Scena Pulsara na Śląskim Festiwalu Nauki w Katowicach. Scena Pulsara na Śląskim Festiwalu Nauki w Katowicach. pulsar
Struktura

Pulsar patronuje i uczestniczy: 8. Śląski Festiwal Nauki Katowice

3+2+12=? Traktując rzecz matematycznie, odpowiedź brzmi: 17. Jeśli jednak chodzi o pulsara – szczególnie kiedy rok ma się ku końcowi – nie wszystko jest takie, jakim się na pierwszy rzut oka wydaje.

W tym przypadku rozwiązaniem nie jest liczba, a garść informacji.

Trzy, bo trzeci już raz nasza redakcja przenosi się do Katowic. Dwa, bo ta przygoda będzie trwała w sobotę i niedzielę, 7 i 8 grudnia. A 12, bo tyle zaplanowaliśmy spotkań ze znakomitymi naukowcami i pozostającymi z nami w związku partnerskim dziennikarzami naukowymi.

Bohaterami naszych rozmów będą m.in. intrygujący turboSłowianie, sprytne nanoboty, rządzące człowiekiem bakterie, miejskie ścieżki pożądania, wartościowa ciemność i marzące o kosmicznych podróżach bladawce.

Słowem od przeszłości do przyszłości, od wnętrza do otoczenia i z ziemi w przestworza wędrować będziemy na „Scenie pulsar” podczas 8. edycji Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice. Do tej podróży serdecznie wszystkich zapraszamy.

ŚFNmat. pr.ŚFN

SOBOTA, 7 grudnia 2024 r.

godz. 12.30

Agnieszka Skorupa: Bladawce w kosmosie – czy człowiek nadaje się do dalekich podróży

Planujemy wyprawy załogowe i misje na Marsa, a tymczasem wytrzymałość ludzkiego ciała i ludzkiej psychiki wydaje się stawiać te projekty pod znakiem zapytania. Czy jesteśmy gatunkiem, któremu pisana jest ekspansja w kosmos?

Dr Agnieszka Skorupa – psycholog, badacz, wykładowca, adiunkt na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Analizuje zachowania człowieka w sytuacjach ekstremalnych.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 13.30

Marcin Skrzypek: Ścieżki pożądania – jak projektować miasta do życia

Monumentalne teorie urbanistyczne przeszłości ustępują projektom uwzględniającym uwarunkowania nie polityczne, a biologiczne. Zaczynamy wreszcie budować miasta dla Homo sapiens. Przyjazne - czyli konkretnie jakie?

Marcin Skrzypek – redaktor, publicysta, aktywista. Prowadzi Forum Kultury Przestrzeni w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Popularyzuje idee „miasta dla ludzi”. Autor pulsara.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 14.30

Dagmara Bożek i Katarzyna Dąbkowska: Henryk Arctowski, idealista, pacyfista, polarnik niezwyczajny

Arctowski był badaczem wybitnym, a jego prace w Antarktydzie przyczyniły się do rozwoju wiedzy o tej części świata. Wierzył, że postęp jest możliwy tylko dzięki nauce. Opowiada o tym niezwyczajna, hybrydowa książka „Henryk Arctowski. W świecie myśli”, której autorkami są Bożek i Dąbkowska.

Dagmara Bożek – polarniczka, absolwentka polonistyki oraz Kultury Rosji i Narodów Sąsiednich na Uniwersytecie Jagiellońskim, pisarka, autorka m.in. książki „Henryk Arctowski. W świecie myśli”, napisanej wspólnie z Katarzyną Dąbkowską.

Katarzyna Dąbkowska – reżyserka filmów dokumentalnych „Między światami”, „Niebo bez gwiazd”, razem z Dagmarą Bożek jest współautorką książki „Henryk Arctowski. W świecie myśli”.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 15.30

Michał Bejger: Jak się surfuje na falach grawitacyjnych

Istnienie fal grawitacyjnych przewidywała wprawdzie teoria Alberta Einsteina, ale technologia nie była w stanie tego potwierdzić doświadczalnie. Aż do rewolucyjnego w astrofizyce roku 2015. Czego dowiedzieliśmy się od tego czasu o Wszechświecie – i sobie?

Prof. Michał Bejger – astrofizyk, badacz gwiazd neutronowych i czarnych dziur, profesor w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika (CAMK) w Warszawie.

Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski.

godz. 16.30

Piotr Nawalkowski: Ciemność ma wartość – o rezerwatach ciemnego nieba

Prawdziwie ciemne niebo to niedoceniany skarb. Zanieczyszczone sztucznym światłem uniemożliwia prowadzenie obserwacji ciał niebieskich. Nie tylko obserwacji profesjonalnych. Jak sprawić, żebyśmy na własne oczy mogli oglądać Drogę Mleczną?

