Grawitacja kwantowa

Tą bardzo trudną dziedziną fizyki zajmują się naprawdę tęgie umysły. Ale od tego, aby szeregi równań przetworzyć na język zrozumiały dla każdego, są specjaliści od popularyzacji. Jednym z nich jest włoski fizyk Carlo Rovelli. „Rzeczywistość nie jest tym, czym się wydaje” to jedna z najciekawszych pozycji popularnonaukowych, jakie przeczytałem. Mocna i aromatyczna jak włoskie espresso. I jest to relacja kogoś, kto cały czas jest w samym centrum wydarzeń, bo współtworzy teorię grawitacji kwantowej.

Opowieść zaczyna się w starożytności. Bardzo dobrze, że Rovelli nie wrzuca nas od razu na głęboką wodę, bo dzięki temu możemy prześledzić ewolucję poglądów na budowę wszechświata. Poznamy kluczowych uczonych, którzy brali w tym wszystkim udział – od Demokryta przez Newtona, Maxwella, Einsteina aż do tych, którzy dziś zajmują się tworzeniem modeli tego, co nas otacza. Ostrzegam – po przeczytaniu tej książki wiele rzeczy może być dla czytelników zaskakujące. Przykładowo czas, który jednocześnie płynie i nie płynie. Cząstki elementarne istnieją tylko wtedy, gdy oddziałują, a więc wchodzą w jakieś relacje z innymi cząstkami albo polami, a poza tymi krótkimi chwilami właściwie ich nie ma. A na dodatek nie da się przewidzieć przyszłości, bo wszystko oparte jest na prawdopodobieństwie. Einstein nie miał racji – Pan Bóg gra jednak w kości. A w ostatnich rozdziałach dowiemy się wielu ciekawych rzeczy o pojęciu informacji w ujęciu czysto fizycznym.

Na szczęście Rovelli nie katuje nas równaniami. Uprzedzam jednak, że książkę trzeba czytać uważnie, aby wszystko zrozumieć. Warto jednak włożyć trochę wysiłku, ponieważ ta podróż od źródeł fizyki aż do umysłów dzisiejszych badaczy kwantowej grawitacji jest tego warta.

Carlo Rovelli, Rzeczywistość nie jest tym, czym się wydaje, przeł. Michał Czerny, Feeria, Łódź 2017