Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Pixabay
Strona główna

Donosy

Ze Skidmore College w USA donosi Krzysztof Szymborski

Pierwsze ofiary
Jak donoszą z Australii, szczurzynek koralowy (Melomys rubicola) został oficjalnie uznany za pierwszego ssaka, który wyginął wskutek ocieplenia klimatu spowodowanego działalnością człowieka. Gryzoń ten, zamieszkujący onegdaj wysepkę Bramble Cay w pobliżu Australii, był widziany ostatni raz w 2014 r. i od tego czasu słuch po nim zaginął.

Dobra wiadomość
W obliczu straty szczurzynka pewnym pocieszeniem może być niedawne odkrycie, że gigantyczna pszczoła Wallace’a (nazwana tak od nazwiska jej odkrywcy, współtwórcy teorii ewolucji Alfreda Russella Wallace’a, i nosząca naukowe imię Megachile pluto) nie wymarła, jak do tej pory sądziliśmy. Owego mierzącego ok. 4 cm długości indonezyjskiego owada nie widziano od 1981 r., lecz entomolog Eli Wyman z Princeton University odnalazł niedawno jego gniazdo na jednej z wysp archipelagu Moluków. Tym razem pszczołę udało się sfotografować.

Uważaj, co oglądasz
Jak dowodzą badania uczonych z Lebanese American University w Nowym Jorku, oglądanie filmów grozy może przyczynić się do otyłości. Badani przez dr Lamę Mattar ochotnicy zapraszani byli na projekcje rozmaitych filmów, a potem proponowano im poczęstunek. Okazało się, że ci, którzy śledzili filmy grozy, wybierali bardziej tuczącą dietę niż widzowie np. komedii romantycznych.

Ciężarna dziewica?
Przed kilku laty biolodzy z brytyjskiego University of Nottingham w celach badawczych schwytali przy Hebrydach Zewnętrznych samiczkę ciernika (Gasterosteus aculeatus). Wkrótce ich zdziwienie było wielkie, bo okazało się, że Mary (jak ją nazwano) jest w ciąży – w jej organizmie z jaj rozwinęły się embriony. Konieczne stało się cesarskie cięcie, by uwolnić 54 potomków. Czy był to przypadek dzieworództwa? Badania genetyczne wykazały, że młode rybki miały jednak ojca, więc badacze zastanawiają się, czy mają do czynienia z niezwykle rzadkim u ryb przypadkiem zapłodnienia wewnętrznego. Choć samą Mary trzeba było uśpić, 50 jej dzieci wyrosło na zdrowe cierniki.

Nie wszystkim bezsenność szkodzi
Jak wiadomo, niedobór snu ma w przypadku ludzi i innych ssaków szkodliwe skutki zdrowotne i przyczynić się może do skrócenia życia. Na pytanie, czy podobnie ma się sprawa z muchami, postanowił znaleźć odpowiedź prof. Giorgio Gilestro z Imperial College London. Obiektem jego badań były muszki owocowe, których samice normalnie śpią ok. 5 godz. na dobę, a samce (jako bardziej z natury leniwa płeć) – mniej więcej 10. Gilestro, przeszkadzając muchom w zaśnięciu, ograniczył dzienny czas ich snu do 2,5 godz. Wyniki eksperymentu okazały się interesujące. Niedospane samice żyły o 10 dni krócej, natomiast samce bez przeszkód dożywały swych standardowych 50 dni.

Jak pozbyć się ropuchy?
Ropucha olbrzymia (Rhinella marina) sprowadzona została onegdaj do Australii w nadziei, że pomoże chronić trzcinę cukrową przed szkodnikami. Z zadania tego płaz się nie wywiązał, natomiast rozmnożył się, stając się jedną z najbardziej dokuczliwych plag australijskich (obok królików i kaktusów). Poza brzydotą ropucha ma też inną niemiłą cechę – jest trująca. Australijczykom nie udało się wyeliminować płaza metodami konwencjonalnymi i obecnie podejmują próby zastosowania w walce z nim inżynierii genetycznej. Zamierzają tak zmodyfikować DNA zwierzęcia, żeby wszystkie nowo narodzone osobniki były samcami. Jeśli to zawiedzie, jest pewna nadzieja, że naukowcom uda się pozbawić ropuchę toksyczności.

Otyłość z łona matki
Jak dowodzą badania Karen Lillycrop z University of Southampton, ciężarne matki, które nadmiernie przybierają na wadze, ryzykują, że ich potomstwo „odziedziczy” skłonność do otyłości. Efekt ten wynika ze zmian epigenetycznych (do DNA dołączane są pewne grupy chemiczne) płodowego genu SLC6A4. Dobra wiadomość jest taka, że coraz więcej badań wskazuje, iż zmiany te można cofnąć u człowieka dzięki odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej.

Wiedza i Życie 4/2019 (1012) z dnia 01.04.2019; Sygnały; s. 10