Środowisko
Troposfera rośnie jak na drożdżach
Najniższa warstwa atmosfery powiększa się, przepychając ku górze stratosferę.
(HOLD)
1 stycznia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2022
Troposfera rośnie jak na drożdżach
Środowisko
Długi marsz drzew
Małe rośliny wodne, by stać się majestatycznymi drzewami, musiały przejść drogę trwającą wiele milionów lat.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 stycznia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2022
Protoplaści współczesnych gigantów
Środowisko
Szykujmy się na zorze
Rozkręcający się nowy cykl aktywności słonecznej będzie sprzyjać obserwacjom zórz polarnych, także nad Polską.
Andrzej Hołdys
1 stycznia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2022
Szykujmy się na zorze
Środowisko
Z życia nosaczy
Mają gigantyczne nosy i wydatne brzuchy – tyle o nich wiadomomo z memów. A jak wygląda ich codzienne życie?
Radosław Kożuszek
1 stycznia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2022
Nieurodziwe małpy
Środowisko
O psie, który jeździł na terapię
Z dobroczynnego wpływu fizjoterapii korzystają dziś coraz częściej także zwierzęta.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 stycznia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2022
Zwierzęta u terapeuty
Środowisko
Tradycyjne pasterstwo sposobem na ochronę przyrody
Ludzie i owce połączyli siły, by chronić niezwykłe krajobrazy i różnorodność biologiczną Karpat.
Artykuł promocyjny
17 grudnia 2021
Środowisko
Trzęsienia ziemi zapisywane są w słojach drzewa
Kiedy ziemia drży, rośliny otrzymują więcej wody i szybciej rosną, co widać w ich słojach.
Andrzej Hołdys
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Przeszłość sejsmologiczna zapisana w drzewach
Środowisko
Przodek dinozaurów miał zęby jak ssak
Ssakokształtny dicynodont najstarszym w dziejach posiadaczem niezwyczajnych zębów.
(KKG)
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Niby gad, a kły miał jak ssak
Reklama
Środowisko
Antarktyda: jak zanieczyścili ją Maorysi
W lodach Antarktydy znaleziono sadzę z ognisk wzniecanych przed wiekami na Nowej Zelandii.
(HOLD)
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Maoryskie ogniska źródłem prehistorycznego smogu
Środowisko
Konie: udomowiono je na terenach wschodniej Europy
Pierwsze udomowione konie pochodziły znad Dniepru i Wołgi – świadczą o tym geny odpowiedzialne za wzmocnienie kręgosłupa oraz za lepszą odporność na stres.
(HOLD)
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Współczesne konie przybiegły ze wschodu
Środowisko
Początki życia na Ziemi zachowane w rubinach
Ślady życia sprzed 2,5 mld lat odkryto w kamieniach szlachetnych.
(HOLD)
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Jednokomórkowce ukryte w rubinie
Środowisko
Słonie: człowiek wpływa na ich ewolucję
Zabijając masowo słonie ludzie sprawili, że zaczęły się rodzić samice bez ciosów.
(HOLD)
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Człowiek wpływa na ewolucję słoni
Środowisko
Bananowce umierają z powodu inwazji grzyba
Jeden grzyb zagroził całej światowej populacji bananowców.
Kamil Nadolski
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Bananowa apokalipsa
Środowisko
Stawonogi: jak żyją miniaturowe organizmy
Mają głowy, skrzydła i odnóża, choć rozmiarami blisko im do jednokomórkowców i unoszą się w powietrzu jak pyłek. Oto stawonogi.
Marek W. Kozłowski
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Stawonogi: cud miniaturyzacji
Środowisko
Wyspy Kanaryjskie: burzliwa przeszłość i teraźniejszość archipelagu
Archipelag u wybrzeży Afryki wynurzył się z wody, ale swoje istnienie zawdzięcza wyłącznie żywiołowi ognia.
Andrzej Hołdys
1 grudnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2021
Wyspy Kanaryjskie z lawy ulepione
Środowisko
Tlen: jak w produkcji tlenu pomaga światło
Zmiana prędkości wirowania Ziemi mogła doprowadzić do odkładania się gazu w atmosferze.
