Wikingowie przyciągali imigrantów
Skandynawskie banki DNA i placówki zajmujące się badaniami genetycznymi są najlepsze na świecie, dzięki czemu historia genetyczna tego regionu jest poznana znacznie lepiej, niż w przypadku innych krajów świata. Na przykład prywatna firma deCODE w Reykjavíku zebrała dane od niemal 80 proc. osób z półwyspu. I teraz wraz z naukowcami z Stockholms universitet opublikowała w „Cell” najnowsze analizy, których celem była rekonstrukcja historii genetycznej mieszkańców Skandynawii z ostatnich 2 tys. lat.
Przeanalizowano 48 nowych i 249 opisanych wcześniej genomów z różnych epok, kultur i stanowisk archeologicznych (wikińskich i przedwikińskich pochówków łodziowych i komorowych oraz z dwóch miejsc masakr – jednej z ok. 500 r. i drugiej z XVII w.). Porównano je z DNA 16,5 tys. współczesnych Szwedów i Norwegów. Okazało się, że choć między 750 a 1050 r. na tereny zamieszkane przez Skandynawów napłynęło (lub zostało ściągniętych) mnóstwo ludzi z zewnątrz, z czasem ich genetyczny udział w populacji bardzo się rozmył. Obecność nielokalnych haplogrup jest nadal widoczna, ale w znacznie mniejszym zakresie, niż we wczesnym średniowieczu.
Co więcej, badacze odkryli też regionalne różnice w wielkości i kierunku przepływu genów ze wschodniego Bałtyku, wysp brytyjsko-irlandzkich oraz południowej Europy. W okresie wikińskim powszechne w całej Skandynawii były geny brytyjsko-irlandzkie, natomiast na Gotlandii i w środkowej Szwecji – wschodnie. Migracja ze wschodu była uwarunkowana płciowo – napływały głównie kobiety, za to przepływ genów z zachodu miał bardziej globalny wpływ na pulę genów. Badacze tłumaczą to częstymi – także wymuszonymi przez najazdy – kontaktami Skandynawów od VIII do XI w. z mieszkańcami wysp brytyjsko-irlandzkich.
Najnowsze badania genetyczne potwierdzają, że okres ten był bardzo dynamiczny pod względem migracji. W następnym etapie badacze będą chcieli zrozumieć, co się stało, że w późniejszych wiekach doszło do tak znaczącego zaniku tej nielokalnej domieszki genetycznej.