Niepewność w oczach

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Kilka lat temu przeprowadzono badanie, w ramach którego uczestnicy mieli ocenić, które spośród pary niemal identycznych zdjęć kobiet podoba im się bardziej. Zdjęcia różniły się tylko jednym drobnym szczegółem: wielkością źrenic. Większym powodzeniem okazały się cieszyć wizerunki kobiet z rozszerzonymi źrenicami. Zmiany wielkości źrenic regulują ilość światła padającego na siatkówkę oka. Przy słabym świetle źrenice się rozszerzają, natomiast przy jasnym – zwężają. Rozszerzone lub zwężone, niereagujące na światło źrenice mogą wskazywać na zażywanie narkotyków.

Rozszerzone źrenice towarzyszą jednak również przeżywaniu silnych emocji, podnieceniu, a także wzmożonej koncentracji. Zmiany wielkości źrenic w takich sytuacjach tłumaczy się działaniem neuroprzekaźników, czyli substancji biorących udział w komunikacji między neuronami, takich jak noradrenalina, dopamina i serotonina. Jak wykazały badania, rozszerzenie źrenic może towarzyszyć również procesowi podejmowania decyzji. Naukowcy z University of Amsterdam w Holandii oraz University Medical Center Hamburg-Eppendorf w Niemczech przeprowadzili eksperyment mający na celu sprawdzenie, czy wahanie powoduje szybką zmianę wielkości źrenic oraz czy taka reakcja pozwala przewidzieć zmiany w późniejszym sposobie podejmowania decyzji.

Podczas badania uczestnicy znajdowali się w ciemnym pokoju, przed ekranem komputera. Zadbano, by poziom oświetlenia był stały. Zadanie 27 osób dotyczyło ruchomych obrazków widocznych na ekranie i wymagało szybkiego podejmowania decyzji. Po każdym pytaniu osoby badane czekały nawet 3 s na sygnał dźwiękowy informujący, czy udzielona odpowiedź jest prawidłowa.

Zmiany wielkości źrenic uczestników były monitorowane za pomocą termowizora. Źrenice uczestników były największe, gdy osoba była najbardziej niepewna odpowiedzi, w dodatku nadal czekała na informację zwrotną. Uczestnicy wykazywali skłonność do powtarzania tych samych wyborów, jednak rozszerzone źrenice wiązały się również z mniejszym prawdopodobieństwem powtórzenia tej samej decyzji. Rezultaty badania zostały opublikowane 3 marca (2017) na łamach „Nature Communications”.

Jak mówi Anne Urai z Wydziału Psychologii University of Amsterdam, wyniki eksperymentu wskazują, że mózg monitoruje brak pewności przy każdym wyborze, którego dokonujemy, i wykorzystuje tę informację do zmiany dalszego sposobu podejmowania decyzji. Badaczka ma również nadzieję, że laboratoryjne badania nad podejmowaniem decyzji pozwolą więcej dowiedzieć się o przebiegu tego procesu w prawdziwym życiu, dzięki czemu da się lepiej wykrywać niepewność dokonywanych wyborów i w ten sposób ograniczać ich potencjalnie zgubne konsekwencje.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.