bawić. Karnawałowa podróż dookoła świata

  Wenecja, Teneryfa, Nowy Orlean, Trynidad i Tobago, oczywiście Rio de Janeiro – wszędzie tam oraz w wielu innych miejscach raz w roku ludzie wychodzą na ulicę, by śpiewać i tańczyć. Przebierają się, zakładają maski i bawią do białego rana. Jakimi drogami ta tradycja wędrowała po świecie?

  Andrzej Hołdys

  1 stycznia 2025
• 
  Środowisko

  Kiedy koń stał się rumakiem

  Nowe odkrycia archeologiczne i genetyczne podważają utrwalone przekonania na temat udomowienia koni.

  William T. Taylor

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Współczesna kryminalistyka zaczęła się od trzech liter

  Znajomość informacji zakodowanej w DNA pozwala odkryć przyczyny wielu chorób, a także dobrać leki skrojone na miarę pacjenta. Umożliwia też dokładne prześledzenie historii ewolucyjnej naszego gatunku i zbadanie różnorodności genetycznej pomiędzy ludźmi. Jest także jednym z podstawowych narzędzi w pracy śledczych.

  Katarzyna Kornicka-Garbowska

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Cuchnące sacrum

  Środowisko Gangesu od lat ulega degradacji. Naukowcy biją na alarm: święta rzeka Indii przypomina dziś rynsztok.

  Kamil Nadolski

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Jak działa dochód podstawowy?

  Najnowsze badania pokazują, że powszechny dochód podstawowy może poprawić jakość życia

  Allison Parshall

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Nosem i okiem – tak uczą się niemowlęta

  W niedawnej publikacji na łamach „Child Development” Leleu i jego zespół potwierdzili, że percepcja twarzy przez niemowlęta jest wspomagana zapachem ciała matki – i ustalili, że wpływ zapachu maleje wraz ze wiekiem.

  Simon Makin

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Trudny kontakt z dawnymi przyjaciółmi

  Ludzie nie garną się do odnawiania dawnych przyjaźni, lecz obie strony są zadowolone, gdy się to uda

  Lara B. Aknin, Gillian M. Sandstrom

  1 stycznia 2025
• 
  Człowiek

  Postęp w dziedzinie równości płci

  Jaki dystans pokonaliśmy? Jaki jeszcze musimy pokonać?

  Clara Moskowitz

  1 stycznia 2025
• 
  Zdrowie

  Jeden papieros skraca życie o podwójne minuty

  Nowa analiza wskazuje, że dotychczasowe dane dotyczące szkodliwości palenia były niedoszacowane.

  Marta Alicja Trzeciak

  31 grudnia 2024
• 
  Struktura

  Ludzie z mrówkami nie wygrają? Eksperyment intrygujący, wnioski oczywiste

  Przenieść obiekt w kształcie litery „T” przez system wąskich przejść – takie zadanie postawili przed owadzimi i ludzkimi uczestnikami badania naukowcy z Izraela. Drugiej grupie narzucili jednak ograniczenia w komunikacji.

  Maria Zguda

  30 grudnia 2024