Ocean dla homininów to żadna przeszkoda

|||Z ostatniej chwili

W przyrodzie kolor wściekle żółty bywa stosowany ku przestrodze (patrz: liściołaz żółty) czy jako kamuflaż (patrz: modliszka storczykowa). W Pulsarze natomiast – to sygnał końca embarga, które prestiżowe czasopisma naukowe nakładają na publikowane przez badaczy artykuły. Tekst z żółtym oznaczeniem dotyczy więc doniesienia, które zostało upublicznione dosłownie przed chwilą.

W regionie Calio, na południowo-zachodnim półwyspie Sulawesi, archeolodzy odkryli siedem kamiennych narzędzi, zatopionych w twardej, rzecznej formacji geologicznej sprzed co najmniej 1,04 mln lat. Datowania dokonano dwiema metodami – paleomagnetyzmu oraz analizy śladowych ilości uranu w zębach znalezionego tuż obok wymarłego dzika Celebochoerus. Wiek ten czyni Calio najstarszym znanym miejscem pobytu homininów na tej wyspie – starszym niż słynne znaleziska z Talepu, datowane na zaledwie 194 tys. lat.

Kamienne narzędzia – odłupki z krzemienia i krzemionkowego wapienia – wykazują ślady obróbki przez istoty obdarzone nie tylko siłą, ale i umiejętnością planowania. Niektóre zostały odłupane z już wcześniej odłupanych, dużych fragmentów skał, co sugeruje znajomość złożonego procesu technologicznego (znanego choćby z kultury olduwajskiej, datowanej na 2,6–1,7 mln lat temu). Przynajmniej jedno z narzędzi (tzw. Kombewa flake) nosi ślady obustronnego przetwarzania – jakby jego twórca celowo przygotował płaszczyznę do dalszego użycia.

To przełomowe znalezisko ma co najmniej dwa ważne znaczenia. Po pierwsze, oznacza, że homininy potrafiły dotrzeć na Sulawesi już ponad milion lat temu – a więc najprawdopodobniej pokonując jakiś odcinek oceanu. Po drugie – że zrobiły to mniej więcej w tym samym czasie (lub wcześniej) co ich krewni znani z Flores i Luzonu, czyli Homo floresiensis i Homo luzonensis. Czy chodzi o tę samą falę migracji, a może o różne grupy, które niezależnie zdobyły zdolność przemieszczania się między wyspami?

Wciąż nie wiemy, kim byli ci pionierzy – być może Homo erectus, być może przodkowie jednego z drobniejszych „hobbitów”, znanych z innych wysp Indonezji. Nie mamy ich kości, tylko narzędzia i towarzyszące im skamieniałości zwierząt – dzików, małych słoniowatych, rekinów i krokodyli. Ale wiemy już, że zasiedlili nie tylko stały ląd Azji Południowo-Wschodniej, lecz także wyspy odgrodzone głębokimi rowami oceanicznymi. To wymagało nie tylko przypadkowego dryfowania na tratwach z roślinności, ale raczej jakiejś formy intencjonalnej podróży – nawet jeśli bardzo prymitywnej.

Sulawesi dołącza więc do rosnącej listy wysp, które nasi przodkowie zdobyli znacznie wcześniej, niż dotąd przypuszczano. Ich obecność na Calio to kolejny dowód, że homininy były bardziej mobilne, przedsiębiorcze i odporne na trudności, niż przez dekady sądziliśmy. I że ocean nie był dla nich żadną przeszkodą.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.