Listy czytelników

Szanowna Redakcjo!

Robert Kościelny w artykule „Kanibalizm w Europie” („WiŻ”, 1/2019) pisze: „Podobna do opisanej «wścieklizna» musiała opanować zbuntowanych przeciwko Rzeczypospolitej Kozaków w czasie powstania Chmielnickiego. Jak pisał w swym «Pamiętniku dzieje Polski zawierającym (1648– 1679)» Mikołaj Jemiołowski, uczestnik tej wojny, na Ukrainie dochodziło wówczas do gwałtów i bestialstwa wręcz niebywałego: «Dziatki małe w oczach rodziców na rożnach pieczone, a rodzicom na pokarm dawane i cokolwiek szalony jad wściekłego rodu chamskiego skonfederowany na zgubę chwały Bożej i stanu szlacheckiego z piekła najgorszego mógł wymyślić, wszystkiego bez pomsty dokazował»”.

Czytałem te „Pamiętniki...”, opublikowane w wersji cyfrowej na stronie Biblioteki PTHer: http://pther. info/biblioteka/biblioteka.html (wydanie elektroniczne książki z 2000 roku), ale nie znalazłem cytowanego wyżej zdania o dziatkach na rożnach pieczonych. Niestety, nie posiadam wersji drukowanej tych pamiętników, dlatego nie mogę sprawdzić poprawności tego cytatu, a także wyjaśnić, dlaczego wersje cyfrowa i papierowa tak się różnią.

Zatem bardzo proszę Redakcję o rozjaśnienie tej kwestii.

ZBIGNIEW LEWICKI

Szanowny Czytelniku!

Przepraszam, pomyliłem się. Są to słowa Filipa Kazimierza Obuchowicza, zresztą z tych samych czasów i tego samego wydarzenia dotyczące (zachowania Kozaków wobec pojmanych Lachów), ale oczywiście z innego pamiętnika – „Pamiętniki Filipa, Michała i Teodora Obuchowiczów (1630– 1707)”, pod red. A. Rachuby, op. H. Lulewicz, A. Rachuba, Warszawa 2003, s. 229. Oceny Jemiołowskiego nie odbiegają od tych zacytowanych, niemniej autor tych jest inny. Moja wina!

ROBERT KOŚCIELNY

Szanowna Redakcjo!

Mam uwagi co do artykułu Pani Justyny Jońcy „Wojna o piasek”, zamieszczonego w styczniowym numerze „WiŻ”. Błędem jest twierdzenie przez autorkę, iż piasek jest minerałem. Otóż piasek jest skałą i jak każda skała składa się z minerałów. Nie należy mylić dwóch najbardziej podstawowych pojęć w geologii: minerał i skała. Następnie pisanie: „młode piaski, dopiero wytworzone w wyniku kruszenia piaskowca” – jest nieporozumieniem, ponieważ wietrzeniu i erozji podlegają wszystkie skały, a nie tylko piaskowiec. Czy Autorka naprawdę myśli, że źródłem piasku może być tylko piaskowiec?

DOROTA GRZESIAK

Szanowna Pani!

Ma Pani rację: piasek nie jest minerałem, lecz skałą zbudowaną z minerałów. Dziękuję za zwrócenie uwagi i zaangażowanie. Piasek może oczywiście powstać z innych skał niż piaskowiec. Akurat fragment, który Pani cytuje, opiera się na badaniach kształtu ziaren piaskowca pobranego z różnych źródeł. Dlatego też tylko o nim piszę. Natomiast w ramce „Kolorowe piaski” można znaleźć informację, że piasek może powstać chociażby z bazaltu czy wapienia.

JUSTYNA JOŃCA