Złość ufności szkodzi

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Niezaprzeczalnie zaufanie jest cennym kapitałem w relacjach międzyludzkich. Sposoby wzbudzania go w ludziach oraz zachowania, które mogą je niezamierzenie zniszczyć lub ograniczyć, są obiektem badań psychologów społecznych i specjalistów od wizerunku. Tymczasem okazuje się, że na zaufanie mogą wpływać nawet tak zaskakujące okoliczności, jak zapach unoszący się w pomieszczeniu. Jak wykazało badanie z 2015 roku, osoby znajdujące się w pokoju, w którym rozpylono zapach lawendy, wykazywały większe zaufanie w stosunku do innych ludzi niż w pomieszczeniu z zapachem mięty lub bez zapachu.

Zespół naukowców z Universiteit van Amsterdam w Holandii i Universität Zürich w Szwajcarii przeprowadził eksperyment mający na celu sprawdzenie wpływu odczuwania negatywnych emocji na zaufanie, nawet jeżeli zostały one wywołane przez czynniki niemające związku z osobą, której miałoby się zaufać. W badaniu wzięło udział 41 osób, spośród których część początkowo została poddana nieprzyjemnym wstrząsom elektrycznym. Zastosowana metoda polega na wywołaniu strachu przed bolesnymi bodźcami, jakim miały być poddane osoby badane. Faktycznie wstrząsy nie były aplikowane za każdym razem, a jedyne czasami, co miało jednak na celu wywołanie w osobach badanych negatywnych emocji lęku i niepokoju, związanych z oczekiwaniem bólu.

W ramach następnego etapu badania uczestnicy grali w „grę w zaufanie”, polegającą na przekazywaniu pieniędzy drugiej osobie, która mogła je zwrócić lub zatrzymać dla siebie. Decyzje dotyczące inwestowania pieniędzy zależały od zaufania do obcej osoby. Mimo iż gra oraz osoba drugiego gracza nie miały nic wspólnego z wcześniejszymi wstrząsami elektrycznymi, uczestnicy badania, których poddano bolesnym bodźcom i wzbudzono w nich poczucie niepokoju, wykazały w trakcie gry mniejsze zaufanie wobec drugiej osoby, przekazując jej znacznie niższe kwoty, w porównaniu z uczestnikami, którzy wstrząsów wcześniej nie doznali.

Aktywność mózgów badanych była monitorowana metodą czynnościowego jądrowego rezonansu magnetycznego. U osób, w których wzbudzono lęk, tłumiona była aktywność w obszarze skrzyżowania skroniowo-ciemieniowego, związanego z rozumieniem stanów umysłowych innych osób. W warunkach braku negatywnych emocji i poczucia bezpieczeństwa można było zaobserwować połączenie aktywności w skrzyżowaniu skroniowo-ciemieniowym oraz w innych obszarach istotnych dla procesów poznania społecznego, takich jak m.in. grzbietowo-przyśrodkowa część kory przedczołowej. Eksperyment został opisany na łamach Science Advances z 13 marca.

„Rezultaty badania pokazują, że negatywne emocje mogą mieć niekorzystny wpływ na interakcje społeczne, w szczególności na zaufanie do innych ludzi, jak również ujawniają leżące u podstawy zjawiska mechanizmy w funkcjonowaniu mózgu, polegające na tłumieniu przez negatywny afekt aktywności obszarów istotnych dla procesów rozumienia innych ludzi i przewidywania ich zachowania” – komentują wyniki dr Jan Engelmann, neuroekonomista z University of Amsterdam i profesor Christian Ruff z Wydziału Ekonomii Universität Zürich. Jak dodaje Engelmann: „W świetle chociażby niedawnych wydarzeń politycznych w Wielkiej Brytanii i nadchodzących wyborów do Parlamentu Europejskiego wyniki eksperymentu mogą stanowić ostrzeżenie: negatywne emocje, nawet jeśli są wynikiem zbiegu okoliczności, mogą zakłócić podejmowanie społecznie ważnych decyzji, w tym głosowanie”.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.