Naukowcom udało się nakłonić rośliny do współpracy

Dlaczego drzewa w lesie są tak wysokie? Ponieważ chcą mieć możliwie najlepszy dostęp do światła, a nie potrafią porozumieć się między sobą, by przerwać wyścig pięcia się w górę. Innymi słowy: nie umieją kooperować. Dlatego międzynarodowa naukowców postanowiła sprawdzić, czy da się znaleźć takie warianty genów, które ograniczyłyby konkurencję między roślinami. Wyniki swoich eksperymentów opublikowali na łamach „PLOS Biology”.

Przedmiotem ich badań był rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana), czyli gatunek należący do kapustowatych. To tzw. organizm modelowy – jest ulubionym obiektem eksperymentów naukowców, pełniąc funkcję laboratoryjnej myszy w pracach nad roślinami.
Na poletkach doświadczalnych badacze wysiali mniej i bardziej podobne do siebie genetycznie rzodkiewniki i uważnie obserwowali, które będą ze sobą konkurować, a które zaczną kooperować. Dzięki temu udało się zidentyfikować pewien gen występujący w dwóch odmiennych wariantach. Przy czym okazało się, że jeden pojawia się częściej, a drugi rzadziej w DNA rzodkiewnika. Ten rzadszy sprawiał, że rośliny „współpracowały” ze sobą. Posiadające go i rosnące obok siebie rzodkiewniki wytwarzały o 15 proc. więcej biomasy niż te wyposażone w częściej występujący wariant.

Działo się tak prawdopodobnie dlatego, że rośliny ze słabiej rozpowszechnionym „genem kooperacji” nie wkraczały do strefy korzeniowej swoich sąsiadów, co powodowało bardziej sprawiedliwy dostęp do składników odżywczych znajdujących się glebie. Gdyby udało się znaleźć podobne warianty genów w roślinach uprawnych, to być może – dzięki prostym technikom selekcji – powstałyby odmiany dające wyższe plony. To zaś oznaczałoby kolejny ważny postęp w rolnictwie, pod pewnymi względami przypominający „zieloną rewolucję” z lat 50. i 60. XX w. Wówczas udało się uzyskać m.in. odmiany pszenicy, które były niższe, bo przeznaczały więcej swoich „zasobów” na produkcję nasion niż na pięcie się w górę.