Julia Rosen
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Im dłuższa doba, tym więcej tlenu
Reklama
Środowisko
Tornada: jak powstają
Aby zwiększyć dokładność badań nad genezą tornad, naukowcy posyłają drony do wnętrza superkomórek burzowych.
Lesie Nemo
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Tornada: jak powstają
Środowisko
Ptaki: dlaczego się stołują na Atlantyku
Miliony ptaków spotykają się co roku na skrawku północnego Atlantyku, żeby się najeść.
Rebecca Dzombak
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Najlepsza ptasia stołówka
Środowisko
Huragany zasila woda parująca z Ziemi
Coraz szybciej parująca z Ziemi woda zasila huragany, burze i zwykłe kaprysy kiepskiej pogody.
Jennifer A. Francis
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Para wodna napędza kataklizmy
Opinie
Klimat: nowe zadania dla światowych rządów
Informować? Alarmować? Jaką rolę w czasach katastrofy wyznaczyć założonemu w 1988 roku Międzyrządowemu Zespołowi ds. Zmiany Klimatu?
Naomi Oreskes
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Międzyrządowy Zespół ds. Totalnej Zapaści
Środowisko
Na zachodzie USA susza panuje przez większość roku
Zmiana klimatu zwiększa częstość ekstremalnych susz, szczególnie na zachodzie USA.
Clara Moskowitz
1 grudnia 2021
Scientific American z dnia 1 grudnia 2021
Stany suszy
Środowisko
Piekielna Studnia: skąd się wzięła
Wyobraźcie sobie pionowy otwór w ziemi naturalnego pochodzenia, w którym zmieściłby się trzydziestopiętrowy wieżowiec.
(HOLD)
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Piekielna Studnia: skąd się wzięła
Środowisko
Słonie: dlaczego mają zaburzenia psychiczne
Słonie mające być atrakcją dla turystów cierpią na zaburzenia psychiczne.
(HOLD)
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Słonie: dlaczego mają zaburzenia psychiczne
Środowisko
Dinozaury: czy mamy ich DNA
Szczątki sprzed ponad miliona lat prawdopodobnie zawierają DNA.
(KKG)
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Dinozaury: czy mamy ich DNA
Reklama
Środowisko
Dlaczego nietoperze tyją?
Kolejne badania potwierdzają negatywny wpływ rolnictwa na środowisko.
(KKG)
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Nietoperze: dlaczego tyją
Środowisko
Wstęgory: co o nich wiemy
Dawniej wierzono, że przewodzi ławicom ryb lub może zwiastować trzęsienie ziemi. Dziś naukowcy sukcesywnie odkrywają tajemnice wstęgora królewskiego.
Radosław Kożuszek
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Wstęgory: co o nich wiemy
Środowisko
Wije: gdzie mordują węże i pisklęta
Ogromne jadowite wije zabijają każdego roku tysiące piskląt ptaków morskich. Dlaczego bezkręgowce te znalazły się na szczycie łańcucha pokarmowego i jak to możliwe, że odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu swojego ekosystemu?
Marta Alicja Trzeciak
1 listopada 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2021
Wije: gdzie mordują węże i pisklęta
Środowisko
Psy: odchody świadczą o ewolucji
Skamieniałe to mało dotąd wykorzystywane i doceniane źródło informacji dostępnych na ludzkich stanowiskach. Tymczasem wiele można z nich wyczytać. Przykładem są kupy psie.
Tess Joosse
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Po odchodach psy poznamy
Środowisko
Morze: symbioza gąbek i krewetek
Wyrafinowana struktura szkieletu może stanowić inspirację dla inżynierów.
Maddie Bender
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Kogo chroni koszyczek Wenery
Środowisko
Dlaczego skrzydła niektórych motyli są przezroczyste?
Zgodnie ze swoją nazwą motyle szklanoskrzydłe mają przezroczyste skrzydła, które pomagają im się ukryć. Nowe badanie pokazuje, w jaki sposób wąskie szczeciniaste łuski i woskowa powłoka eliminująca odblaski sprawiają, że część skrzydła staje się niemal niewidoczna.
