Szympansy nie zapominają krewnych i przyjaciół

Międzynarodowa grupa naukowców przebadała szympansy zwyczajne oraz karłowate (bonobo), żeby sprawdzić możliwości ich pamięci długotrwałej. Do udziału w eksperymencie, opisanym na łamach najnowszego numeru „PNAS”, wyszukiwano pary zwierząt, które mieszkały ze sobą przez rok lub dłużej, a następnie zostały rozdzielone i przeniesione do różnych ogrodów zoologicznych (w Europie i Japonii). Drugim warunkiem było posiadanie wysokiej jakości zdjęć zrobionych mniej więcej w czasie, gdy dana para widziała się po raz ostatni. Naukowcom udało się znaleźć 26 osobników spełniających powyższe kryteria.

Podczas eksperymentu użyto śledzących wzrok kamer oraz komputera. Za ich pomocą rejestrowano, w którą stronę i jak długo (z dokładnością do ułamka sekundy) patrzyły małpy podczas trzysekundowej prezentacji na ekranie dwóch zdjęć. Jedno przedstawiało obcego szympansa, drugie znajomego sprzed lat.

Okazało się, że wzrok szympansów zatrzymywał się dłużej na fotografiach osobników, z którymi wcześniej mieszkały. W jednym – najbardziej spektakularnym – przypadku samica bonobo o imieniu Louise nie widziała swojej siostry, Loretty, oraz siostrzeńca, Erina, od ponad 26 lat. Kiedy naukowcy zaprezentowali ich zdjęcia, jej oczy skupiły się właśnie na nich. Ponadto okazało się, że zwierzęta patrzyły dłużej na osobniki, z którymi miały więcej pozytywnych relacji. Innymi słowy, zdawały się lepiej rozpoznawać przyjaciół.

Film: Szympansica Mama na łożu śmierci żegna się z dawno niewidzianym człowiekiem.

Do tej pory sądzono, że poza ludźmi najdłuższą pamięcią społeczną (ponad kilka lat), wykazują się tylko delfiny, które potrafią rozpoznać charakterystyczne dźwięki innego osobnika nawet po 20 latach. Tymczasem szympansy identyfikują znajomych nawet po upływie ponad ćwierć wieku. Być może więc długotrwała pamięć społeczna u ludzi, szympansów i bonobo jest cechą pochodzącą od wspólnego przodka, który żył od 6 do 9 milionów lat temu.