Naukowcy apelują: Narodowego Centrum Nauki nie niszczyć, a dofinansować

To fundament, na którym opiera się rozwój nauki w Polsce – piszą w swoim liście. „Dzięki niemu naukowcy na każdym szczeblu kariery uzyskali możliwość prowadzenia badań na najwyższym poziomie”. Narodowe Centrum Nauki dawało im poczucie stabilności, niezależności, dbało o zachowanie wysokich standardów. Nierzadko z tych właśnie powodów młodzi ludzie na progu kariery decydowali się nie emigrować, a pozostać w Polsce. „Istnienie NCN, a tym samym możliwość finansowania badań przez krajową instytucję, było kluczowe dla tej decyzji”, wyjaśniają.

Przytaczamy list w całości.

Do:
Minister Edukacji i Nauki
dr hab. Przemysław Czarnek, prof. KUL

Szanowny Panie Ministrze,

Zabieramy głos jako beneficjenci i beneficjentki Nagród Naukowych POLITYKI oraz stypendyści i stypendystki wcześniejszego konkursu POLITYKI „Zostańcie z nami!”. Chcielibyśmy wyrazić nasz głęboki niepokój i sprzeciw w związku z zapowiedziami Ministerstwa Edukacji i Nauki dotyczącymi zmian w funkcjonowaniu Narodowego Centrum Nauki (NCN), a nawet jego likwidacji. Nasz list jest jednocześnie echem obaw wielu innych naukowców, którzy podobnie jak wielu z nas mogli prowadzić badania naukowe dzięki wsparciu NCN.

NCN stało się fundamentem, na którym opiera się rozwój nauki w Polsce. Dzięki niemu naukowcy na każdym szczeblu kariery uzyskali możliwość prowadzenia badań na najwyższym poziomie, które przyczyniły się do rozwoju nauki w Polsce i wzmocnienia pozycji naszej Ojczyzny na świecie. Podobnie jak Europejska Rada ds. Badań (ERC), NCN wyróżnia się niezależnością, transparentnością i wysokimi standardami oceny projektów naukowych. To właśnie te cechy uczyniły z NCN jedno z najważniejszych narzędzi wspierania nauki w naszym kraju.

Pragniemy podkreślić, że wielu z nas, zdobywając doświadczenie w renomowanych ośrodkach naukowych za granicą, zdecydowało się wrócić do Polski i kontynuować tu swoje badania. Istnienie NCN, a tym samym możliwość finansowania badań przez krajową instytucję, było kluczowe dla tej decyzji. Przed laty konkurs POLITYKI nosił nazwę „Zostańcie z nami” i NCN w istocie realizował i realizuje to hasło, nie tylko zapobiegając odpływowi talentów z Polski, ale też przyciągając do niej uczonych i uczone z całego świata. Brak tej instytucji może zatrzymać ten proces i skłonić wielu z nas do emigracji.

Apelujemy do Pana, Ministra Nauki i Edukacji, o zachowanie obecnego modelu funkcjonowania Narodowego Centrum Nauki, którego działalność została pozytywnie oceniona w 2023 roku przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Polska nauka potrzebuje stabilności, niezależności i wysokich standardów. NCN stoi na straży tych wartości. Stabilne funkcjonowanie NCN, a przede wszystkim zdecydowany wzrost nakładów na badania naukowe w Polsce, umożliwi utrzymanie potencjału naukowego naszego kraju, co bezpośrednio przekłada się na wszystkie dziedziny życia. Apelujemy jednocześnie o podniesienie poziomu finansowania NCN.

Mamy nadzieję, że nasz głos zostanie wysłuchany, a NCN pozostanie przykładem niezależnej, apolitycznej instytucji, która działa na korzyść obywateli i naszego kraju.

Z poważaniem,

Beneficjenci i beneficjentki Nagród Naukowych POLITYKI oraz stypendyści i stypendystki programu „Zostańcie z nami!”:

prof. dr hab. inż. Przemysław Biecek, Politechnika Warszawska, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Michał Bilewicz, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
dr Wiktor Budziński, Uniwersytet Warszawski
dr inż. Judyta Cichocka, Politechnika Wrocławska
dr hab. Tadeusz Ciecierski, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Iwona Chlebicka, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
dr Karolina Ćwiek-Rogalska, Instytut Slawistyki PAN
dr hab. Maciej Dołęga, prof. IM PAN, Instytut Matematyki PAN
dr hab. Wojciech Dragan, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
dr hab. Marcin K. Dyderski, prof. ID PAN, Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk
prof. dr hab. Wojciech Fendler, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr hab. Jerzy Franczak, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
dr Łukasz Garbal
dr Maria Gąsior, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
dr hab. Joanna Golińska-Pilarek, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
dr Aleksander Grabiec, Uniwersytet Jagielloński
dr Mateusz Grochowski Max-Planck-Institut, Hamburg, Yale University
prof. dr hab. Jakub Growiec, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
prof. dr hab. Dariusz Jemielniak, czł. koresp. PAN, Akademia Leona Koźmińskiego
dr hab. Zbigniew Karpiński, prof. IFiS PAN, Instytut Filozofii i Socjologii PAN
dr hab. inż. Andrzej Katunin, prof. PŚ, Politechnika Śląska
prof. dr hab. Marcin Kolasa, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
dr Paulina Komar, Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
dr Joanna Kowalska, Uniwersytet Warszawski
prof. dr Marcin Krawczyk, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr Olga Linkiewicz, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN
dr hab. Jakub Lipski, prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
prof. dr hab. Agnieszka Łoboda, Uniwersytet Jagielloński
prof. dr hab. inż. Łukasz Madej, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
dr hab. Marcin Miłkowski, prof. IFiS PAN, Instytut Filozofii i Socjologii PAN
prof. dr hab. n. med. Błażej Misiak, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
dr hab. Maciej Musiał, Uniwersytet Adama Mickiewicza
dr Witold Nowak, Uniwersytet Jagielloński
dr Jan Olaszek, Instytut Studiów Politycznych PAN
prof. dr hab. Piotr Oprocha, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
prof. dr hab. Krzysztof Pyrć, Uniwersytet Jagielloński
dr Oskar J. Rojewski, Uniwersytet Śląski w Katowicach
prof. dr hab. inż. Urszula Stachewicz, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
dr Monika Stobiecka, Uniwersytet Warszawski
dr inż. Rafał Szabla, Politechnika Wrocławska
dr hab. Renata Szymańska, prof. AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
dr hab. Michał Tomza, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Bartosz Wilczyński, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Cezary Wójcik, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
prof. dr hab. Tomasz Zarycki, Uniwersytet Warszawski
dr Ewa Zawojska, Uniwersytet Warszawski