Reklama
Sproszkowany węglan wapnia. Sproszkowany węglan wapnia. Shutterstock
Struktura

Chemia białego śladu

Węglan wapnia tworzy skały i buduje muszle organizmów morskich. Skrywa historię pradawnych mórz i ma związek z powstawaniem kamienia w czajniku, na wannie i z twardością wody.

Miękka, krucha kreda, pozostawiająca biały ślad na palcach i tablicy, wydaje się czymś zwyczajnym, niemal codziennym. Spotykamy ją w szkolnej sali, w ogrodzie, w murze starego domu czy na klifie. A jednak w jej delikatnej strukturze kryje się coś niezwykłego. Ten materiał pamięta przeszłość – czas, kiedy ciepłe morza przykrywały lądy, a świat wyglądał zupełnie inaczej niż dziś.

Jezioro w kraterze Jezero na Marsie – możliwe osady mineralne, analogiczne do węglanu wapnia na Ziemi.NASA/JPL - CaltechJezioro w kraterze Jezero na Marsie – możliwe osady mineralne, analogiczne do węglanu wapnia na Ziemi.

Reakcja kredy z kwasem solnym. W czasie tego procesu wydziela się dwutlenek węgla.SPL/IndigoReakcja kredy z kwasem solnym. W czasie tego procesu wydziela się dwutlenek węgla.

Skąd się wzięła?

Kreda to miękka skała osadowa powstała z mikroskopijnych szczątków organizmów morskich – głównie kokolitoforów, glonów otoczonych wapiennymi płytkami, zwanymi kokolitami, oraz otwornic, jednokomórkowców budujących delikatne muszle z węglanu wapnia (CaCO3), czyli głównego składnika szkolnej kredy.

Wiedza i Życie 1/2026 (1093) z dnia 01.01.2026; Biogeochemia; s. 40