Terapia ultradźwiękami

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Ultradźwięki są szeroko stosowane w obrazowaniu medycznym, ale w ostatnich latach badacze znaleźli dla nich nowe zastosowanie: stymulowanie nerwów w celu leczenia chorób. Podczas dwóch badań przeprowadzonych na gryzoniach naukowcy koncentrowali fale ultradźwiękowe na nerwach śledziony, które komunikują się z układem odpornościowym, i zmniejszyli w ten sposób stan zapalny. Jeśli takie podejście okaże się bezpieczne i skuteczne także u ludzi, może stać się nieinwazyjną metodą leczenia chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów.

Około 20 lat temu neurobiolog Kevin Tracey i jego koledzy odkryli, że sygnały mózgowe przekazywane przez nerw błędny kontrolują układ odpornościowy. „Te sygnały to powstające w pniu mózgu prymitywne odruchy, które wyewoluowały tak, aby zachowywać integralność i zdrowie komórek ciała” – mówi Tracey, prezes i dyrektor generalny Feinstein Institute for Medical Research w stanie Nowy Jork. Pobudzanie nerwów to sposób, aby mieć wpływ na te odruchy.

Nerw błędny składa się z rozgałęziającej się wiązki włókien, które dochodzą do wielu narządów. Łączy się z układem odpornościowym przez drugi nerw umieszczony w śledzionie, w której komórki odpornościowe zatrzymują się na pewien czas, po czym ponownie trafiają do krwiobiegu. Wyniki nowych badań, opublikowane w marcu w Nature Communications, wskazują, że ultradźwięki przenikające przez skórę do śledzion myszy trafiają w zakończenia nerwów i mogą być równie skuteczne, jak bezpośrednie stymulowanie nerwu błędnego, które wymaga wszczepionych chirurgicznie elektrod.

W jednym z badań, przeprowadzonych przez współpracowników Traceya z Feinstein Institute i GE Research, u szczurów, których nerw śledziony traktowano ultradźwiękami przez kilka minut, odpowiedź zapalna wywołana przez wstrzykniętą toksynę się zmniejszyła. W innym badaniu naukowcy z University of Minnesota i ich współpracownicy złagodzili u myszy objawy zapalenia stawów, stymulując nerwy śledziony przez tydzień po 20 minut dziennie. Hubert Lim, główny autor drugiego z badań, uważa, że zajęcie się śledzioną może być bardziej efektywne niż koncentrowanie się na nerwie błędnym. „Kiedy skupiamy się na śledzionie, wpływ na całe ciało jest mniejszy”.

Neurobiolog Denise Bellinger z Loma Linda University, która nie była zaangażowana w żadne z tych badań, ostrzega, że niewiele wiadomo, jaki wpływ na śledzionę ma wielokrotne traktowanie jej ultradźwiękami, albo czy nie wywołuje ono innych szkodliwych skutków. Trwające obecnie badania kliniczne mają na celu sprawdzić, czy leczenie ludzi z reumatoidalnym zapaleniem stawów jest bezpieczne. Większą niewiadomą jest sposób, w jaki ultradźwięki w ogóle aktywują nerwy. Naukowcy badają obecnie odziaływanie ultradźwiękami na inne części układu nerwowego, w tym w mózgu. „Wiemy, jak kontrolować nerwy za pomocą elektryczności; robimy to od ponad 100 lat – mówi Tracey. – Kontrolowanie sygnałów nerwowych za pomocą ultradźwięków to zupełnie nowa dziedzina”.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.