Sztuczka ze złamanym skrzydłem w wykonaniu sieweczki rzecznej, niewielkiego ptaka zamieszkującego także Polskę. Sztuczka ze złamanym skrzydłem w wykonaniu sieweczki rzecznej, niewielkiego ptaka zamieszkującego także Polskę. Shutterstock
Środowisko

Metoda na złamane skrzydło

Kiedy w pobliżu gniazda czai się napastnik, ptaki symulują niedyspozycję, by wprowadzić go w błąd.

Od dawna wiadomo o tym sprytnym sposobie oszukiwania drapieżnika. Gdy ptak zauważy, że gniazdo z młodymi jest celem agresora, zaczyna go odciągać, udając, że ma złamane skrzydło, przez co stanie się łatwym łupem. Gdy napastnik oddali się od gniazda dostatecznie daleko, symulant odfruwa. Ostatnio ornitolodzy postanowili sprawdzić, ile gatunków przejawia takie zachowanie. Przyjrzano się doniesieniom z całego świata opisanym w fachowej literaturze, którą zgromadzono w bazach prac naukowych, takich jak Web of Science czy Google Scholar. Okazało się, że blisko 300 gatunków ptaków reprezentujących 52 rodziny (i 13 rzędów) ucieka się do takiego podstępu, by chronić rodzinę przed zagrożeniem. – Nie sądziliśmy, że taktyka jest aż tak popularna. A najciekawsze jest to, że różne grupy ptaków prawdopodobnie rozwinęły ją niezależnie od siebie – komentuje główna autorka badań Léna de Framond z Max-Planck-Institut für Ornithologie pod Monachium. Jej grupa ustaliła, że trik ze złamanym skrzydłem jest nie tylko bardzo popularny wśród siewkowatych (np. mewy), ale obserwowano go również w rodzinach bażantowatych, kusakowatych, kaczkowatych, a także u niektórych przedstawicieli wróblowatych, np. kardynałów z Ameryki Północnej i Południowej.

Dodajmy, że symulowanie złamania skrzydła to niejedyne oszustwo stosowane przez zwierzęta w celu zmylenia potencjalnego napastnika. Taki dydelf wirginijski, niewielki ssak z Ameryki Północnej, kładzie się na grzbiecie, udaje martwego i wydziela woń padliny. Z kolei pójdźka ziemna – sowa także żyjąca w Ameryce Północnej – syczy, aby nic nie stało się pisklętom ukrytym w jamie. Dźwięk ten przypomina odgłos wydawany przez potrząsającego ogonem grzechotnika.

Wiedza i Życie 5/2022 (1049) z dnia 01.05.2022; Sygnały; s. 5