Historia, która zaskakuje…

W szkole uczymy się, że dzieje średniowiecznej Hiszpanii to czas nieustającego konfliktu między muzułmańskimi Arabami, którzy podbili Półwysep Iberyjski na początku VIII w., a chrześcijanami, którzy od XI w. zaczęli rekonkwistę – powolne odbijanie utraconych ziem z rąk najeźdźców z Arabii i Afryki. O tym, że to czas konfrontacji, świadczy fakt, iż najbardziej znani hiszpańscy bohaterowie tego okresu to rycerze Roland czy El Cyd, a wydarzenia – to wyłącznie bitwy takie jak zwycięskie dla chrześcijan starcie pod Navas de Tolosa. Książka Briana A. Caltosa całkowicie zmienia pogląd na historię ziem położonych za Pirenejami. Ukazuje nie tylko świat pełen konfliktów, ale także czasy współistnienia obu wyznań mimo dzielących je różnic religijnych, ich współpracy, która zaowocowała rozwojem tych ziem pod względem gospodarczym i kulturowym. Autor stara się odejść od prostej tezy, że okres ten był zdominowany przez walkę muzułmanów z chrześcijanami, w zamian proponując szczegółowe spojrzenie na stosunki muzułmańsko-chrześcijańsko-żydowskie. W książce przeczytamy, że przez dużą część średniowiecza wyznawcy wszystkich trzech religii żyli w pokoju i względnej zgodzie. Czy warto po nią sięgnąć? Odważni, którzy nie boją się zerwania z tradycyjnym modelem widzenia w historii Hiszpanii tylko konfrontacji muzułmańsko-chrześcijańskiej, z pewnością się nie zawiodą. Choć odstręczać może akademicki, wykładowy styl, sprawiający, że ma się wrażenie, iż w rękach spoczywa podręcznik z tamtego okresu historii Półwyspu Iberyjskiego. Mimo wszystko warto sięgnąć po tę książkę i zapoznać się z dziejami hiszpańskich królestw wiary, odkryć prawdę i… dać się zaskoczyć.

Brian A. Caltos, Królestwa wiary. Nowa historia muzułmańskiej Hiszpanii, przeł. Andrzej Jankowski, Rebis, Poznań 2019