Harini Barath
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Jak skutecznie zniknąć
Środowisko
Zoologia: żaby chronią skrzek przed wyschnięciem
Żaby wytwarzają pianę chroniącą skrzek przed wyschnięciem
Sandrine Ceurstemont
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
W czasie suszy żaba mokra
Środowisko
Lasy: coraz częściej trawi je ogień
Kolejne rekordy intensywności pożarów są przekraczane coraz częściej w miarę ocieplania się klimatu. I trudno się spodziewać, że ten trend szybko się odwróci.
Rebecca Dzombak
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
A lasy płoną, płoną
Reklama
Środowisko
Alaska: coraz więcej pożarów lasów
Na Dalekiej Północy szaleją pożary, przekształcając krajobraz i przyspieszając zmiany klimatyczne.
Randi Jandt, Alison York
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Alaska płonie
Środowisko
Ptaki: wyścig na gatunki
Zespół z Connecticut zamierza odnaleźć w ciągu 24 godzin największą możliwą liczbę gatunków ptaków – a konkurencja w tym wyścigu jest silna, bo środowisko miłośników awifauny nie zasypia gruszek w popiele
Kate Wong
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Ptaki pilnie poszukiwane
Środowisko
Zoologia: zwierzęta nie zawsze dobrze oceniają rywali
Wedle powszechnego przekonania wszystkie zwierzęta potrafią ocenić zdolność do walki potencjalnych rywali. Jednak nowe badania pokazują, że to nieprawda
Gareth Arnott, Robert W. Elwood
1 listopada 2021
Scientific American z dnia 1 listopada 2021
Zanim róg uderzy w róg
Środowisko
Życie na Ziemi: czy dał je bazalt
Unikalna mieszanka związków soli mogła uruchomić lawinę zmian biochemicznych, które zmieniły Ziemię w zamieszkaną planetę.
(HOLD)
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Życie na Ziemi: czy dał je bazalt
Środowisko
Nosorożce: dlaczego wymierają
Dawniej zamieszkiwały także Amerykę Północną i Europę, dziś pozostały w Azji i Afryce. Jest ich coraz mniej. Dlaczego?
(HOLD)
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Nosorożce: dlaczego wymierają
Środowisko
Kakadu: jak posługują się narzędziami
Kakadu białookie przyłapano na tworzeniu i używaniu prostych narzędzi.
(KKOR)
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Kakadu: jak posługują się narzędziami
Środowisko
Mrówki: dlaczego gryzą boleśnie
Za ból spowodowany ukąszeniem mrówek odpowiada specyficzna budowa ich „zębów”.
(KKOR)
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Mrówki: dlaczego gryzą boleśnie
Środowisko
Podziemia: kto w nich żyje
Ukryty przed naszym wzrokiem podziemny świat tętni życiem. Okazja do obserwacji jego mieszkańców nadarza się, gdy opuszczają swoje kryjówki. Mogą mieć np. setki nóg, mogą wędrować tysiącami jak jeden organizm, mogą też pojawiać się na powierzchni tylko co 17 lat.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Podziemia: kto w nich żyje
Reklama
Środowisko
Skały: jakie tajemnice przechowują
Ziarna piasku, drobiny pyłu czy kawałki muszli zmieniają się w twarde skały, a te po jakimś czasie znów obracają się w piasek. Dzięki badaniu takich przemian uzyskaliśmy informacje np. o zagładzie dinozaurów, wieku Ziemi i losach Morza Śródziemnego
Andrzej Hołdys
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Skały: jakie tajemnice przechowują
Środowisko
Sowy: co o nich wiemy
Dzięki czemu sowy poruszają się bezszelestnie? Jak widzą w ciemnościach? Co to jest nękanie? Dlaczego uważano je za stworzenia magiczne?
