Zimnolubne szczepionki przeciwko COVID-19

Szczepionki tradycyjne zawierają nieaktywne lub osłabione wirusy bądź jedynie ich fragmenty. Te przeciw COVID-19 jako pierwsze na świecie wykorzystują mRNA (rodzaj jednoniciowego kwasu rybonukleinowego), które koduje jedno z białek wirusa. Samo białko nie jest w stanie wywołać choroby. Gdy jednak wskutek podania szczepionki powstanie ono w ludzkim organizmie, dochodzi do uruchomienia kaskady reakcji immunologicznych, prowadzącej do produkcji przeciwciał, a w konsekwencji odporności przeciw nowemu koronawirusowi.

Niestety, cząsteczki mRNA są wrażliwe na zmiany temperatury i na obecne w środowisku enzymy, tzw. rybonukleazy, które niszczą strukturę cząsteczki, tnąc ją na małe fragmenty. I choć badacze zmodyfikowali chemicznie cząsteczki mRNA w szczepionce (m.in. otoczyli je ochronną warstwą lipidową), to nadal niska temperatura jest najważniejszym czynnikiem gwarantującym jej trwałość (zatrzymuje przebieg niszczycielskich reakcji chemicznych). Szczepionka od Moderny może być przechowywana w –20˚C, czyli w zwykłej zamrażarce. Niestety produkt Pfizera i BioNTechu wymaga –70˚C, czyli suchego lodu (zestalony dwutlenek węgla), co stanowi wyzwanie logistyczne i zwiększa koszt dystrybucji.

Warto zaznaczyć, że wyniki skuteczności obu szczepionek z III fazy badań klinicznych do tej pory nie zostały opublikowane w recenzowanym czasopiśmie naukowym. Wciąż nie wiadomo też, na jak długo zapewniają one odporność przed chorobą.