Piotr Nawalkowski – prezes stowarzyszenia Polaris, założyciel i koordynator Programu Ciemne Niebo, członek Komitetu Naukowego Ogólnopolskiej Konferencji nt. Zanieczyszczenia Światłem; pasjonat astronomii.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 17.30

Marta Alicja Trzeciak: Samice ludzkie i nieludzkie – niedoceniane i niezbadane

Skromne, nieśmiałe i monogamiczne – tak zwykliśmy myśleć o samicach, nie tylko ludzkiego gatunku. Tymczasem płeć żeńska nie pokrywa się ze stereotypem, nierzadko dramatycznie. A jak konkretnie?

Marta Alicja Trzeciak – z wykształcenia lekarka weterynarii i dziennikarka. Z zawodu i pasji popularyzatorka nauki i fact-checkerka (Stowarzyszenie Demagog). Autorka książek popularnonaukowych. Autorka pulsara.

Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski.

NIEDZIELA, 8 grudnia 2024 r.

godz. 12.00

Anna Muszewska: Pasożyty, wszystkojady – grzyby to fascynujący, obcy świat

Saprofityczne, pasożytnicze, symbiotyczne – w wielkim spektaklu przyrody grzyby obsadzają wszelkie wyobrażalne role. A przy tym swoją arcyważną pracę wykonują na drugim planie. Jak bardzo ich nie doceniamy?

Dr hab. Anna Muszewska – mykolożka i bioinformatyczka, profesorka Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN, szefowa tamtejszej Pracowni Bioinformatyki Grzybów.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 13.00

Mateusz Kostecki: Największe błędy w myśleniu o mózgu

Co nas obchodzą węże naciskające dźwignie i jaszczurki oglądające filmy? Czy gadzi umysł istnieje? Ile w naszym potocznym myśleniu o mózgu prawdy, a ile zmyślenia?

Dr Mateusz Kostecki – neurobiolog, badacz w Pracowni Neurobiologii Emocji Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN. Autor pulsara.

Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski.

godz. 14.00

Kamil Janicki: Turbosłowianie – mity i prawda o naszych przodkach

Wyrafinowani czy prymitywni? Kim byli? Skąd przyszli? Jak żyli? W co wierzyli? W powszechnej wiedzy o Słowianach więcej jest fantazji niż prawdy. Być może sam termin jest sztuczną kategorią opisu?

Kamil Janicki historyk, popularyzator polskiej historii, autor wielu książek, m.in. „Cywilizacja Słowian. Prawdziwa historia największego ludu Europy”. Redaktor naczelny magazynu „WielkaHISTORIA.pl”.

Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski.

godz. 15.00

Agata Starosta: To bakterie rządzą człowiekiem, nie człowiek nimi

Wszechstronne, wszechobecne, fascynujące. Dlaczego z grzybami warto żyć w komitywie? Z każdym rokiem odpowiedź na to pytanie staje się coraz bogatsza w znaczenia.

Dr hab. Agata Starosta – badaczka tych organizmów, biolożka molekularna, profesorka Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie, kierująca tamtejszą Pracownią Translatomiki.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 16.00

Tomasz Tarnawski: Nanoboty, mikroboty – atakują czy ratują?

Pisali o nich wybitni twórcy science-fiction, ze Stanisławem Lemem na czele. Dziś nanoboty powoli przesuwają się z pozycji fantastycznych na faktyczne. Wkraczają do medycyny, diagnostyki. Jak daleko dojdą?

Tomasz Tarnawski – inżynier-biomedyk, badacz w dziedzinie nanotechnologii w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, aktywny członek Polskiego Stowarzyszenia Transhumanistycznego. Autor pulsara.

Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

godz. 17.00

Debata interdyscyplinarna: Marta Tomczok i Szymon Malinowski: I uczynisz sobie ziemię poddaną, czyli kontrowersje wokół geoinżynierii

Czy próbując schłodzić planetę, mamy prawo manipulować jej atmosferą? Jakie argumenty przemawiają za, a jakie przeciw? Czy geoinżynieria to synonim „zabawy w boga” czy „budzenia potwora” – zastanowią się humanistka i ścisłowiec.

Prof. Szymon Malinowski fizyk atmosfery, dyrektor Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego, szef Komitetu ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN, popularyzator wiedzy o klimacie.

Dr hab. Marta Tomczok – historyczka literatury, krytyczka, badaczka kulturowych kontekstów Zagłady, historii środowiskowej węgla i przemysłu; profesor Uniwersytetu Śląskiego.

Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski.

Śląski Festiwal Nauki Katowice
Sobota i niedziela, 7 i 8 grudnia 2024 t.
Międzynarodowe Centrum Kongresowe
plac Sławika i Antalla 1, Katowice
szczegółowy program: slaskifestiwalnauki.pl