Marian Giertych
1 października 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2021
Sowy: co o nich wiemy
Środowisko
Ptaki: jak srodowisko wpływa na ich wzrok
Rozmiary gałki ocznej mogą zdradzać, jak bardzo ptak jest zagrożony zmianami w środowisku naturalnym
Jack Tamisiea
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Na ptasie oko
Środowisko
Dojrzałe piękno
Kiedy zachwycamy się urodą roślin, z reguły oczarowują nas kwiaty. Gdy jednak opadną już kolorowe, efemeryczne płatki, ukazują się owoce i nasiona – nieraz urzekające elegancką formą. W swojej najnowszej książce fotograf Levon Biss przedstawił wyjątkowe i zaskakujące przykłady tych części roślin – które pojawiają się po przekwitnieniu i większość ludzi ich nie zauważa. Bohaterami albumu zatytułowanego The Hidden Beauty of Seeds & Fruits: The Botanical Photography of Levon Biss są okazy z kolekcji korpologicznej Royal Botanic Garden w Edynburgu. Takie zbiory ułatwiają naukowcom zgłębianie fizjologii roślin. Każdy z zasuszonych, delikatnych, czasem puszystych okazów odkrywa przed nami kolejne instrumentarium, które pozwala życiu przetrwać.
Leslie Nemo
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Dojrzałe piękno
Środowisko
Botanika: jak naukowców kuszą kwiaty
Wysokie, kolorowe i efektowne rośliny interesują naukowców bardziej niż mniej atrakcyjne.
Jillian Kramer
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Kusząca jaskrawość
Środowisko
Globalne ocieplenie: koszty dla ludzkości
Naukowcy oceniają, jak kosztowne są ekstrema pogodowe napędzane przez globalne ocieplenie
Andrea Thompson
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Cennik klimatyczny
Środowisko
Śluzowce: pamiętają, gdzie jadły
Bardzo prosty organizm zapamiętuje źródła pokarmu
Lars Fischer
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Pamiętliwe śluzowce
Środowisko
Stonka: jak oduczyć jej larwy niszczenia kukurydzy
Naukowcy próbują pozbawić larwy umiejętności wykrywania smakowitych korzeni
Tess Joosse
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Larwy węgiel prowadzi
Reklama
Środowisko
Białe tygrysy: gatunek genetycznie uszkodzony
Te zwierzęta rozmnażane są przeważnie w wyniku chowu wsobnego, co nie służy ich zdrowiu
Azzedine Downes
1 października 2021
Scientific American z dnia 1 października 2021
Tragedia białych tygrysów
Środowisko
Ekologia: Trawa usuwa z gleby toksyczne związki
Genetycznie zmodyfikowane proso rózgowate – roślina powszechna na preriach Ameryki Północnej – wchłania i rozkłada chemikalia z amunicji.
Susan Cosier
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Trawa usuwa z gleby toksyczne związki
Środowisko
Ewolucja: Historia oka
Oczy pojawiły się na Ziemi tuż przed kambryjską eksplozją życia - i wyewoluowały do wielkiego bogactwa form.
Leslie Nemo
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Nauka w obrazach: Oko w oko
Środowisko
Zdrowie: Naturalny środek odstrasza komary
Naukowcy poznali wreszcie tajemnicę repelentu doskonałego, wrotycza dalmatyńskiego, którego ludzie używają od tysięcy lat.
Rachel Nuwer
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Naturalny środek odstrasza komary
Środowisko
Zdrowie: Ameby pomagają w zwalczaniu śmiertelnej choroby płuc
Mikroskopijne stworzenia mieszkające w glebie przydają się w poszukiwaniach środka na nieuleczalną dziś przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.
Sam Jones
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Ameby pomagają w zwalczaniu śmiertelnej choroby płuc
Środowisko
Ekologia: Nowa metoda laboratoryjna da szansę na ochronę koralowców
Parzydełkowce mają kluczowe znaczenie dla ekosystemów morskich, ale niełatwo je badać. Nowa technika utrzymuje ich komórki przy życiu dłużej niż dotychczas.
Hannah Seo
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Nowa metoda laboratoryjna da szansę na ochronę koralowców
Środowisko
Zabawa: Zwierzęta wygłupiają się, by przetrwać
Dzięki zabawom zwierzęta zdobywają tężyznę fizyczną i doświadczenia. Nabywają umiejętności niezbędnych do pokonywania przeciwieństw i wydawania na świat potomstwa.
