Gra o tlen: podziemne mikroorganizmy lepsze niż amazońskie lasy

To miał być element rutynowej oceny czystości źródeł, z których pochodzi woda dla mieszkańców i zwierzęta gospodarskie, oraz do nawadniania pól uprawnych w kanadyjskiej prowincji Alberta. Uczeni z University of Calgary badali po prostu mikrobiologiczną jakość wód podziemnych. Tyle że im głębsze warstwy analizowali, tym więcej mikroorganizmów stwierdzali w swoich próbkach. Było to zaskakujące, bo zazwyczaj jest odwrotnie: np. w oceanie liczba drobnoustrojów spada wraz ze wzrostem głębokości, ponieważ panujące tam warunki stają się coraz trudniejsze do podtrzymania życia.

Jeszcze dziwniejszy okazał się skład chemiczny badanych materiałów: z im głębszych warstw one pochodziły, tym więcej znajdowano w nich tlenu. Uczeni początkowo sądzili, że doszło do zanieczyszczenia pobrań. Kiedy jednak dotarło do nich, że ten „błąd” powtarza się w setkach niezależnych próbek, postanowili przyjrzeć się sprawie uważniej.

Ich analizy ujawniły, że sprawcami zamieszania są drobnoustroje, które – zamiast pobierać tlen z otoczenia – wytwarzają go, rozkładając np. azotyny. Konkretnie chodzi o tzw. tlen ciemny – czyli powstający bez udziału fotosyntezy. Taki proces – nazywany dysmutacją – był już wcześniej znany, ale uczeni nie spodziewali się, że może zachodzić na dużą skalę i napędzać całe systemy symbiotyczne. Tymczasem wygląda na to, że część tlenu produkowanego przez podziemne mikroby umyka z ich komórek i przedostaje się do środowiska, gdzie z tego cennego składnika mogą korzystać inne, zależne od niego drobnoustroje.

Nowe odkrycie zmienia podejście do niezależnych od fotosyntezy systemów tlenowych. Nie tylko na Ziemi, ale też poza nią.

Artykuł na ten temat ukazał się w „Nature Communications”.

To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Jeśli z niej korzystasz, powołaj się na źródło, czyli na www.projektpulsar.pl. Dziękujemy.