Wieloszczet nie traci zębów i inspiruje przemysł

Morskie pierścienice z rodzaju Glycera, zaliczane do wieloszczetów, to niewielkie zwierzęta żyjące przy oceanicznym dnie. Unikatową bronią tych niepozornych stworzeń są „kły” zaopatrzone w trujący jad paraliżujący ofiary. Badacze z University of California w Santa Barbara wzięli pod lupę uzębienie przedstawicieli gatunku Glycera dibranchiata. Okazało się, że specyficzne zęby składają się w 10% z miedzi i mogą służyć zwierzęciu przez całe, trwające ok. 5 lat życie.

Za pośrednictwem specyficznego białka miedź tworzy kompleksy z melaniną (pigment występujący także u ludzi, odpowiada za kolor skóry i włosów), i to właśnie one zapewniają zębom wybitną wytrzymałość. Białko to określane jako MTP (ang. multi-tasking protein) kontroluje wieloetapowy proces formowania struktur, na który składają się: wiązanie miedzi obecnej w morskich osadach, wytworzenie roztworu wodnego, a następnie gęstej substancji indukującej syntezę melaniny. Mimo swej nieskomplikowanej struktury MTP precyzyjnie kontroluje proces formowania kompozytu miedź-melanina, który pod kątem wytrzymałości dorównuje wielu syntetycznym materiałom otrzymywanym w laboratoriach, a stosowanym m.in. w produkcji włókna szklanego. Badacze mają nadzieję, że ten naturalny fenomen da się odwzorować w warunkach laboratoryjnych, aby usprawnić proces produkcji wybranych przemysłowych materiałów kompozytowych.