Caitlin O’Connell
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Zwierzęta bawią się, żeby przetrwać
Środowisko
Gatunki ptaków: Wiele nielicznych i niewiele licznych
Dzięki nauce obywatelskiej udało się coś jeszcze niedawno niemożliwego: oszacowanie liczebności 9700 gatunków ptaków, czyli 92% wszystkich zamieszkujących Ziemię.
Clara Moskowitz
1 września 2021
Scientific American z dnia 1 września 2021
Gatunki ptaków: Wiele nielicznych i niewiele licznych
Reklama
Środowisko
Lód: jak szybko znika z Ziemi
Od czterech dekad jego powierzchnia kurczy się co roku o 87 tys. km2.
(HOLD)
1 września 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2021
Lód: jak szybko znika z Ziemi
Środowisko
Lodowce: jakie wirusy skrywają
Tybetańskie lodowce skrywają wirusy sprzed 15 tys. lat.
(JJ)
1 września 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2021
Lodowce: jakie wirusy skrywają
Środowisko
Sinice: jak nam dały tlen
Życiodajny gaz pojawił się w ziemskiej atmosferze w wyniku spowolnienia obrotów Ziemi.
(HOLD)
1 września 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2021
Sinice: jak nam dały tlen
Środowisko
Ryby wychodzą na ląd
Pełzają po trawie, skaczą po plaży, składają ikrę poza wodą bądź nawet rodzą młode w powietrzu. Pewne gatunki ryb dobrze czują się na poza wodą.
Radosław Kożuszek
1 września 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2021
Ryby wychodzą na ląd
Środowisko
Europa: skąd się wzięła
Stary Kontynent – tak często określana jest nasza część świata. Ta peryfraza nie została wymyślona przez geologów – powstała w epoce wielkich odkryć geograficznych, ale jak ulał pasuje do opisu dziejów geologicznych Europy, długich i pełnych przygód.
Andrzej Hołdys
1 września 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2021
Europa: skąd się wzięła
Środowisko
Muszki owocówki: jak działa ich węch
Odkryto, jak muszki owocowe wyczuwają amoniak.
(KKG)
1 sierpnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2021
Muszki owocówki: jak działa ich węch
Środowisko
Pszczoły: które potrafią się klonować
Robotnice południowo-afrykańskiej pszczoły potrafią się klonować.
(KKG)
1 sierpnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2021
Pszczoły: które potrafią się klonować
Środowisko
Wodospady: dla rzek czy dla ludzi
Rzeki nie lubią przeszkód terenowych. Dążą do ich wyeliminowania, aby ich profil podłużny – poprowadzony wzdłuż doliny od źródeł do ujścia – przypominał idealnie wygładzoną linię. Czasami jednak geologia stawia opór temu dążeniu wody do wygładzania wszystkiego. Wtedy powstają wodospady.
Andrzej Hołdys
1 sierpnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2021
Wodospady: dla rzek czy dla ludzi
Reklama
Środowisko
Koty: jak je zrozumieć
Koty lubią stabilność, przewidywalność i stałe zwyczaje – mówi dr n. wet. Jagna Kudła, z którą rozmawia Olga Orzyłowska-Śliwińska.
Olga Orzyłowska-Śliwińska
1 sierpnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2021
Koty: jak je zrozumieć
Środowisko
Słonie: co wiemy o lądowych olbrzymach
Te piękne największe ssaki lądowe nadal nie przestają zadziwiać. Dziś są zagrożone, dlatego musimy je chronić.
Mirosław Dworniczak
1 sierpnia 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2021
Słonie: co wiemy o lądowych olbrzymach
Środowisko
Klimat: Kły narwali dowodzą, że ocieplenie przyspiesza
Dowody na zmianę tempa zmian klimatycznych znaleziono w spiralnie skręconych kłach tych waleni, naturalnym repozytorium informacji o środowisku.
Susan Cosier
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Kły narwali dowodzą, ze ocieplenie klimatu przyspiesza
Środowisko
Bakterie: Mikroby z głębin oszukują ludzki układ odpornościowy
Nowo odkryte mikroorganizmy żyjące w oceanie mogą zostać niezauważone przez receptory odpornościowe. To dobrze, bo posłużą w badaniach szczepionki na raka.
