Pulsar - najnowsze badania naukowe. Pulsar - najnowsze badania naukowe. ESA / NASA
Kosmos

Astronomowie spoglądają przez pierścień Einsteina

I znajdują kolejną zagadkę do rozwikłania: ukrytą za nim galaktykę o trudnych do wyjaśnienia właściwościach.

Na zdjęciach z Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba (JWST) galaktyki są widoczne dosłownie wszędzie. Doskonała czułość instrumentów i rozmiar lustra pozwalają odkrywać coraz to ciekawsze obiekty, które mogą o nich opowiedzieć coś nowego. Pieter van Dokkum z Yale University w USA wraz ze współpracownikami zaprezentował właśnie w „Nature Astronomy” coś takiego – odnalezioną na zdjęciach z JWST soczewkę grawitacyjną tworzącą kompletny pierścień Einsteina.

Pierścień Einsteina uchwycony podczerwoną kamerą NIRCam na pokładzie JWST.ESA, CSA/James Webb Space Telescope/van Dokkum et al./NASAPierścień Einsteina uchwycony podczerwoną kamerą NIRCam na pokładzie JWST.

Masywne obiekty takie jak galaktyki zakrzywiają przestrzeń wokół siebie. Światło innej galaktyki znajdującej się za soczewką jawi się nam wówczas jako zakrzywione lub zwielokrotnione. Bardzo rzadko zdarza się jednak, żeby obraz obiektu utworzył idealny pierścień – zwany pierścieniem Einsteina. Soczewka i soczewkowany obiekt muszą znajdować się niemal dokładnie w jednej linii z obserwatorem.

Dokładnie to zaobserwowali naukowcy na zdjęciach wykonanych instrumentem NIRCam na pokładzie JWST. W centrum znajduje się niemal idealnie sferyczna galaktyka w wieku ok. 3,5 mld lat. To najmłodsza soczewka, jaką do tej pory zaobserwowano! Za nią znajduje się dużo młodszy obiekt – galaktyka, której zniekształcony obraz tworzy pierścień Einsteina. Ma ona ok. 2 mld lat. Dla przypomnienia Wszechświat liczy sobie mniej więcej 13,7 mld lat.

Szczególną właściwością pierścieni Einsteina jest to, że można bardzo dokładnie określić masę samej soczewki. W tym przypadku wynosi 650 mld mas Słońca. Naukowcy nie znają pochodzenia połowy tej masy – 20 proc. można przypisać gwiazdom, 30 proc. to ciemna materia.

Astronomowie mają więc nową zagadkę do rozwikłania. Z pomocą przyjdą obserwacje JWST, wśród setek tysięcy obserwowanych galaktyk na pewno znajdzie się jeszcze kilka intrygujących pierścieni.


Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną