180 lat „Scientific American”. Naukowe przewroty i fikołki, czyli raportu specjalnego cz. 1.
Istnieją okresy „normalnej nauki”, w których badacze dzielą wspólny konsens – czyli paradygmat – dotyczący funkcjonowania natury. Potem jednak nowa teoria czy eksperyment burzy ten paradygmat. Zwolennicy starego poglądu bronią się zaciekle, lecz ostatecznie ich idee zostają odrzucone. Z odwrócenia rodzi się nowy paradygmat, który prędzej czy później również zostaje obalony. Czy to na pewno tak działa? [Artykuł także do słuchania]
1 października 2025
Naukowe odkrycia rzadko wyglądają tak dramatycznie, jak w filmach, gdy zbuntowany naukowiec wykrzykuje: „Wszystko, co dotychczas braliśmy za prawdę, jest błędne!” Nie brakuje też osób, które próbują wybiórczo interpretować nowe dowody i podważać naukowy konsens w imię polityki czy własnych interesów. A jednak prawdziwe zwroty się zdarzają – podobnie jak nagłe skręty, zygzaki i inne korekty kursu w nauce.
Z okazji 180-lecia „Scientific American” postanowiliśmy przyjrzeć się fascynującym przykładom tego, co się dzieje, gdy fundamentalne, wydawałoby się nie do podważenia założenia są wystawiane na próbę.
Świat Nauki
10.2025
(300410) z dnia 01.10.2025;
Raport specjalny: 180 lat „Scientific American”;
s. 44
Oryginalny tytuł tekstu: "Punkty zwrotne"