Stephanie Melchor
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Bakterie z głębin oszukują ludzki układ odpornościowy
Środowisko
Nauka w obrazach: Afrykańskie skarby
Lwy, słonie, żyrafy i gepardy są codziennie zabijane przez kłusowników i rolników. Joachim Schmeisser dokumentuje ich majestat.
Leslie Nemo
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Nauka w obrazach: Afrykańskie skarby
Środowisko
Archeologia: Grzyby służyły do wytwarzania tkanin już wiek temu
Firmy biotechnologiczne coraz częściej rozważają wykorzystanie grzybów do produkcji substytutów tworzyw sztucznych i skóry. Pierwsi Amerykanie byli pierwsi.
Cypress Hansen
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Grzyby służyły do wytwarzania tkanin już wiek temu
Środowisko
Nowe gatunki: Ewolucyjni sprinterzy z rzek i jezior Afryki
Pielęgnicowate opanowały proces powstawania gatunków potomnych, przystosowanych do właściwych sobie i odrębnych warunków, w sposób bez precedensu.
Jason G. Goldman
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Ewolucyjni sprinterzy z rzek i jezior Afryki
Środowisko
Dwutlenek węgla: Skały z płaszcza Ziemi mogłyby ułatwić działania chroniące klimat
Wychodzące na powierzchnię skały płaszcza ziemskiego pochłaniają i zamieniają w skałę ogromne ilości dwutlenku węgla. Gdybyśmy zwiększyli intensywność tego procesu, moglibyśmy w każdym kilometrze sześciennym umieścić tony tego gazu rocznie.
Douglas Fox
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Skały z płaszcza Ziemi mogłyby ułatwić działania chroniące klimat
Reklama
Środowisko
Kochajmy drzewa
W tym roku w konkursie Drzewo Roku Klubu Gaja królowały dęby – tytuł Drzewa Roku 2021 zdobył Dąb Dunin
red.
1 sierpnia 2021
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2021
Kochajmy drzewa
Środowisko
Pomyśl, zanim się pozbędziesz
Rozważcie inne możliwości znalezienia im nowego domu – zaapelowali włodarze Burnsville do mieszkańców. W miejscowym jeziorze znaleziono bowiem kilka złotych rybek, które na wolności urosły do kilkudziesięciu cm, a że jako karasie jedza sporo, zaczęły zagrażać ekosystemowi. To nie pierwszy przypadek w USA – np. ze strumienia w hrabstwie Carver usunięto 50 tys. osobników. Jak widać bezmyślne wyrzucanie zwierząt, to problem nie tylko etyczny. Fot. Shutterstock
(red.)
14 lipca 2021
Środowisko
Wizyta domowa: wtorek, 13 lipca
Czy dorsz jest rybą polityczną? Czy możemy zabrać cokolwiek z plaży? Jak wygląda ochrona wyjątkowego naturalnego bogactwa, jakim jest Bałtyk? O tym mówić bedzie Andrzej Kruszewicz, popularyzator wiedzy o przyrodzie, naukowiec i dyrektor warszawskiego ZOO, autor książki „Planeta Bałtyk”.
(red.)
12 lipca 2021
Środowisko
Ile trwało najdłuższe trzęsienie ziemi
Jak dzięki rafom koralowym naukowcy zrekonstruowali najdłuższe znane trzesięnie ziemi.
Andrzej Hołdys
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Trzęsienie ziemi: ile lat może trwać
Środowisko
Jak Toba podziurawił atmosferę
Gigantyczna erupcja zniszczyła ochronną warstwę ozonu.
(HOLD)
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Jak Toba podziurawił atmosferę
Środowisko
Skąd się biorą meteotsunami
Nagła zmiana pogody może dać początek podstępnej fali tsunami.
(HOLD)
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Nadchodzą meteotsunami
Środowisko
Dlaczego pająk boi się mrówki
Pająki unikają pozostawionych przez mrówki śladów.
(KKG)
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Dlaczego pająk boi się mrówki
Środowisko
W czym pszczole pomaga grzyb
Mikroskopijny grzyb może pomóc w ochronie pszczół.
