Semiyarka: miasto zmieniające wizerunek nomadów
Semiyarka – „Siedem Wąwozów”, nazwana tak od dolin schodzących ku rzece Irtysz – powstała ok. 1600 r. p.n.e. I była prawdopodobnie jednym z najważniejszych ośrodków produkcji brązu cynowego – stopu miedzi z niewielką, ale kluczową domieszką cyny. To właśnie ten stop – bardziej płynny w trakcie produkcji, a później twardszy i odporniejszy na korozję – umożliwił rozwój metalurgii na niespotykaną wcześniej skalę. Ponieważ cyna była w regionie rzadkością, każde miejsce kontrolujące jej pozyskanie i przetwarzanie zyskiwało ogromne znaczenie polityczne i gospodarcze.
Międzynarodowy zespół archeologów przedstawia właśnie pierwsze opracowanie stanowiska Semiyarka. Z lotu ptaka układ osady wygląda jak schemat idealnego miasta. Składa się ono z dwóch rzędów prostokątnych domów o ziemnych fundamentach (każdy z kilkoma izbami) oraz tajemniczej budowli centralnej, dwukrotnie większej od pozostałych. Ta ostatnia mogła być miejscem rytuałów, wspólną halą albo rezydencją lokalnej elity. To jednak strefa przemysłowa na południowym wschodzie robi największe wrażenie. Znaleziono tam tygle, żużel i artefakty ze stopu brązu cynowego, pierwsze tak jednoznaczne dowody na istnienie wyspecjalizowanej „dzielnicy metalurgów”.
Badacze nie określają precyzyjnie etnosu mieszkańców Semiyarki. Wszystko wskazuje jednak na to, że zbudowały ją społeczności wczesnej epoki brązu, pokrewne osiadłym grupom Alekseyevka–Sargary, które jako jedne z pierwszych na stepie wznosiły trwałe domy i rozwijały metalurgię. „Siedem Wąwozów” zmienia wyobrażenia o stepowych społecznościach jako wyłącznie nomadycznych. Okazuje się bowiem, że były to półmobilne grupy, które potrafiły budować trwałe, zorganizowane osiedla. A miejsce nie jest przypadkowe: w końcu bliskość złóż miedzi i cyny na Ałtaju sprzyjała powstaniu centrum wymiany i regionalnej potęgi.
Semiyarka może okazać się kluczem do zrozumienia, jak na stepie rodziły się pierwsze miasta, ale trzeba jeszcze odpowiedzieć na wiele pytań: jak wyglądała sieć handlu i przepływ surowców, kto kontrolował produkcję tak cennego stopu, jak brąz cynowy oraz w jaki sposób te działania wpływały na środowisko?
Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.