Odyseja kosmiczna

„Błękitna kropka” znakomitego astrofizyka Carla Sagana jest kontynuacją jego słynnej książki „Kosmos”. Ukazała się w 1994 r., tuż przed przedwczesną śmiercią autora.

W pięknie wydanej, opatrzonej unikalnymi fotografiami planet i innych obiektów kosmicznych „Błękitnej kropce” Sagan jawi się jako wizjoner i filozof ery kosmicznej. Pisze o kosmicznym przeznaczeniu gatunku homo sapiens, porównuje dawne podróże Kolumba, Magellana, Polo, poszerzające horyzonty świata, do przyszłych wojaży kosmicznych. Zaczyna skromnie – od przedstawienia planet Układu Słonecznego i warunków na nich panujących, by stopniowo eksplorować dalsze połacie wszechświata. Snuje wizje terraformacji Marsa, który to proces uzdatniłby tę planetę do życia i dał ludzkości asumpt do jej zasiedlenia. Apologicznie przedstawia program SETI, mający za zadanie radioteleskopowe „opukiwanie” kosmosu w celu odnalezienia aktywności obcych cywilizacji.

Jednocześnie Sagan świetnie zdaje sobie sprawę, że eksploracja kosmosu po 1972 r. (ostatnia misja Apollo na Księżycu) została zahamowana. Ideologiczne zmagania między USA i ZSRR, które zasilały finansowo wyścig zbrojeń, a także technologie kosmiczne, wygasły wraz z upadkiem bloku wschodniego. Badania kosmosu są niezwykle kosztowne, człowiek zaś wydaje się ewolucyjnie niedostosowany do jego eksploracji. Oczywiście są to przeszkody do pokonania, ale raczej nieprzypadkowo odsuwa się kolejne daty startu załogowej wyprawy na Marsa.

Książka nieco się zestarzała pod względem naukowej aktualności. Redakcja uzupełnia nieścisłości i przekłamania, nie wszystkie jednak – błędnie szacowany jest tu wiek wszechświata, a także jego średnica.

Carl Sagan, Błękitna kropka. Człowiek i jego przyszłość w kosmosie, przeł. Marek Krośniak, Zysk i S-ka, Poznań 2018