(KKG)
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Pożyteczny lokator
Reklama
Środowisko
Grawitacja: co o niej wiemy
Na co dzień jej nie zauważamy, po prostu jest. O jej istnieniu przypominamy sobie, gdy się potkniemy albo coś spadnie nam na głowę. To wszechobecna siła, działająca wszędzie i zawsze, nadal wymykająca się precyzyjnemu wyjaśnieniu naukowemu.
Mirosław Dworniczak
1 lipca 2021
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2021
Lektura na weekend: Powszechna i tajemnicza grawitacja
Środowisko
Dinozaury: Wymieszane skamieniałości dadzą się już odczytać
Szczątki prehistorycznych zwierząt bywają są bezładnie rozrzucone. Badając strukturę komórkową tkanek, naukowcy dopasowują poszczególne kości do konkretnych osobników.
Riley Black
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Wymieszane skamieniałości dinozaurów dadzą się już odczytać
Środowisko
Geologia: Nawoływania finwali pomagają badać skorupę ziemską
Dźwięki niskiej częstości wysyłane przez te zwierzęta mogą pomóc w badaniu struktur geologicznych sięgających nawet 2,5 kilometra pod dnem.
Stephanie Pappas
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Nawoływania finwali pomagają badać skorupę ziemską
Środowisko
Nauka w obrazach: Piękno glonów
Anna Atkins, urodzona w Anglii w 1799 roku, w wyniku dziwnego zbiegu okoliczności stała się pionierem fotografii naukowej.
Redakcja „Scientific American”
1 lipca 2021
ŻIH z dnia 1 lipca 2021
Nauka w obrazach: Piękno glonów
Środowisko
Ocieplający się klimat odmienia życie polarnego miasteczka
Jeszcze niedawno morze zamarzało tu każdej zimy. Jedno i drugie to dziś przeszłość. Fotoreportaż ze Svalbard, norweskiego archipelagu położonego w połowie odległości pomiędzy północnym krańcem Norwegii a biegunem północnym.
Gloria Dickie
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Polarny tygiel
Środowisko
Cykady: Wielki Wyrój Wschodni kończy 17-letni cykl
W maju 2021 roku w ogrodach i lasach na wschodzie Stanów Zjednoczonych rozegrał się jeden z najbardziej niezwykłych spektakli przyrodniczych. Cykadzie gody.
Kate Wong
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Wielki Wyrój Wschodni kończy 17-letni cykl
Środowisko
Delfiny: Badania ruchu wodnych ssaków wpędziły naukowców w pułapkę własnej percepcji
Uważa się, że postęp naukowy dokonuje się wtedy, gdy dowiadujemy się czegoś nowego. Ale jest też postęp innego rodzaj – gdy odkrywamy, że problemem jest to, jak patrzymy na rzeczy, które chcemy poznać.
Kelly Jaakkola
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Badania ruchu delfinów wpędziły naukowców w pułapkę własnej percepcji
Środowisko
Doceńmy próchno
Zalegające w lesie kawałki drewna to nie marnotrawstwo. Badacze Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu tłumaczą, że są one niezwykle ważnym składnikiem leśnego ekosystemu
red.
1 lipca 2021
Scientific American z dnia 1 lipca 2021
Doceńmy próchno
Reklama
Środowisko
Niech nam woda nie ucieka
Jeszcze tego boleśnie nie odczuwamy, ale w wielu regionach Polski latem już zdarzają się problemy z wodą – mówi dr hab. Zbigniew Popek, prof. SGGW. I ostrzega, że z czasem będzie coraz gorzej. Chyba że będziemy odpowiednio wodę magazynować.
(red.)
28 czerwca 2021
Kosmos
Zdjęcie na weekend
Poziom wody w oceanach mierzony przez satelitę Sentinel-6 Michael Freilich od 5 do 15 czerwca. Kolor czerwony oznacza regiony, w których jest on wyższy niż przewidywano. Topnienie lodowców na Grenlandii i na Antarktydzie może sprawić, że całkowity przyrost poziomu wód do 2100 r. wyniesie nie 30, a 60 cm. Fot. NASA Earth Observatory
(red.)
