Zuzanna Świrad. Zuzanna Świrad. Anna Amarowicz / pulsar
Środowisko

Podkast 142. Zuzanna Świrad: Na brzegach niepewności, czyli co mówią klify

Twarda skała, uparte morze
Środowisko

Twarda skała, uparte morze

Tam, gdzie góry spotykają się z morzem, ponad wodę wyrastają klify – dzieło niszczycielskiej mocy fal i biernego oporu skał.

Tam, gdzie lądy spotykają się z morzami, rozgrywają się procesy fizyczne, od których przebiegu także zależy nasza przyszłość. Opowiada o nich dr Zuzanna Świrad – geomorfolożka z Instytutu Geofizyki PAN, stypendystka programu L’Oréal-UNESCO dla Kobiet i Nauki.

Długość linii brzegowej zależy od przyjętej skali pomiaru. Im dokładniejszy, tym jest ona dłuższa (w pewnych granicach). Paradoks ten, w latach 60. ubiegłego wieku, opisał matematyk Benoît Mandelbrot. Stosunek Zuzanny Świrad do obszarów styku lądów i oceanów również jest nieco paradoksalny. Im bliżej się im przygląda, im nowocześniejszych metod pomiaru używa, tym bardziej wydają się interesujące. Ciekawość ta, choć motywowana czysto naukowo, ma natychmiastowe konsekwencje praktyczne. Badania erozji – tego, jak fale wpływają na kształt linii brzegowej, na tempo tych zmian – są formą przewidywania przyszłości naszej cywilizacji. Ludzkość bowiem koncentruje się wzdłuż wybrzeży. Podobnie jak wiele najcenniejszych ekosystemów.

Zapominając na chwilę o paradoksie Mandelbrota, można zgrubnie oszacować, że łączna długość wybrzeży wszystkich kontynentów wynosi ok. 300 tys. km. Mniej więcej połowa z nich jest skalista. To właśnie one najbardziej interesują zaproszoną do studia pulsara badaczkę. Opowiada o tym, jak z ich składu, dynamiki współczesnych przekształceń – katalizowanych przez globalne ocieplenie – i zmian, którym podlegały przez tysiące ubiegłych lat, można odczytać ich dalsze losy.

Świrad, która badała klify morskie niejednego kontynentu, przybliża też świat geomorfologów parających się tą właśnie dziedziną wiedzy. Okazuje się on zaskakująco – pod względem liczebności społeczności naukowej – niewielki. – Wiele osób poszło w plaże – wyjaśnia badaczka. A dlaczego i co to właściwie oznacza, dowiecie się z rozmowy.

Zuzanna Świrad.Anna Amarowicz/pulsarZuzanna Świrad.

Cieszymy się, że słuchacie naszych podkastów. Powstają one także dzięki wsparciu naszych cyfrowych prenumeratorów. Aby do nich dołączyć – i skorzystać w pełni z oferty pulsara, „Scientific American” oraz „Wiedzy i Życia” – zajrzyjcie tutaj.

WSZYSTKIE SYGNAŁY PULSARA ZNAJDZIECIE TUTAJ