Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. João Araújo
Środowisko

„The Last of Us” w realu, czyli przepiękny, aksamitny grzyb morderca

W głębi atlantyckich lasów wschodniej Brazylii grupa biologów dostrzegła kędzierzawą fioletową łodyżkę wystającą z liściastej ściółki. Kiedy odkrywcy ją odsłonili, zobaczyli na jej końcu ukrytym w glebie zmumifikowanego pająka owiniętego w cieniutkie jak nitka strzępki grzyba.

Jeden z mykologów, João Araújo, błyskawicznie zidentyfikował sterczący, fioletowy trzonek jako nowy, nieznany jeszcze gatunek drapieżnego grzyba należącego do rodzaju Purpureocillium. Zarodniki tych grzybów przyklejają się do ofiary, którą jest owad lub pająk, a następnie ją zabijają – finalnie z ciała zabitego zwierzęcia wyrasta owocnik zawierający kolejne pokolenie zarodników.

Grzyby z rodzaju Purpureocillium mają wiele cech wspólnych z krewniakami tworzącymi rodzaj Ophiocordyceps, do którego należą grzyby przejmujące kontrolę nad zainfekowanym stawonogiem – to one są bohaterami apokaliptycznego serialu i gry komputerowej The Last of Us.

Araújo, który pracuje w New York Botanical Garden, jest ekspertem od tej grupy grzybów. „Wiele znajdowanych przez nas okazów to nowe gatunki. Wciąż wiemy o nich bardzo mało” – mówi.

„Przepiękny, aksamitny” fioletowy okaz to dopiero siódmy gatunek grzyba zaliczony do rodzaju Purpureocillium – podkreśla Jennifer Luangsa-ard, mykolożka z tajlandzkiego Narodowego Centrum Inżynierii Genetycznej i Biotechnologii. Grzyby te występują na całym świecie i należy do nich między innymi gatunek, który wywołuje infekcje skóry i oczu u osób o obniżonej odporności. Naukowcy wiedzą zaskakująco mało na temat grzybów, mimo ich olbrzymiego znaczenia dla naszego zdrowia, środowiska i pożywienia. Według ostrożnych szacunków odkryto do tej pory tylko 10% gatunków tworzących to królestwo – mówi Luangsa-ard. „Potrzebnych jest więcej osób poszukujących nowych gatunków. Wciąż jest tyle do odkrycia” – dodaje.

Olbrzymia popularność serialu The Last of Us może zachęcić niektóre osoby do uważnego rozejrzenia się wokół siebie. Nowy gatunek może być w zasięgu wzroku, mówi Araújo. Niedawno pewien przyrodnik odkrył dwa gatunki grzybów z rodzaju Ophiocordyceps infekujące mrówki w rezerwacie w Pensylwanii, godzinę jazdy samochodem od Nowego Jorku. Dzięki temu odkryciu badacze z zespołu Araújo mogli dokładnie przyjrzeć się, w jaki sposób te grzyby manipulują swoją ofiarą, a potem ją zabijają.

Świat Nauki 10.2023 (300386) z dnia 01.10.2023; Skaner; s. 14
Oryginalny tytuł tekstu: "Grzyb drapieżnik"