Donosy

Zapachy historii
Konsorcjum europejskich badaczy nazwane Odeuropa skorzysta z grantu w wysokości 2,8 mln euro, aby stworzyć encyklopedię historycznych zapachów, takich jak woń XVIII-wiecznych pachnących soli, psich kupek czy tabaki. W realizacji tego projektu pomoże sztuczna inteligencja i dawne smrody zostaną zakodowane w wersji cyfrowej.

Sztuczne światło źródłem energii
Dzięki współpracy chińskich (Uniwersytet Suzhou) i brytyjskich (University of Cambridge) badaczy nasze telefony komórkowe i inne niewielkie urządzenia informacyjne będą mogły być w przyszłości ładowane za pomocą sztucznego światła. Umożliwił to postęp w rozwoju ogniw perowskitowych.

Wilki walczą z epidemią
Dolegliwość podobna do choroby wściekłych krów (obie należą do grupy chorób zwanych pasażowalnymi encefalopatiami gąbczastymi) zaatakowała jelenie i łosie, dla których może stanowić poważne zagrożenie. Amerykańscy badacze odkryli, że w kontroli rozprzestrzeniania się zarazy pomocne są wilki, które eliminują osobniki wykazujące jej wczesne objawy.

Za późno na ochłodzenie?
Norwescy badacze z największej krajowej uczelni ekonomicznej, zwanej w skrócie BI (BI Norwegian Business School), stworzyli nowy model prognozowania zmian klimatycznych. Wynika z niego, że klimat ziemski przekroczył już punkt krytyczny i nawet całkowite wstrzymanie emisji gazów cieplarnianych przez człowieka nie doprowadzi do jego ochłodzenia. Jeśli model jest poprawny, ludzkości pozostają dwa wyjścia: albo rozpocząć intensywną eliminację dwutlenku węgla z atmosfery, albo podjąć przygotowania do wymarcia naszego gatunku.

Astronomiczne bogactwo
Na dom indonezyjskiego producenta trumien z Sumatry Joshuy Hutagalunga spadł meteoryt i zrobił mu dziurę w dachu. Reperacja nie będzie wiele kosztować, ponieważ właścicielowi udało się sprzedać dom na licytacji za ponad milion funtów.

Przyszłość lotnictwa
Transport lotniczy jest jednym z poważnych winowajców zanieczyszczania atmosfery. Rocznie samoloty wydalają około miliarda ton CO₂. Co gorsze, za połowę tych emisji odpowiedzialny jest 1% pasażerów, stanowiących tzw. frequent fliers. Czy przyszłość należy do szybowców napędzanych energią słoneczną?

Czy ludzie nadal ewoluują?
Wśród naukowców słychać było do niedawna opinie, że ludzie, tworząc sztuczne środowisko dzięki rozwojowi cywilizacji, spowodowali zahamowanie naturalnej biologicznej ewolucji naszego gatunku. Nie wszyscy jednak się z tą opinią zgadzają i jak się wydaje, mają na to dowody. Ostatnio dr Teghan Lucas z australijskiego Flinders University opublikowała wyniki badań wskazujące na to, że mężczyźni stają się coraz wyżsi, a kobiety coraz niższe. Odsuwa się też w czasie stopniowo wiek przekwitania u kobiet. Nic nie wskazuje jednak na to, że ludzie stają się mądrzejsi…

Produkcja diamentów na zimno
Naturalne diamenty powstają pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze ok. 150 km pod powierzchnią ziemi, a proces ten trwać może miliardy lat. Naukowcy potrafią wytwarzać je sztucznie od roku 1954, ale wymagało to dotychczas wytworzenia podobnie skrajnych warunków (choć mniej czasu). Ostatnio badaczom z australijskiego University of Sydney i amerykańskiego Oak Ridge National Lab udało się dokonać tej sztuki w temperaturze pokojowej. Zastosowane ciśnienie opisali obrazowo jako ciężar 640 słoni afrykańskich naciskających na czubek pantofelka baleriny. Powstałe diamenty oglądać trzeba przez mikroskop elektronowy.

Hałas psuje pamięć
Jak odkryła Sara Adar ze szkoły medycznej University of Michigan, zgiełk uliczny zwiększa u ludzi ryzyko rozwoju demencji. Bezpośrednią przyczyną przyspieszenia pojawienia się tej dolegliwości jest wzrost produkcji w organizmie beta-amyloidu.