Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. ESO/L, Calçada / Archiwum
Kosmos

Gwiazda znana od wieku odsłania nowe, magnetyczne oblicze

HD 41566 była znana już od ponad stu lat. Jak to możliwe, że jej potężne pole magnetyczne umykało uwadze astronomów?

Odkrycie nowego typu gwiazdy to prawdziwa rzadkość. Teraz tym osiągnięciem mogą się pochwalić autorzy artykułu z „Science”, na których czele stoi Tomer Shenar, astronom z Centrum Astrobiologii w Madrycie. A nowy typ gwiazdy to magnetyczna gwiazda helowa. Ta gwiazda wytwarza pole magnetyczne o wartości 43 000 gausów. To 100 tysięcy razy więcej niż Ziemia.

Kluczowe dla odkrycia okazały się pomiary Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT), zdolnym do spektropolarymetrii. To technika pozwalająca jednocześnie rozszczepiać światło i mierzyć jego polaryzację. To właśnie pomiar tej drugiej umożliwia określenie właściwości pola magnetycznego wokół gwiazdy.

Obserwacje zupełnie zmieniły spojrzenie na HD 41566. Po pierwsze znacząco tę gwiazdę odchudziły – wcześniej masę szacowano na 4,2 mas Słońca, nowe pomiary sugerują wartość dwukrotnie mniejszą. Model jej ewolucji, a więc dobrze uzasadnione teorią przewidywanie przyszłości, jasno wskazuje, że HD 41566 zakończy swoje życie jako magnetar – czyli gwiazda neutronowa o polu magnetycznym mierzonym już nie w tysiącach, ale w bilionach gausów.

Zdawszy sobie z tego sprawę, autorzy artykułu mogli zakrzyknąć – Bingo! Magnetary to najpotężniejsze magnesy we Wszechświecie, których istnienie potwierdzono ponad 30 lat temu. Od tamtej pory naukowcy głowili się, jak mogą powstawać te monstra. Nowe odkrycie bardzo przybliża nas do zrozumienia procesu ich narodzin.

Jako szczególny typ gwiazd neutronowych powinny powstawać w wybuchach supernowych. Żeby do takiego wybuchu doszło, gwiazda musi być jednak dość masywna. Do tej pory nie udawało się odkryć obiektu tego rodzaju jednocześnie posiadającego potężne pole magnetyczne – mogącego być zaczątkiem magnetara.

Naukowcy dowiedzieli się jednocześnie czegoś ciekawego o przeszłości HD 41566. Okazuje się bowiem, że ta helowa gwiazda nie powstała tak, jak to helowe gwiazdy mają w zwyczaju, czyli odrzucając wodorową otoczkę, ale przez połączenie dwóch helowych jąder mniejszych gwiazd.


To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Jeśli z niej korzystasz, powołaj się na źródło, czyli na www.projektpulsar.pl. Dziękujemy.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną