pulsar nadaje. sygnał 145. Agata Karska, Łukasz Tychoniec: Czujemy chemię do astronomii
Łukasz odebrał nagrodę w trakcie 42. zjazdu PTA, który odbywał się w tym tygodniu na Uniwersytecie Warszawskim – w związku z 200-leciem Obserwatorium Astronomicznego UW. Prestiżowe wyróżnienie przyznawane jest naukowcom do 35. roku życia, który mają wybitny, indywidualny dorobek naukowy. Kapituła doceniła badania Łukasza w zakresie badania nad formowaniem się gwiazd i dysków protoplanetarnych z wykorzystaniem danych z najważniejszych teleskopów naziemnych i kosmicznych.
Łukasz wykazał, że planety powstają znacznie szybciej, niż przypuszczano, w czasie krótszym niż pół miliona lat. Dyski protoplanetarne – z których powstają planety – zawierają bowiem więcej materii we wczesnym etapie rozwoju (100–500 tys. lat) niż w późniejszym (1–3 mln lat). Odkrycie to może rozwiązać problem tzw. brakującej masy, który dotyczył wcześniejszych modeli formowania się planet. – Często gwiazdy robią nam psikusa i okazuje się, że są zupełnie inne, niż nam się wydawało – mówi dr Agata Karska.
Astrochemia to młoda dziedzina astronomii. Zajmuje się wczesnymi etapami formowania się gwiazd i układów planetarnych. Wykorzystuje najnowocześniejsze instrumenty obserwacyjne takie jak Atacama Large Millimeter/submillimeter Array – to 66 radioteleskopów ustawionych w Chile czy Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST).
Pracę nad tym zagadnieniem Łukasz rozpoczął już podczas studiów magisterskich na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu właśnie pod jej opieką (swoją drogą oboje uzyskali doktoraty pod opieką prof. Ewine van Dishoeck, światowej sławy uczonej, pionierki astrochemii, byłej szefowej Międzynarodowej Unii Astronomicznej). – Choć było tu bardzo dużo przypadku – przyznaje Łukasz. – Nie miałem od razu bardzo jasnej wizji tego, jak mają wyglądać studia astronomiczne i moja kariera w ogóle. Właśnie Agata była takim „momentem”, kiedy sprawy weszły na konkretną ścieżkę.
Agata Karska jest laureatką
Nagrody Naukowej POLITYKI 2015.
Cieszymy się, że słuchacie naszych podkastów. Powstają one także dzięki wsparciu naszych cyfrowych prenumeratorów. Aby do nich dołączyć – i skorzystać w pełni z oferty pulsara, „Scientific American” oraz „Wiedzy i Życia” – zajrzyjcie tutaj.
WSZYSTKIE SYGNAŁY PULSARA ZNAJDZIECIE TUTAJ