Nowinki techniczne
Szwajcarskie piece
Do produkcji kopert zegarków używa się przede wszystkim stali nierdzewnej doskonałej jakości. Po jej obróbce pozostają jednak pewne ilości odpadów, które nie dadzą się od razu ponownie użyć. W leżącym przy granicy z Francją niewielkim mieście La Chaux-de-
Fonds mieści się kilka największych firm produkujących doskonałe zegarki. Wiele z nich powstało w XVIII w. Dlatego szwajcarska firma Panatere, zajmująca się recyklingiem metali, postanowiła właśnie tam zainaugurować swój nowy projekt. Stworzono dwa piece zasilane energią słoneczną, każdy składający się z 500 wklęsłych luster połączonych z heliostatem, który kieruje skupioną wiązkę promieniowania słonecznego do wnętrza pieca. Pozwala to na uzyskanie temperatury wystarczającej do stopienia każdego metalu, czyli ok. 2000°C. Testy wykazały, że uruchomiony piec potrzebuje zaledwie 1,5 godz. na całkowite stopienie całego wsadu. Firma przewiduje, że od 2028 r. dwa piece będą przetapiać nawet 1 tys. t stali rocznie, a do tego, co ważne, produkcja jest zeroemisyjna.
Spadochrony kirigami
Większość czytelników zapewne wie, na czym polega starożytna japońska sztuka origami. Jeśli składanie materiału połączymy ze swoistymi wycinankami, uzyskamy kirigami. Jak się okazuje, nie jest to tylko sztuka dla sztuki, ponieważ miewa bardzo praktyczne zastosowania. Inżynierowie z Polytechnique Montréal (Kanada) stworzyli niezwykle prosty w budowie i użytkowaniu spadochron, wykorzystując właśnie technikę kirigami. Wykonywany jest z pojedynczego kawałka lekkiego plastiku przy pomocy precyzyjnego lasera. W trakcie spadku przybiera on kształt odwróconego dzwonu. Testy pokazały, że niezależnie od kąta, pod którym zostaje wypuszczony, bardzo szybko się stabilizuje oraz nie kołysze się w locie. Do tego jest bardzo tani w produkcji i zajmuje mało miejsca. Takie spadochrony można produkować w różnych rozmiarach, dostosowanych do zrzucanego ciężaru. Twórcy tego rozwiązania uważają, że przyda się do dostarczania pomocy humanitarnej (leki, woda, żywność), paczek, ale też do eksploracji kosmosu, np. Marsa.
Latarnie zasilają auta elektryczne
Baterie samochodów elektrycznych są ciężkie, a do tego wymagają częstego ładowania. Planując podróż, trzeba dokładnie sprawdzić lokalizację ładowarek. Dlatego ciekawym pomysłem wydaje się system ładowarek instalowanych w zwyczajnych lampach ulicznych. Realizowany jest on obecnie w Kansas City, gdzie zamontowano 23 takie stacje w różnych miejscach miasta, ze szczególnym uwzględnieniem klasycznych osiedli mieszkaniowych, gdzie mieszkańcy nie mają garaży z możliwością ładowania aut. Testy trwały cały rok, w trakcie którego zbierano cenne dane dotyczące używania ładowarek, kosztów instalacji i obsługi. Analiza wyników pokazała jednoznacznie, że system ten jest znacznie tańszy w budowie i eksploatacji. Co ważne, można nim objąć inne tereny, a także bez problemów zastosować gdzie indziej.
Pogadaj z koszulą
Zespół twórców z Chin, Tajwanu i Singapuru stworzył tkaninę o nazwie A-textile, której niezwykłą właściwością jest tryboelektryczność. Zjawisko to polega na generowaniu ładunku elektrycznego podczas stykania się i rozdzielania dwóch materiałów. Nowa tkanina jest wielowarstwowa i gdy poszczególne warstwy ocierają się o siebie, powstają niewielkie ładunki statyczne. Podobnie się dzieje, gdy mówimy, kierując usta w stronę tkaniny. Nanocząstki umieszczone w strukturze wychwytują wibracje, co może być odczytane przez systemy sztucznej inteligencji. Sygnał z tkaniny jest przenoszony bezprzewodowo do smartfona, w którym zainstalowano program typu uczenia głębokiego (ang. deep learning). Prototyp systemu generuje aż do 21 V i rozpoznaje komendy ustne z precyzją 97,5%. Co ważne, nie trzeba od razu całej koszuli robić z A-textile, wystarczy np. wykonać z niej mankiet. Poza integracją z systemami typu ChatGPT możliwe jest także sterowanie wszelkimi urządzeniami domowymi w rodzaju oświetlenia, radia czy TV.
Nowy filtr CO2
dr Mirosław Dworniczak