25 czerwca 2021
Środowisko
Jak uniknąć kaprysów pogody w górach
Góry oferują wiele wspaniałych wrażeń, w tym niezapomniane widoki, ale mają też jeden poważny minus: zmienną, podstępną, groźną, a czasami zabójczą pogodę. Poznajmy ją choć trochę, a być może wiedza ta uchroni nas przed kłopotami.
Andrzej Hołdys
24 czerwca 2021
Wiedza i Życie z dnia 24 czerwca 2021
Pogoda dla odważnych
Środowisko
Nasze wilki są odporne
Wilki zamieszkujące niziny Europy Środkowej mają narzędzia do walki z chorobami. Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego stwierdzili, że różnorodność genów związanych z działaniem układu odpornościowego jest u nich podobna, jak u osobników z populacji bałtyckiej i karpackiej.
(red.)
22 czerwca 2021
Środowisko
Jeziora przestają oddychać
W wodach śródlądowych stale ubywa tlenu. Powodem jest nie tylko intensyfikacja rolnictwa i inne działania człowieka, ale również zmiany klimatu – wynika z opublikowanych w „Nature” analiz międzynarodowego zespołu, w którym pracowała prof. dr hab. inż. Julita Dunalska, kierownik Stacji Limnologicznej Uniwersytetu Gdańskiego.
(red.)
15 czerwca 2021
Środowisko
Sztywny chód dinozaura
CPPD – choroba wywołana kryształami pirofosforanu wapnia dotyka często ludzi po 55. roku życia, cierpi na nią 20 proc. populacji w wieku 70-80 lat. Naukowcy z Instytutu Paleobiologii PAN i Uniwersytetu Śląskiego dowiedli, że cierpiały na nią także stare dinozaury. To efekt badań szczątków późnokredowego roślinożernego zwierzęcia z gatunku Gobihadros mongoliensis. Można je oglądać na wystawie „Jak starzały się dinozaury” w Muzeum Ewolucji w PKiN w Warszawie. Fot. mat. pras.
(red.)
14 czerwca 2021
Środowisko
Jak rozmawiać da się z psem
Zdolność komunikowania się z ludźmi jest u psów w dużym stopniu uwarunkowana genetycznie. Już dwumiesięczne szczeniaki rozumieją wskazówki człowieka i to, że jego mowa jest komunikatem dla nich. Starają się jednak być bardzo samodzielne.
(red.)
14 czerwca 2021
Środowisko
Z kalendarza: Międzynarodowy Dzień Rysia
To święto wprowadzono w 2017 r., by rozpropagować wiedzę na temat tego zwierzęcia oraz możliwości jego pokojowego współistnienia z ludźmi. O tego bowiem w dużej mierze zależy jego pomyślna reintrodukcja do odpowiednich siedlisk. Oto garść infomacji o rysiu.
(red.)
11 czerwca 2021
Reklama
Środowisko
Z tasiemcem żyje się dłużej
Mrówki, które były nosicielami tasiemca, żyły znacznie dłużej od niezarażonych – wynika z wieloletniej obserwacji zespołu prof. Susanne Foitzik z Johannes Gutenberg University Mainz.
(red.)
7 czerwca 2021
Środowisko
Jak odbudować las?
Nowy model pokazuje, gdzie należy sadzić drzewa po niszczycielskim pożarze
Susan Cosier
1 czerwca 2021
Scientific American z dnia 1 czerwca 2021
Jak odbudować las?
Środowisko
Błotnista eksplozja
Naukowcy prowadzą badania niezwykle żywotnego wulkanu błotnego
Katherine Kornei
1 czerwca 2021
Scientific American z dnia 1 czerwca 2021
Błotnista eksplozja
Środowisko
Probiotyki ratują rafy
Naukowcy sądzą, że probiotyki mają realną moc naprawy niektórych już poczynionych szkód. Umożliwiają rozwój zagrożonym koralom oraz wzmacniają te wyhodowane przez ludzi i przeniesione na uszkodzone rafy.
Elizabeth Svoboda
1 czerwca 2021
Scientific American z dnia 1 czerwca 2021
Probiotyki ratują rafy
« poprzednia
1
...
9
10
11
...
19
następna »
Reklama
Reklama